هزینه پنهان پافشاری بر سیاستهای غلط + پادکست
در کشور ما برخی سیاستها با ظاهر حمایت از مردم، در باطن سبب تحمیل هزینه پنهان کلان به اقتصاد کشور میشوند. از جمله این موارد سیاست حمایت کور از صنعت خودروسازی داخلی، تاکید بر استقلال در محصولات کشاورزی آببر و کشت آنها در بیشتر نقاط کشور است.
در کشوری که هنوز ارزش واقعی انرژی در فرایندهای اقتصادی بهدرستی محاسبه نمیشود و شدت انرژی در بالاترین سطح جهان قرار دارد، حمایت نادرست و بدون ریلگذاری مناسب سبب تولید خودروهایی میشود که در دوره کاربری چندین برابر زیان ارزی ناشی از واردات، ضرر غیرمستقیم به کشور وارد میکنند. این گزاره به معنای حمایت از واردات خودرو نیست، بلکه به معنای لزوم درنظرگرفتن هزینه-فایده همهجانبه برای اتخاذ روشهای درست است. درپیشگرفتن سیاستهای متعادل برای الزام خودروسازان به بهینهسازی تولید و فعالیت خود از جمله با کاهش یارانه پنهان، کمشدن ضریب رقابتی تشویقی از طریق عوارض گمرکی و همچنین درنظرگرفتن عوارض رعایتنکردن استانداردهای مصرف انرژی، کیفی، ایمنی و نظایر آن برای خودروسازان برخی از روشهای ممکن برای تغییر ریل این صنعت است.
این موضوع در حوزه کشاورزی و مصرف آب شکل جدیتری به خود میگیرد. از سویی لزوم تولید و دردسترسبودن محصولات جزو اولویتهای کشور است و از سوی دیگر با بهرهبردن از آب نایاب در کشور خشک که در بسیاری از نقاط آن تهی شدن منابع زیرزمینی به فرونشست و نفوذناپذیری خاک در برابر بارشها منجر شده، باید نسبت به هزینه - فایده سیاست استقلال ظاهری برخی محصولات بررسی دقیق داشت. شاید بتوان با کشت فرا سرزمینی و همچنین تغییر الگوی کشت از محصولات آببر به محصولات کمآب با ارزشآفرینی بالا مشکلات این حوزه را کمی کاهش داد.
در اقتصاد سالم هرگونه حمایت باید بر توسعه و ارتقای کیفی متمرکز شود و اگر این حمایت با نگاه انکوباتوری در بخشی از اقتصاد، صنعت، خدمات و کشاورزی مورد تاکید قرار گیرد که در فرایند رقابت توان رشد و یا تمایل به ارتقای کیفی نداشته باشد، از این نقطه بیماری و رشد سرطان گونه آن بخش سبب بروز مشکلات جدی و همچنین سرایت بیماری به سایر بخشهای اقتصاد کشور خواهد شد.
راهکارهای مقابله با این بیماری راهکارهای تهاجمی مانند جراحی است که اقتصاد کشور را با بحرانهای موقت ولی شدید اجتماعی و سیاسی مواجه میکند. بارها در هنگام تغییر قیمت و یارانه فرآوردههای نفتی، نان و حملونقل کشور طبقات گوناگون مردم با تنش روبرو شدهاند. به نظر میرسد اگر شیوه درست درمان در نظر باشد بهتر است یکبار برای همیشه تمامی مراحل درمان بهدرستی و تا ازبینرفتن همه ریشههای بیماری پیموده شود و کشور با تحمل عوارض آن زمینههای بازگشت بیماری را از بین ببرد.
این موضوع نیازمند همدلی مردم و حاکمیت، پیشبینی حمایت از اقشار آسیبپذیر و تامین نیازهای اساسی خانوادههای نیازمند است. با این کار میتوان امیدوار بود اقتصاد بیمار ایران پس از طی دوره نقاهت پس از جراحی، بتواند به فرایند سالم و موثر خود بازگردد.