سهام‌داری یا هواداری؟

امیررضا احمدی؛ سرانجام پس از سال ها انتظار، دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در بورس عرضه شدند تا سهام این دو باشگاه در اختیار هواداران قرار بگیرد. سال هاست فوتبال ایران در انتظار خصوصی سازی دو باشگاه پرطرفدار پایتخت، و کمرنگ شدن نقش دولت در مدیریت آنهاست که هر بار به دلایلی این مهم عملی نشده اما حالا حداقل در حرف، این موضوع اجرایی شده. عرضه شدن سهام سرخابی ها در بورس باعث شده تا طرفداران این دو باشگاه، و افرادی که کد بورسی دارند بتوانند از طریق بورس سهام مد نظرشان را خریداری کنند و سهامدار باشگاه محبوبشان باشند. موضوعی که شاید در نگاه اول، گامی مهم به سوی باشگاهداری حرفه ای و به روز دنیا باشد اما با کمی کنکاش در وضعیت دو باشگاه، شرایط باشگاهداری در ایران و نحوه سهامداری این سوال پیش می آید که آیا واقعا می توان به این نوع خصوصی سازی دلخوش بود؟

درج نماد در بورس و پذیره نویسی

بر اساس مسئولان سازمان بورس و سازمان خصوصی سازی، بالاخره روز ۱۵ اسفند، درج نماد این دو تیم در تابلوی نارنجی بازار پایه فرابورس تحقق یافت. این در حالی است که بر اساس اعلام سازمان خصوصی‌سازی و شرکت فرابورس ایران قرار است ۱۰‌درصد از سهام این دو باشگاه به روش ثبت‌سفارش به مدت ۳۰روز پذیره‌نویسی شود.

در همین راستا، افرادی که کد بورسی دارند، می‌توانند با مراجعه به وب‌سایت کارگزاری خود و جست‌وجوی نام نماد مدنظر نسبت به خرید سهام دو باشگاه اقدام کنند.

سهامداران می‌توانند سهام هر دو باشگاه را هم خریداری کنند و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد. در این بین، حداکثر تعداد سهام تخصیص‌یافته به هر کد بورسی در نماد استقلال ۱۰۳۰ برگه سهم است. قیمت هر برگه سهام باشگاه استقلال در پذیره‌نویسی ۲۹۱ تومان تعیین‌شده و حداکثر مبلغ موردنیاز برای خرید سهام این باشگاه، ۳۰۰ هزار تومان است.

سهام پرسپولیس اما، گران‌تر از استقلال بوده و قیمت ۳۳۸ تومان برای هر برگه سهم آن تعیین‌شده است. بر این اساس، حداکثر تعداد قابل‌خرید برای هر کد بورسی، ۸۸۵ برگه سهم بوده و حداکثر مبلغ موردنیاز برای خرید سهام باشگاه استقلال نیز ۳۰۰ هزار تومان است.

هواداری یا سهام داری؟ مسئله این است!

سرخابی ها در فوتبال ایران پرطرفدار ترین تیم هایی هستند که هواداران آن ها بارها برای کمک مالی اعلام آمادگی کرده اند. در سال های اخیر، هرگاه یکی از این دو باشگاه به بن بست مالی خورده و به سوی هواداران دست دراز کرده، حساب های آن ها از کمک های ریز و درشت مالی پر شده و هواداران از طریق بخش های مختلف مانند شماره حساب، سامانه پیامکی و...عشق خود را به تیم محبوب شان نشان داده اند.

اما در بحث واگذاری سهام این دو باشگاه، موضوعی که پیش می آید این است که فردی که سهام را می خرد صرفا هوادار است یا یک سهامدار؟ تکلیف هواداران مشخص است چرا که آن ها به تیم مورد علاقه شان کمک می کنند و چشم انتظار عایدی مالی نیستند. در بخش سهامداری اما قضیه کاملا فرق دارد. کسی که سهام باشگاهی را می خرد، قطعا انتظار دارد که باشگاه به سودآوری برسد و او بتواند در سال های آینده سهامی با ارزش چند برابر داشته باشد. مطمئنا تا چند سال آینده هم نمی توان به سودآوری نماد سرخابی ها امیدوار بود چرا که شیوه مدیریت و مشکلات ریز و درشت آن ها، چنین چشم اندازی را ترسیم نمی کند. در چنین شرایطی آیاد سهامدار اگر با نماد قرمز و ضرر مالی شدید مواجه شود باز هم ساکت می ماند و در برابر پولی که پرداخته، سودی نمی خواهد؟

سهامداری بدون دخل و تصرف!

موضوعی که یک سهامدار تیم فوتبال انتظار دارد، این است که بتواند در مدیریت باشگاهش دخل و تصرف داشته باشد. قاعدتا باید سهامداران خرد باشگاه یک نماینده در هیات مدیره داشته باشند که بتواند در تصمیمات کلان باشگاه تاثیر بگذارد. با این وجود، با توجه به اینکه سالهاست این دوباشگاه بر اساس قانون تجارت اداره نمی شوند، هیچ مجمعی برگزار نمی شود و اعضای هیات مدیره و مدیر عامل با دستور مستقیم وزیر انتخاب می شوند، آیا می توان چنین انتظاری داشت که سهامداران بدون بهره بردن از مزایای هواداری، بخش هایی مانند اقلام و فروشگاه های هواداری، حق دخالت در امور کلان باشگاه، و نهایتا نداشتن سود مالی، به سهامداری خود ادامه دهند؟ نگاهی به استقبال از عرضه سهام استقلال و پرسپولیس، و تعداد کم خریدها می تواند پاسخی روشن به این موضوع باشد.

واعظ آشتیانی؛ چرا باید سهامی که پر از ریسک است را بخرم؟