امیررضا احمدی؛ کمتر رویدادی به اندازه فوتبال، قدرت از بین بردن دیوارها، و کنار هم نشاندن انسان ها را دارد. دنیای مستطیل سبز که قادر است جدا از هر سیاست، جنگ و اسلحه ای، مرزهای خیالی از جنس ملیت، رنگ، پوشش، دین و... را کنار بزند و انسان ها را کنار یکدیگر قرار دهد. زمانی که سیاست و پوکه های گلوله نتوانستند صلح و آرامش را به دنیا هدیه کنند، و در راه تحقق آن شکست خوردند، این فوتبال بود که بعد از جنگ جهانی دوم، برای هزاران بی خانمان در اروپا دلگرمی و آرامش ایجاد کرد. تونی بلر نخست وزیر سابق انگلیس سال ها پیش گفته بود:«ورزش می تواند به جاهایی نفوذ کند که هیچ سیاست و سیاستمداری توان نفوذ به آن را ندارد. ورزش قدرت این را دارد که شدیدترین و متضادترین نظرات را کنار هم قرار دهد و قطعا هیج چیز دیگری نمی تواند این امر را محقق کند.» از طریق همین فوتبال است که کودک افغان یا مهاجر سوری به دیدار مسی و رونالدو می رسند و نشان می دهند فوتبال، می تواند حس گرم خودی بودن را به افراد مختلف تزریق کند و مچ سیاست و اسلحه را بخواباند.
حالا اما، قریب به یک هفته است که سیاست های حاکمان، آتش جنگ را شعله ور کرده و حمله روسیه به اوکراین باعث شده تا جهانیان از این موضوع متاثر شوند. موضوعی که پای آن به مستطیل سبز هم باز شد، و از همان روزهای ابتدایی افراد زیادی بودند که در حمایت از اوکراین، به این امر واکنش نشان دادند. البته این موضوع فقط مربوط به دیروز و امروز نیست؛ تاثیر فوتبال به عنوان پدیده محبوب قرن، روی سیاست و جنگ ها سابقه ای دیرینه دارد و همیشه به نوعی نقش خود را ایفا کرده که در ادامه به مرور بعضی از آن ها می پردازیم.
از دیگر واکنش ها به این موضوع، می توان به بازی بارسلونا و ناپولی اشاره کرد. در شهر ناپل و در استادیوم دیه‌گو آرماندو مارادونا، محل برگزاری مصاف تیم‌های ناپولی و بارسلونا در دور برگشت پلی‌آف مرحله یک هشتم نهایی لیگ اروپا، پیش از شروع مسابقه بازیکنان دو تیم پشت یک بنر با مضمون «جنگ را متوقف کنید» خواهان پایان نبرد نظامی روس‌ها با اوکراین شدند. به نمایش درآمدن این بنر اما غیرمنتظره بود البته نه به جهت بی‌ارتباط بودن آن با وضعیت موجود بلکه به دلیل ممانعت از وارد شدن بنری مشابه از سوی تماشاگران تیم فوتبال ناپولی به جهت نمایش پیامی سیاسی. با توجه به چاپ شده بودن متن روی این بنر، به نظر می‌رسد که این اقدام به همت باشگاه ناپولی صورت گرفته است.
از سوریه تا افغانستان؛ دیدار کودکان جنگ زده با مسی و رونالدو
بدون شک یکی از معروفترین آوارگان جنگی سوریه که به اروپا پناه برده اند، اساما عبدالمحسن و پسرش زید هستند.انتشار فیلمی در سال ۲۰۱۵ در شبکه های اجتماعی، که در آن یک خبرنگار مجارستانی در حال لگد زدن به یک پدر و پسر آواره سوریه ای بود، واکنش های جهانی بسیار گسترده ای را به دنیال داشت. اساما و زیاد عبدالمحسن، شخصیت های اصلی این فیلم بودند که به طرز ناراحت کننده ای به زمین افتادند اما از طریق فوتبال، بلند شدند و کنار رونالدو ایستادند. آن ها به دعوت مدیران ختافه، به اسپانیا رفتند و در ادامه، به دعوت باشگاه رئال مادرید به تماشای دیدار رئال مادرید و گرانادا رفتند.
قبل از آغاز آن مسابقه، کریستیانو رونالدو فوق ستاره وقت کهکشانی ها در حالی که دستان کودک سوری را در دست گرفته بود وارد زمین شد و یک قاب زیبا را به جهانیان هدیه کرد. چهره شاد کودک سوری در کنار فوق ستاره پرتغالی یکی از زیباترین سکانس هایی بود که دنیای فوتبال، فارغ از هر ظلم و جنگی، به دنیا هدیه کرد.
ماجرای متفاوت ترین کریسمس قرن ؛ وقتی فوتبال، جنگ جهانی را متوقف کرد
سال ها قبل از اینکه نخست وزیر سابق انگلیس، جمله ای که در مقدمه گفته شد را به زبان بیاورد، سربازان در جنگ جهانی اول آن را به خوبی تجربه کردند. وقتی آتش، دود و گلوله به زبان افراد تبدیل شده و زبانی جز زبان اسلحه در میان نبود، فوتبال توانست برای ساعاتی هم شده این نبرد ها را متوقف کند، تا توپ فوتبال، جایگزین توپ تانک شود.
در جریان جنگ جهانی اول، سال ۱۹۱۴ سربازان دو ارتش انگلیس و آلمان در دو جبهه مخالف، اسلحه های خود را کنار گذاشتند تا کریسمس را با برگزاری مسابقه فوتبال جشن بگیرند. سالی که جنگ ویرانگر اول آغاز شد، فقط ۲۴ ساعت از آسمان اروپا صدای توپ و تفنگ به گوش نرسید. ۲۴ ساعتی که آتش بس اعلام و در شب ۲۴ دسامبر، به جای انواع و اقسام صداهای جنگی، از سنگرهای آلمانی سرود کریسمس شنیده می‌شد.
سپس سربازان هدایای خود را به یکدیگر دادند و به مناسبت کریسمس، یک دیدار فوتبال برگزار کردند. گاردین در این باره نوشت: "هر منطقه‌ای که فضای مناسب داشت، سربازان دو کشور در آنجا به بازی فوتبال مشغول شدند."
