مهدی خورسند در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، با اشاره به جنگ اخیر میان روسیه و اوکراین، گفت: جمهوری اسلامی ایران همواره از زمان آغاز جنگ میان اوکراین و روسیه، سعی کرده است با دقت و حساسیت اوضاع را رصد کند، ناتو و غرب به دنبال این هستند که سلطه خود را در کشورهای مستقل دنیا به خصوص در حوزه اوراسیا، با توجه به اهمیت آن در سال‌های اخیر، داشته باشند. در دو دهه اخیر، ناتو راهبرد گسترش به سمت شرق را در دستور کار قرار داده است و قاعدتا هر جایی هم که رفته است، به دلیل حساسیت روسیه نسبت به محیط پیرامونی خود به خصوص جمهوری‌های استقلال یافته از اتحاد جماهیر شوروی و واقف بودن غربی‌ها و ناتو هم بر همین حساسیت، همواره سعی کردند که حکومت‌های روس‌گرا و شرق‌گرای این منطقه را تحت تأثیر خود قرار بدهند و آنها را به دامن غرب بکشانند یا انقلاب‌های رنگی ایجاد کنند.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران همواره نسبت به تحرکات غرب در کشورهای مستقل، حساسیت داشته و هشدار داده است، اضافه کرد: خود جمهوری اسلامی ایران هم همواره تحت طرح‌های خصمانه غربی‌ها قرار داشته است. ما تجربه انقلاب‌های رنگی را در انتخابات سال ۱۳۸۸ به عینه تجربه کردیم؛ اما با درایت مردم و رهبر معظم انقلاب، از این بلا و این توطئه‌ای که غربی‌ها قرار بود بر سر ایران بیاورند، به سلامت عبور کردیم. دولت آقای رییسی در بحران اوکراین انفعالی عمل نکرده است و تدبیر حکم می‌کند که در این شرایط فعلی نیز ایران به دنبال منافع ملی خود باشد.
خورسند در مورد موضع جمهوری اسلامی ایران نسبت به جنگ میان اوکراین و روسیه، افزود: جمهوری اسلامی ایران با روی کار آمدن دولت سیزدهم، راهبرد تنش‌زدایی با همسایگان و تعامل منطقه‌ای را در دستور کار قرار داد و سعی کرد تا همواره دیدگاه منطقی نسبت به تحولات اوکراین و روسیه داشته باشد.
این کارشناس مسائل اوراسیا ادامه داد: موضع‌گیری جمهوری اسلامی ایران، بر اساس راهبرد همیشگی خود که حمایت از کشورهای مختلف دنیا و هشدار نسبت به عدم دخالت غربی‌ها در کشورهای دیگر بوده است را سر جنگ اوکراین و روسیه مشاهده کردیم.
وی اضافه کرد: این اتفاقی که در اوکراین رخ داد به توافق سال ۲۰۱۵ بین روسیه و اوکراین با میانجیگری فرانسه و آلمان در قالب توافق مینسک ۲ و قطعنامه ۲۲۰۲ شورای امنیت برمی‌گردد اوکراین تعهد کرده بود که نسبت به حق و حقوق جدایی‌طلبان اقدام عمل کند که در طول ۶-۷ سال گذشته هیچ اقدامی انجام نداد و به ادعای رسانه‌های روسی، حتی دست به اقداماتی چون نسل کشی در منطقه جدایی‌طلب اوکراین زده است.
خورسند تصریح کرد: اوکراینی‌ها و رئیس جمهور این کشور پیش از اینکه وارد فضای این جنگ بشوند تحت تأثیر آمریکا و ناتو بودند. این جنگ تقریبا از اوایل سال ۲۰۲۰ و اوایل سال ۲۰۲۱ با تحریک آمریکا و ناتو از سوی اوکراینی‌ها آغاز شد. زمانی این هشدار به اوکراینی‌ها داده می‌شد که نباید خیلی به وعده‌ها و حمایت‌های آمریکا و غرب اعتماد کند؛ ولی برای کشوری که نسبت به این هشدارها و تجارب بسیاری که در دنیا وجود داشت که آمریکایی‌ها کشورها را به دامن جنگ می فرستند ولی خودشان کنارشان نیستند و حمایتی نمی‌کنند بی‌تفاوت بود، نمی‌شود کاری کرد.
این کارشناس مسائل اوراسیا اضافه کرد: به دلیل اینکه اوکراینی‌ها تا پیش از وقوع جنگ هیچ میانجیگری را نپذیرفتند و توجهی هم به هیچ میانجیگر نداشتند و سرمست از حمایت‌های آمریکا و ناتو که بلافاصله بعد از وقوع جنگ، عملا خود را کنار کشیده بودند، امروز شاهد میزان پشیمانی در چهره و کلام زلینسکی، وزیر خارجه، سفرای اوکراین در کشورهای اروپایی، هستیم.
خورسند تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره از وقوع تنش، جنگ و کشتار مردم انتقاد داشته و نسبت به آن توصیه داشته است که جنگ باید متوقف شود و مردم باید تصمیم‌گیر شرایط باشند.
این کارشناس مسائل اوراسیا خاطرنشان کرد: از سوی دیگر، اظهارات لاوروف این نوید را می‌دهد که جنگ اوکراین، جنگ کوتاه‌مدتی باشد و مردم اوکراین کمترین آسیب را ببینند و باید صبر کنیم تا ببینیم معادلات پساجنگ چگونه خواهد بود.
خورسند یادآور شد: از منظر معادلات بین‌المللی و منطقه‌ای، این جنگ حتمی بود و روسیه برای اینکه اثبات کند اگر کشورهای جدا شده از اتحاد جماهیر شوروی، بخواهند زمین بازی غرب شوند، روسیه در مقابل آنها کوتاه نخواهد آمد و اقدام عملی می‌کند.
وی افزود: ایران نه تنها اشغال و جنگ را تایید نکرد، بلکه هشداری که روسیه همواره به اوکراین می‌داد را تکرار کرده است، که در چارچوب فکری ذهنی و مدل دیپلماسی و مانیفست دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران بوده و آن هم این کشورها نباید فریب غربی ها را بخورند و در پازل غربی‌ها به خصوص آمریکا حضور داشته باشند.
خرسند در پایان اظهار کرد: به دلیل منافع مشترک ما با روسیه به دلیل مرز همسایگی آبی، منافع بسیاری که در حوزه های مشترک به خصوص در آسیای مرکزی و قفقاز داریم و همچنین مواضعی که در خصوص سوریه و افغانستان داریم، می‌توانیم همراهی بیشتری با هم در این معادلات داشته باشیم و قطعا اندک اختلاف نظرهایی که در مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی با یکدیگر داریم را به پایین‌ترین سطح ممکن برسانیم.