سیاست ایران در جنگ اوکراین و روسیه "بی‌طرفی فعال" باشد/ کشورها امنیت‌شان را به آمریکا گره نزنند
«حمیدرضا آصفی» سخنگوی اسبق وزارت خارجه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه احزاب ایرنا با اشاره به تحولات اوکراین و روسیه، این جنگ را در سه دسته‌بندی انسانی، سیاسی- امنیتی و رقابتی تعریف کرد و گفت: از ابعاد انسانی هیچ‌کسی از این جنگ خوشحال نمی‌شود؛ جنگ واقعه و حادثه بدی است و ما به‌عنوان کشوری که ۸ سال یک جنگ تحمیلی را تجربه کردیم این مسأله را با رگ و پوست درک می‌کنیم؛ امروز می‌بینیم که زن و بچه و پیر و جوان اوکراین در مشقت هستند و تلفات دادند و آواره می‌شوند که به لحاظ انسانی هیچ‌کسی از این حادثه خوشحال نمی‌شود و طبیعی است که مردم کشورمان با مردم اوکراین همدردی کنند. این یک واقعیت است.
وی با اشاره به ابعاد سیاسی - امنیتی موضوع، افزود: این جنگ ریشه در سیاست‌های آمریکا و ناتو دارد؛ متأسفانه آمریکا برای خود در همه جای دنیا منافع تعریف کرده است. گفتند پا از روی دم ما بردار، گفت حدود دم خود را مشخص کنید تا پا روی دم شما نگذاریم؛ آمریکا حدود دم خود را مشخص کند، مشکل حل می‌شود. ظاهراً آمریکا از آمریکای لاتین تا این منطقه و آسیای دور برای خود منافع تعریف کرده و متأسفانه چون خیلی از کشورها به دلیل قلدری آمریکا و امکانات نظامی نگران هستند و مخالفت نمی‌کنند و تبعیت کردند به همین دلیل هم آامریکا جسورتر شده است.
سفیر اسبق کشورمان در آلمان و فرانسه با اشاره به کتاب خاطرات ویلیام برنز، گفت: ویلیام برنز در خاطرات خود پیرامون موضوع فروپاشی کمونیسم و اتحاد جماهیر شوروی نوشته که ما به آمریکایی قول دادیم که ناتو از مرزهای شرقی آلمان شرقی یعنی حد آن برلین فراتر نرود ولی فراتر رفت. خود آقای ویلیام برنز در این کتاب می‌نویسید بی‌اخلاقی کردیم.
وی ادامه داد: این بار اولی نبود که آمریکا چنین بی‌اخلاقی را مرتکب می‌شد؛ چرا که ویلیام برنز در جای دیگری از کتابش می‌گوید درباره لیبی هم بی‌اخلاقی کردیم و به‌طور رقیق شده اعتراف می‌کند خلاف آنچه بیان کردیم عمل کردیم چرا که عمق مسأله بیشتر بود.
این تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل همچنین گفت که آمریکا به‌دنبال گسترش تا مرز روسیه بود و این خلاف قولی بود که به روسیه داد و به نوعی آمریکا قصد ورود به خط قرمز روسیه را دارد.
آصفی ادامه داد: اگر به گذشته نگاه کنید، آمریکا عادت کرده در این منطقه انقلاب‌های مخملی راه بیندازند و در اوکراین نیز این کار را کردند و خانمی را به‌عنوان رئیس‌جمهور بر سر کار آوردند که پس از مواجه شدن با یک‌سری مشکلات کنار رفت؛ داستانی که در گرجستان هم رخ داد و منجر شد بخشی از این کشور به‌خاطر مداخلات آمریکایی جدا شود و اتفاقی که در قزاقستان هم می‌خواستند انجام دهند که به نتیجه نرسید، از همین جنس بود.
وی ادامه داد: یک بُعد قضیه به لحاظ سیاسی –امنیتی ریشه در مشکلاتی دارد که آمریکا با هدف گسترش حوزه نفوذ خود تا مرزهای روسیه ایجاد کرده است و بُعد دیگر ناپخته بودن رئیس‌جمهور اوکراین است. آقای زلنسکی امروز گفته که من به روسیه ضمانت می‌دهم به ناتو ملحق نشویم. این دیر است. در امر سیاست تصمیم درست را باید در زمان درست بگیرید؛ البته ناتو هم آتش بیار معرکه شد و به گونه‌ای عمل کرد که اوکراین را در دامن جنگ انداخت.
آصفی با بیان اینکه امیدواریم هرچه زودتر این اتفاقات از طریق مذاکره حل شود، گفت: هر جنگی در نهایت با گفت‌وگو حل می‌شود؛ یعنی هیچ جنگی نیست که در نهایت به گفت‌گو ختم نشود. به همین دلیل امیدواریم این گفت‌وگو سریع‌تر رخ دهد و مردم اوکراین به خانه خود بازگردانند.
این تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل همچنین تصریح کرد: جنگ پیش آمده بین روسیه و اوکراین یک پیام جدی داشت؛ آن‌هم این بود که کشورها امنیت خود را وابسته به حمایت خارجی نکنند. آمریکا همین رفتار را در افغانستان هم انجام داد و بعد از اینکه ۲۰ سال افغانستان را در اشغال خود داشت، فقط یک ویرانه بر جای گذاشت؛ به همین دلیل است که کشورها نباید امنیت خود را در گرو حمایت‌های دیگری قرار دهند. به خصوص اگر این دیگری آمریکا باشد. کشورها باید توانمندی خود را زیاد کنند تا مورد هجمه قرار نگیرند.
آصفی همیچنین پیرامون موضع جمهوری اسلامی پیرامون جنگ صورت گرفته، گفت: این داستان تبعات طولانی دارد؛ یعنی شرایط سخت اقتصادی برای اروپا به لحاظ انرژی و برخی مواد خوراکی همچون گندم ایجاد می‌شود و اروپا دچار چالش‌های اقتصادی می‌شود؛ البته روسیه هم دچار چالش اقتصادی می‌شود. تقریباً بانک‌های بزرگ روسیه را تحریم کردند و برای روسیه هم اشکال ایجاد می‌شود. ما باید در این میان موضع بی‌طرفی فعال داشته باشیم؛ یعنی هم با اوکراینی‌ها و هم با روس‌ها صحبت کنیم و به نوعی میانجگری کنیم. باید تلاش کنیم در اقدامی فوری شهروندان ایرانی در اوکراین زودتر خارج شوند.