صادرات، اوج قدرت و هنر تولیدکنندگان ایرانی است
با توجه به اهداف تعیین شده در سند چشم‌انداز توسعه و با در نظر گرفتن تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال ۱۴۰۴و سرانه مصرف آن، اهمیت صادرات بیش از پیش خود را نشان می‌دهد، تا جایی که برخی واحدهای فولادی از ابتدا با هدف صادرات و در نظر گرفتن چنین شرایطی ساخته شده‌اند.
این واحدها باید از هم‌اکنون برای حضور موفق در بازار رقابت بین‌المللی تلاش کنند. پایگاه خبری فلزات آنلاین با هدف بررسی امکان توسعه پایدار صادرات با مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان به‌عنوان یک شرکت موفق در امر صادرات به گفت‌وگو نشسته است. فرزاد ارزانی اعتقاد دارد اوج قدرت و هنر تولیدکنندگان در عرصه صادرات به نمایش گذاشته می‌شود. متن کامل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
صادرات از چه اهمیتی برخوردار است و حضور پایدار در بازار صادراتی به چه الزام‌هایی نیاز دارد؟
اوج قدرت و هنر تولیدکنندگان در عرصه صادرات به نمایش گذاشته می‌شود چراکه امکان حضور و کسب سهم از بازار رقابت جهانی به‌منزله توانمندی یک شرکت است. برای حضور موفق در بازار بین‌المللی الزاماتی همچون کیفیت مناسب محصول، نرخ مناسب، خوش‌قولی به‌ویژه در تحویل به‌موقع سفارش‌ها و وفاداری باید مورد توجه قرار گیرند و رعایت شوند. از میان الزام‌های یاد شده، وفاداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و سهم بسزایی در حفظ بازار صادراتی دارد چراکه خریداران ترجیح می‌دهند از ادامه ارتباط با یک شرکت در آینده و در شرایط مختلف اطمینان داشته باشند تا بتوانند برای تامین محصول در بلندمدت برنامه‌ریزی کنند. بر همین اساس باید تاکید کرد که نگاه کوتاه‌مدت، توسعه پایدار صادرات را تضمین نمی‌کند.
صادرکنندگان در کشور ما با چه چالش‌هایی رو‌به‌رو هستند؟ با چه راهکاری می‌توان از صادرکنندگان حمایت کرد؟
صادرات، منافع ملی کشور را به‌دنبال دارد و باید از آن حمایت همه‌جانبه شود. برای توسعه صادرات باید در قوانین مربوط به حوزه صادرات تجدیدنظر شود یعنی قوانین به‌گونه‌ای وضع شوند که امکان صادرات را در بلندمدت تضمین کنند.
وقتی سخن از صادرات به میان می‌آید، باید مستمر باشد. در نتیجه، استراتژی‌های کشور باید به گونه‌ای تنظیم شوند که تولیدکنندگان نگران آینده فعالیت خود نباشند چراکه در عقد قرارداد صادراتی، تعهداتی برای شرکت‌ها ایجاد می‌شود. بنابراین تولیدکنندگان باید از شرایط داخلی کشور، اطمینان یابند تا در بازار جهانی، مطمئن و موفق حضور پیدا کنند. علاوه بر مورد یاد شده، تسهیلاتی باید به صادرات اختصاص یابد و از مشوق‌های لازم استفاده شود. وضع مشوق‌های صادراتی، ارائه تسهیلات بانکی به صادرکنندگان و.... این امر را تسهیل می‌کند و موجبات توسعه آن را فراهم می‌آورد. در ادامه، شرایط باید به‌گونه‌ای مهیا شود تا در بازگشت پول صادرات به کشور، شرکت‌ها با توجه به شرایط جهانی، متضرر نشوند. بدون شک سود نهایی چنین حمایت‌هایی، به کشور باز خواهد گشت.
آیا همجواری با آب‌های آزاد و بنادر متعدد در کشور، مزیتی برای صاحبان صنایع کشور به‌ویژه صنعت فولاد ایجاد کرده است؟
وجود آب‌های آزاد در مرزهای جنوبی کشور را باید ظرفیتی برای توسعه صنعت و صادرات دانست؛ هرچند از این ظرفیت، آن‌طور که باید استفاده نشده است. برای بهره‌گیری از مزیت یاد شده، بنادر کشور باید به اسکله‌های اختصاصی صادرات مجهز شوند.
گفتنی است، بیش از ۵۰ درصد صادرات و واردات کشور از اسکله شهید رجایی انجام می‌شود اما این اسکله پاسخگوی نیاز کشور نیست. علاوه بر آن از همین اسکله، محصولات صنعتی همچون فولاد و مایحتاج اساسی زندگی مردم همچون گندم مبادله می‌شود. همین موضوع مشکلات فراوانی برای صاحبان صنایع فراهم می‌آورد. طبیعی است که در مشترک بودن بندرها، واردات گندم و برنج در اولویت قرار دارد و واردات و صادرات سایر محصولات در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرد. بر همین اساس پیشنهاد شده که اسکله‌ای به صادرات فولاد اختصاص یابد. همچنین پیشنهاد شد تا اسکله قدیمی منطقه ویژه، لایروبی شود و برای صادرات فولاد مورد استفاده قرار گیرد.
عملکرد صادراتی فولاد هرمزگان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ محصولات خود را به چه کشورهایی صادر می‌کنید و چه اهداف صادراتی دارید؟
نیروی انسانی توانمند و متخصص، نزدیکی به خلیج‌فارس، تولید محصولات با کیفیت و همچنین ارتباط درست و وفادارانه با مشتری را باید از مهم‌ترین امتیازهای فولاد هرمزگان دانست که تسهیل‌کننده صادرات برای این مجموعه هستند و موجب شده‌اند این مجموعه در صادرات، موفق عمل کند. شرکت فولاد هرمزگان از ابتدا با هدف صادرات احداث شد و صادرات به‌منزله امکان حیات آن است. حدود ۷۰درصد محصولات این شرکت صادر شده و ۳۰درصد باقی‌مانده نیز برای تامین نیاز داخلی مصرف می‌شود. بنابراین حذف صادرات را باید به‌منزله تعطیلی این واحد دانست.
توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که فولاد هرمزگان علاوه بر توجه به صادرات، تامین نیاز داخل را نیز در اولویت خود قرار داده است یعنی براساس نیاز داخل، میزان صادرات تولیدات خود را تنظیم می‌کنیم چراکه اولویت ما حمایت از تولیدکنندگان داخلی است. در ادامه، با توجه به ظرفیت کارخانه و سقف تولید، مازاد تولید را صادر می‌کنیم. این شرکت در سال گذشته، حدود ۵۰۰ هزار تن محصول را در داخل کشور به فروش رساند و حدود یک میلیون تن دیگر را صادر کرد. محصول تولید شده در این شرکت (یعنی اسلب) برای تبدیل به بیلت یا ورق به سایر کشورها صادر می‌شود. کشورهای آسیای جنوب‌شرقی همچون تایلند، تایوان، اندونزی، مالزی، هند، کشورهای اروپایی همچون فرانسه، ایتالیا و... مقصد تولیدات فولاد هرمزگان هستند. فولاد هرمزگان در نظر دارد در سال ۹۷، پس از تامین نیاز داخلی، مازاد تولید خود تا ظرفیت اسمی را صادر کند.
عملکرد تولید شرکت فولاد هرمزگان را در یک سال گذشته، چگونه ارزیابی می‌کنید؟ این شرکت چه برنامه‌هایی برای آینده دارد؟
ظرفیت تولید فولاد هرمزگان برای یک سال، ۱/۵ میلیون تن برآورد می‌شود. میزان تولید این شرکت در سال ۹۶، حدود یک میلیون و ۴۰۸ هزار تن گزارش شد. در امسال نیز برای تولید به‌اندازه ظرفیت اسمی شرکت برنامه‌ریزی شده است. این واحد، اجرای طرح‌های توسعه‌ای را در دستور کار دارد و بر همین اساس قراردادی با شرکت SMS برای تامین فاینانس خارجی به نرخ ۲۵۰ میلیون یورو بسته است. با اجرای این پروژه، ظرفیت فولاد هرمزگان از ۱/۵ میلیون تن فعلی به ۳ میلیون تن افزایش خواهد یافت. مذاکره‌های اجرای این پروژه، انجام شده است، قرارداد آن نیز بسته شده و مبادله‌ها انجام شده است. درحال‌حاضر نیز در مرحله فاینانس خارجی هستیم و تنها قسمتی از بروکراسی‌های اداری در ایران و ایتالیا مانده است. بنابراین امید می‌رود در امسال، از واحد جدید فولاد هرمزگان برای تولید اسلب بهره‌برداری شود.
ساخت واحد دیگری برای تولید محصولات نورد نیز در دستور کار این شرکت قرار دارد و در ادامه، طرح‌های توسعه‌ای پیگیری می‌شود. هدف این پروژه، تولید محصولی با ارزش‌افزوده بالاتر است.
صادرات از چه اهمیتی برخوردار است و حضور پایدار در بازار صادراتی به چه الزام‌هایی نیاز دارد؟
اوج قدرت و هنر تولیدکنندگان در عرصه صادرات به نمایش گذاشته می‌شود چراکه امکان حضور و کسب سهم از بازار رقابت جهانی به‌منزله توانمندی یک شرکت است. برای حضور موفق در بازار بین‌المللی الزاماتی همچون کیفیت مناسب محصول، نرخ مناسب، خوش‌قولی به‌ویژه در تحویل به‌موقع سفارش‌ها و وفاداری باید مورد توجه قرار گیرند و رعایت شوند. از میان الزام‌های یاد شده، وفاداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و سهم بسزایی در حفظ بازار صادراتی دارد چراکه خریداران ترجیح می‌دهند از ادامه ارتباط با یک شرکت در آینده و در شرایط مختلف اطمینان داشته باشند تا بتوانند برای تامین محصول در بلندمدت برنامه‌ریزی کنند. بر همین اساس باید تاکید کرد که نگاه کوتاه‌مدت، توسعه پایدار صادرات را تضمین نمی‌کند.
صادرکنندگان در کشور ما با چه چالش‌هایی رو‌به‌رو هستند؟ با چه راهکاری می‌توان از صادرکنندگان حمایت کرد؟
صادرات، منافع ملی کشور را به‌دنبال دارد و باید از آن حمایت همه‌جانبه شود. برای توسعه صادرات باید در قوانین مربوط به حوزه صادرات تجدیدنظر شود یعنی قوانین به‌گونه‌ای وضع شوند که امکان صادرات را در بلندمدت تضمین کنند.
وقتی سخن از صادرات به میان می‌آید، باید مستمر باشد. در نتیجه، استراتژی‌های کشور باید به گونه‌ای تنظیم شوند که تولیدکنندگان نگران آینده فعالیت خود نباشند چراکه در عقد قرارداد صادراتی، تعهداتی برای شرکت‌ها ایجاد می‌شود. بنابراین تولیدکنندگان باید از شرایط داخلی کشور، اطمینان یابند تا در بازار جهانی، مطمئن و موفق حضور پیدا کنند. علاوه بر مورد یاد شده، تسهیلاتی باید به صادرات اختصاص یابد و از مشوق‌های لازم استفاده شود. وضع مشوق‌های صادراتی، ارائه تسهیلات بانکی به صادرکنندگان و.... این امر را تسهیل می‌کند و موجبات توسعه آن را فراهم می‌آورد. در ادامه، شرایط باید به‌گونه‌ای مهیا شود تا در بازگشت پول صادرات به کشور، شرکت‌ها با توجه به شرایط جهانی، متضرر نشوند. بدون شک سود نهایی چنین حمایت‌هایی، به کشور باز خواهد گشت.
آیا همجواری با آب‌های آزاد و بنادر متعدد در کشور، مزیتی برای صاحبان صنایع کشور به‌ویژه صنعت فولاد ایجاد کرده است؟
وجود آب‌های آزاد در مرزهای جنوبی کشور را باید ظرفیتی برای توسعه صنعت و صادرات دانست؛ هرچند از این ظرفیت، آن‌طور که باید استفاده نشده است. برای بهره‌گیری از مزیت یاد شده، بنادر کشور باید به اسکله‌های اختصاصی صادرات مجهز شوند.
گفتنی است، بیش از ۵۰ درصد صادرات و واردات کشور از اسکله شهید رجایی انجام می‌شود اما این اسکله پاسخگوی نیاز کشور نیست. علاوه بر آن از همین اسکله، محصولات صنعتی همچون فولاد و مایحتاج اساسی زندگی مردم همچون گندم مبادله می‌شود. همین موضوع مشکلات فراوانی برای صاحبان صنایع فراهم می‌آورد. طبیعی است که در مشترک بودن بندرها، واردات گندم و برنج در اولویت قرار دارد و واردات و صادرات سایر محصولات در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرد. بر همین اساس پیشنهاد شده که اسکله‌ای به صادرات فولاد اختصاص یابد. همچنین پیشنهاد شد تا اسکله قدیمی منطقه ویژه، لایروبی شود و برای صادرات فولاد مورد استفاده قرار گیرد.
عملکرد صادراتی فولاد هرمزگان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ محصولات خود را به چه کشورهایی صادر می‌کنید و چه اهداف صادراتی دارید؟
نیروی انسانی توانمند و متخصص، نزدیکی به خلیج‌فارس، تولید محصولات با کیفیت و همچنین ارتباط درست و وفادارانه با مشتری را باید از مهم‌ترین امتیازهای فولاد هرمزگان دانست که تسهیل‌کننده صادرات برای این مجموعه هستند و موجب شده‌اند این مجموعه در صادرات، موفق عمل کند. شرکت فولاد هرمزگان از ابتدا با هدف صادرات احداث شد و صادرات به‌منزله امکان حیات آن است. حدود ۷۰درصد محصولات این شرکت صادر شده و ۳۰درصد باقی‌مانده نیز برای تامین نیاز داخلی مصرف می‌شود. بنابراین حذف صادرات را باید به‌منزله تعطیلی این واحد دانست.
توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که فولاد هرمزگان علاوه بر توجه به صادرات، تامین نیاز داخل را نیز در اولویت خود قرار داده است یعنی براساس نیاز داخل، میزان صادرات تولیدات خود را تنظیم می‌کنیم چراکه اولویت ما حمایت از تولیدکنندگان داخلی است. در ادامه، با توجه به ظرفیت کارخانه و سقف تولید، مازاد تولید را صادر می‌کنیم. این شرکت در سال گذشته، حدود ۵۰۰ هزار تن محصول را در داخل کشور به فروش رساند و حدود یک میلیون تن دیگر را صادر کرد. محصول تولید شده در این شرکت (یعنی اسلب) برای تبدیل به بیلت یا ورق به سایر کشورها صادر می‌شود. کشورهای آسیای جنوب‌شرقی همچون تایلند، تایوان، اندونزی، مالزی، هند، کشورهای اروپایی همچون فرانسه، ایتالیا و... مقصد تولیدات فولاد هرمزگان هستند. فولاد هرمزگان در نظر دارد در سال ۹۷، پس از تامین نیاز داخلی، مازاد تولید خود تا ظرفیت اسمی را صادر کند.
عملکرد تولید شرکت فولاد هرمزگان را در یک سال گذشته، چگونه ارزیابی می‌کنید؟ این شرکت چه برنامه‌هایی برای آینده دارد؟
ظرفیت تولید فولاد هرمزگان برای یک سال، ۱/۵ میلیون تن برآورد می‌شود. میزان تولید این شرکت در سال ۹۶، حدود یک میلیون و ۴۰۸ هزار تن گزارش شد. در امسال نیز برای تولید به‌اندازه ظرفیت اسمی شرکت برنامه‌ریزی شده است. این واحد، اجرای طرح‌های توسعه‌ای را در دستور کار دارد و بر همین اساس قراردادی با شرکت SMS برای تامین فاینانس خارجی به نرخ ۲۵۰ میلیون یورو بسته است. با اجرای این پروژه، ظرفیت فولاد هرمزگان از ۱/۵ میلیون تن فعلی به ۳ میلیون تن افزایش خواهد یافت. مذاکره‌های اجرای این پروژه، انجام شده است، قرارداد آن نیز بسته شده و مبادله‌ها انجام شده است. درحال‌حاضر نیز در مرحله فاینانس خارجی هستیم و تنها قسمتی از بروکراسی‌های اداری در ایران و ایتالیا مانده است. بنابراین امید می‌رود در امسال، از واحد جدید فولاد هرمزگان برای تولید اسلب بهره‌برداری شود.
ساخت واحد دیگری برای تولید محصولات نورد نیز در دستور کار این شرکت قرار دارد و در ادامه، طرح‌های توسعه‌ای پیگیری می‌شود. هدف این پروژه، تولید محصولی با ارزش‌افزوده بالاتر است.