حکایت صنعت دامپروری در استان خراسان جنوبی؛ از مصرف نان‌های کپک زده تا خوراک دام بی کیفیت
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند ، دامداری از آن دسته از شغل‌هایی است که نیازمند تلاش و همتی مضاعف نسبت به دیگر شغل‌ها است و یک دامدار رنج و مشقت بسیاری را تحمل می‌کند تا علاوه بر حفظ سرمایه خود درآمدی برای گذران زندگی فراهم کند.
یک دامدار نقشی بسیار مهم و محوری را در صنعت تولید گوشت و لبنیات کشور دارد. دامداری به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مشاغل علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی در تولید گوشت، پشم مناسب برای صنایع نساجی، چرم با کیفیت، تولید محصولات لبنی مانند شیر، ماست، کره و کود حیوانی برای کشاورزی نقش اساسی دارد.
این روز‌ها حرفه دامداری خراسان جنوبی با توجه به خشکسالی بی سابقه و گرانی شدید نهاده‌های دامی حال و روز خوشی ندارد و با مشکلات بسیار دست به گریبان شده است. تنگنا‌هایی که به گفته دامداران، امان آنان را بریده و به مانع بزرگی برای استمرار فعالیت در این بخش تبدیل شده است.
کمبود و گرانی نهاده‌های دامی از جمله مشکلات مهم دامداران است که به دنبال استمرار خشکسالی، کاهش بارندگی و کمبود شدید علوفه در مراتع بر شدت آن افزوده شده به طوری که دامداران در تأمین علوفه مورد نیاز دام‌های سبک و سنگین خود با تنگنا‌های بسیار مواجه هستند و بسیاری از دام‌های خود و حتی دام‌های مولد را به دلیل افزایش هزینه‌های دامپروری روانه کشتارگاه و با قیمت بسیار اندک به دلالان می‌سپارند.
در حال حاضر و با خشکسالی که انگار نمی‌خواهد حکومتش را در خراسان جنوبی به پایان برساند، نیاز به تأمین نهاده‌های دامی بیش از پیش احساس می‌شود.
20 سال است که رابطه خراسان جنوبی با آسمان شکراب شده و دود این قهر و غضب در چشم انسان، دام و طبیعت می‌رود.
نهاده‌های دامی که خوراک دام‌های سبک و سنگین هستند، این روز‌ها به خاطر فقر مراتع و نبود علوفه در خراسان جنوبی کمتر پیدا می‌شوند و دامداران مجبورند برای سیر کردن شکم دام هایشان خرید‌های آزاد و دولتی انجام دهند. دامداران که گاهی از سودشان می‌زنند تا بتوانند شکم دام را سیر کرده و محصول سالمی را تحویل کارخانه فرآورده‌های لبنی و کشتارگاه‌های دام دهند.
خشکسالی همچنان در خراسان جنوبی حاکم است و نبود نهاده‌های دامی نیز ارمغان این معضل چندین ساله در استان است. تا پیش از این کمبود علوفه گریبانگیر دامداران استان بود و حالا نامرغوب بودن این علوفه‌ها به مشکلات تولیدکنندگان فرآورده‌های دامی افزوده و نمکی بر زخم‌هایشان زده است.
مشکل کمبود علوفه، گرانی و بی کیفیت بودن آن قصه امروز و دیروز نیست از ابتدای سال 99 تاکنون بار‌ها و بار‌ها این مشکلات منعکس شده اما گره‌ای از آن باز نشده است.
یکی از دامداران خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار ما با بیان اینکه علوفه‌ای که در حال حاضر در دامداری وجود دارد علوفه‌ای نیست که باید دام بخورد، زیرا در بین علوفه‌ها بار‌ها خاک، مار مرده و دیگر حیوانات موزی دیده‌ایم گفت: همین علوفه را اگر با این وضعیت به گاوهایمان بدهیم به دلیل کیفیت پایین‌شان سبب بیماری دام می‌شوند و به شب نرسیده باید آنها را ذبح کنیم.
اکبری افزود: خشکسالی‌های اخیر در استان خراسان جنوبی سبب شد تا علوفه در این استان کمیاب شود و دامداران را مجبور کرده به هر شکلی، شکم دام‌هایشان را سیر کنند و یا دام‌های مولد و شیریشان را ذبح کنند.
وی بیان کرد: دام‌ها از روی اجبار این علوفه‌های نامرغوب را می‌خورند و اگر هم بخواهیم علوفه با کیفیت به آنها بدهیم، توان خرید کنسانتره کیلویی 7 هزار تومان را نداریم.
وی گفت: خوراک دام‌ها آنقدر بی کیفیت شده که حجم شیردهی گاوهایمان هم بسیار پایین آمده و دیگر مانند قبل نیست.
اما آنچه مطرح است اینکه در اردیبهشت امسال بود که برای اولین بار موضوع راه‌اندازی قرارگاه علوفه دام در استان مطرح و قرار شد این قرارگاه به صورت متداوم برای رفع مشکلات دامداران به دستور استاندار سابق راه‌اندازی شود که تاکنون اجرایی نشده است.
مدیر عامل اتحادیه دامداران خراسان جنوبی در این باره گفت: بدون شک با راه‌اندازی این قرارگاه به صورت دائم بخش زیادی از مشکلات دامداران استان برطرف می‌شد.
غریبی با بیان اینکه هرچند جلسات متعددی در زمینه مشکلات دامداران در استان در قالب این قرارگاه برگزار شد، اما با وجود مصوبات نتیجه‌ای حاصل نشد و حالا با حضور استاندار جدید در استان، چند باری هم این موضوع را مطرح کردیم، اما نتیجه‌ای نگرفتیم.
وی گفت: یکی از مهم‌ترین مشکلات مطرح شده در قرارگاه تأمین علوفه نبود نقدینگی برای خرید علوفه و کمبود کامیون برای حمل آن است و این موضوعات را بار‌ها در جلسات قرارگاه تأمین علوفه اعلام کردیم، اما مصوبات جلسه قرارگاه تأمین علوفه نه تنها اجرایی نشد بلکه جلسات قرارگاه نیز دیگر از تیر ماه هم تشکیل نشده است.
مدیر عامل اتحادیه دامداران خراسان جنوبی اظهار داشت: هم اکنون شاهد افزایش 5 برابری قیمت کاه و افزایش 3 برابری قیمت یونجه هستیم و این در حالی است که عدم خروج علوفه از برخی استان‌ها هم بر مشکلات دامداران افزوده و گریبانگیر صنعت دامپروری خراسان جنوبی شده و حال نیاز است تا استاندار جدید هرچه زودتر برای این صنعت سودآور که در حال خاموشی است اقدامی کند.
با تمام این تفاسیر اگر هرچه زودتر اقدامی برای نجات صنعت دامداری انجام نشود، این حوزه به مرز نابودی خواهد رسید و دامداران ورشکسته خواهند شد و کارگران نیز باید در کنجی بنشینند و بیکاری را تحمل کنند.