بانکداری الکترونیکی؛ پیش نیاز بانکداری دیجیتال
به گزارش رویداد امروز، محمدرضا حسین زاده تاکید کرده است که امروز کوچک‌ترین تراکنش‌های بانکی در دورترین نقاط کشور از مرکز، قابل رصد کردن بوده و این نقطه قوت بانکداری جدید است. به تازگی گفتگویی با محمدرضا حسین زاده منتشر شده است که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید:
*به‌تازگی مفهوم «اقتصاد هوشمند» در کشور به‌طورجدی مورد توجه قرار گرفته است. از دیدگاه شما چگونه می‌توان این مفهوم را در نظام بانکی پیاده‌سازی کرد؟
اقتصاد هوشمند به گستره وسیعی از فعالیت‌های اقتصادی اشاره دارد که از دانش و اطلاعات دیجیتال در کنار سایر عوامل برای ایجاد فرصت‌های جدید و کارایی هرچه بیشتر بهره می‌برد. امروزه که بانک‌ها برای ارائه خدمات بهتر و مطلوبتر کانون توجه قرار گرفته‌اند، ناگزیرند از این مدل برای توسعه خدمات خود استفاده کنند.
*هنوز برخی پروسه‌های بانکی در ایران الکترونیک نشده‌اند. به‌عنوان‌مثال افراد برای احراز هویت باید به بانک مراجعه کنند. چرا آن‌طور که انتظار می‌رفت الکترونیکی شدن پروسه‌ها با سرعت پیش نمی‌رود؟
الکترونیکی شدن امور، یک فرآیند میان‌مدت است. نمی‌توان در کوتاه‌مدت و با سرعت، اموری را که سال‌ها به‌صورت دستی هدایت می‌شده‌اند، دیجیتال یا الکترونیکی کرد. بااین‌حال بانک ملی ایران در این زمینه پیش‌قدم است و تا حد ممکن امور خود را بر بستر الکترونیکی پیش می‌برد. امروز بسیاری از امور روزمره بانکی مشتریان بانک ملی ایران، به‌صورت غیرحضوری و از طریق سامانه‌های پیشرفته که به دست متخصصان داخلی طراحی و اجرا شده‌اند، انجام می‌شود. این روند باعث جلب رضایت بیشتر مشتریان و نیز کاهش فرایندهای زمان‌بر اداری شده است.
*آیا می‌توان نقص قوانین را در کندی این روند دخیل دانست؟
به‌هرحال قوانین، متناسب با زمان‌ها تصویب و اجرایی شده‌اند. در دوره‌هایی، احساس نیاز نسبت به بانکداری الکترونیکی کمتر بوده، اما امروز این روش بانکداری به جزء لاینفک امور تبدیل شده است. طبیعی است که اصلاح قوانین متناسب با شرایط، می‌تواند سرعت کارها را افزایش دهد.
*یکی از مشکلات بانکداری الکترونیکی کنونی، عدم جامعیت و یکپارچگی در ارائه خدمات به مشتریان است؛ مثلا استفاده از کارت‌های اعتباری برای متصل شدن به تمامی حساب‌های بانکی افراد، می‌تواند مدنظر باشد. آیا برای رفع این مشکلات، قدمی برداشته شده است؟
طبیعی است که باید مشکلات، معضلات و چالش‌های نظام بانکی از طریق مجاری قانونی به استحضار قانون‌گذار برسد. البته خوشبختانه، نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی اشراف قابل قبولی به مسائل بانکی دارند، اما به‌هرحال متخصصان نظام بانکی هم با آنها در ارتباط‌اند و مشورت‌های لازم برای اصلاح قوانین را ارائه می‌کنند.
*برخی معتقدند ریسک بانکداری الکترونیک بیش از بانکداری سنتی است. فیشینگ صاحبان حساب را تهدید می‌کند و شیوه‌های پیچیده برداشت پول از حساب مردم شکل گرفته است. برای حل این مشکلات چه راهکارهایی دارید؟
نمی‌توان به طور مطلق گفت که ریسک بانکداری الکترونیک بیش از بانکداری سنتی است. امروز کوچک‌ترین تراکنش‌های بانکی در دورترین نقاط کشور از مرکز قابل رصد کردن است، درحالی‌که بانکداری سنتی چنین توانایی را نداشت. کلاه‌برداری‌های انجام گرفته از حساب مشتریان، عمدتا ناشی از بی‌دقتی در استفاده از سایت‌های غیرمجاز فروش اینترنتی است. بااین‌حال نظام بانکی، امکان استفاده از رمز دوم یک‌بارمصرف را ایجاد کرده است تا این مشکل برای همیشه حل شود. بانک ملی ایران هم با معرفی کردن اپلیکیشن 60، این امکان را فراهم کرد که مشتریان بتوانند رمز اول و دوم یک‌بارمصرف را برای کارت خود فعال کنند.
*بانکداری رایج در کشور، بانکداری الکترونیکی است و ما هنوز به سمت بانکداری دیجیتال نرفته‌ایم، چون زیرساخت فنی و کسب‌وکاری برای این حوزه‌ها فعلا در کشور فراهم نیست. ما برای رسیدن به آن نقطه چقدر فاصله داریم؟
به‌هرحال پیش نیاز رسیدن به بانکداری دیجیتال، پیاده‌سازی بانکداری الکترونیکی است. طبیعی است که نظام بانکی ما در این مسیر با چالش‌هایی هم مواجه است، اما حرکت کلی به همان سمت است. زمان مشخصی هم نمی‌توان برای آن تعیین کرد، اما مسیر حرکت به سمت بانکداری دیجیتال است و به مرور محقق خواهد شد.
*اساس بانکداری الکترونیک بر بانکداری متمرکز است. این موضوع در نظام بانکی ما در چه مرحله‌ای است؟
پیاده‌سازی بانکداری متمرکز اجتناب‌ناپذیر است، اما طبیعی است که فرآیند پیاده‌سازی آن زمان‌بر است. به‌هرحال نظام بانکی و به‌ویژه بانک ملی ایران در این مسیر حرکت می‌کنند و به الزامات آن پایبندند. ایجاد بانکداری متمرکز، لحظه‌ای نیست و باید مرحله‌به‌مرحله پیش برود.
*نقش نیروی انسانی در حوزه بانکداری الکترونیک را چه طور ارزیابی می‌کنید؟ آیا به‌اندازه کافی، نیروی انسانی آموزش دیده در این بخش وجود دارد؟
خوشبختانه بانک ملی ایران در این حوزه به خوبی نیروی کیفی پرورش داده است و اکنون بهترین متخصصان حوزه بانکداری الکترونیک را می‌توان در بانک ملی ایران دید. خدمات بانکداری الکترونیک بانک ملی ایران که بسیار توسعه یافته، پیشرفته و متناسب با بانک‌های پیشرو در جهان است، توسط همین متخصصان و کارشناسان طراحی و اجرا شده است. بانک ملی ایران علاوه بر نیروهای متخصص درون سازمانی، با تعداد قابل‌توجهی از متخصصان دانشگاهی نیز در ارتباط است و از این طریق اقدامات جدیدی نیز در حال پیاده‌سازی است.
*برخی کارشناسان رعایت نشدن استانداردهای جهانی را یک چالش اساسی برای بانکداری الکترونیک می‌‌دانند. دیدگاه شما دراین‌باره چیست؟
رعایت استانداردهای جهانی بدون شک الزامی است، اما باید توجه کرد که در داخل کشور نیز استانداردهایی تعریف شده است. بانک مرکزی بر همه این موارد نظارت دارد و بانک‌ها نیز تا حد امکان خود را با آنها تطبیق می‌دهند. نظام بانکی با بانک مرکزی در همه موارد از جمله بانکداری الکترونیک هماهنگ است و الزامات ابلاغی توسط نهادهای بالادستی را رعایت می‌کند.
*بانک ملی ایران در حوزه گسترش محصولات خرد چه اقداماتی در دستور کار دارد؟
بانک ملی ایران هر سال محصولات نوین خود را در رویداد «ملی شو» رونمایی می‌کند. طی دو سال گذشته محصولات مهم و قابل‌توجهی مانند تسهیلات ویژه خرید مسکن، بام، اپلیکیشن 60، سامانه سککوک، ملی پلاس، ربات آلفا، بانک آفیسر و .... در این رویداد رونمایی شد که هر کدام تحولی جدی در نظام بانکی محسوب می‌شود. امسال نیز طی روال گذشته، این روند ادامه خواهد داشت و محصولات جدیدتری طراحی و پیاده‌سازی خواهند شد.