انواع سرطان مقعد, روش های درمان و پیشگیری از آن
سرطان مقعد از دیگر انواع سرطان ها است که به طور کلی از این ناحیه شروع می شود. گفتنی می باشد که سرطان زمانی شروع می شود که سلول های بدن شروع به رشدی خارج از کنترل می کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد چگونگی شروع و گسترش این نوع سرطان، در ادامه این مطلب از تیم مجله نویسی آرگا با ما همراه شوید.
آشنایی با سرطان مقعد
ابتدای مطالعه در رابطه با این بیماری بد نیست که با نحوه کار سیستم گوارشی آشنا شوید.
چگونگی عملکردهای سیستم گوارشی
همان طور که می دانید مقعد دهانه انتهای پایین روده است و این جایی می باشد که انتهای روده ها به قسمت بیرونی بدن متصل می شود. همانطور که غذا هضم می شود و در طی این فرایند از معده به روده کوچک می رسد پس از آن نیز روده کوچک به قسمت اصلی روده بزرگ به نام کولون حرکت می کند. در طی این فرایند نیز روده بزرگ آب و نمک غذای هضم شده را جذب می کند و سپس مواد زائدی که پس از عبور از روده بزرگ باقی می مانند را به شکل مدفوع شناسایی می کنند. مدفوع در آخرین قسمت روده بزرگ به نام رکتوم ذخیره می شود و از آنجا، مدفوع از طریق مقعد به عنوان حرکت روده از بدن خارج می شود.
قابل به ذکر است که مقعد توسط کانال مقعدی به راست روده متصل می شود. همچنین کانال مقعدی دارای دو عضله حلقوی شکل به نام عضلات اسفنکتر است که مقعد را بسته نگه می دارد و از نشت مدفوع به بیرون جلوگیری می کند. کانال مقعد چیزی در حدود ۳ تا ۵ سانتی متر طول دارد و از راست روده به سمت لبه مقعد می رود. لبه مقعد نیز جایی است که کانال به پوست بیرونی مقعد متصل می شود و این پوست در اطراف لبه مقعدی پوست پری مقعدی نامیده می شود که قبلا حاشیه مقعد نیز نامیده می شد.
قابل به ذکر است که پوشش داخلی کانال مقعد مخاط است و بیشتر سرطانهای مقعد از سلول های مخاطی شروع می شوند. غدد و مجاری نیز لوله هایی هستند که از غدد منتهی می شوند و در زیر مخاط یافت می شوند که مسئولیت ساخت مخاطی را دارند که از آن می توان به عنوان مایعی برای روان کنندگی استفاده کرد.
معرفی نشانه های ابتلا به این سرطان
به طور کلی علائم این بیماری را می توان به مانند عارضه بواسیر، سندروم روده تحریک پذیر و دیگر اختلالاتی که با دستگاه گوارش همراه است، معرفی نمود. توجه داشته باشید که در صورت مشاهده هر یک از علائم گفته شده در ادامه مطلب بایستی هر چه سریع تر موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
- ایجاد تغییر در سبک زندگی
- نازک شدن حجم مدفوع
- برو خونریزی در رکتوم
- احساس درد، فشار و یا تشکیل توده در این نواحی
- خارج شدن ترشح از مقعد
- بروز خارش
انواع این سرطان
به طور کلی سرطان مقعد بر اساس محل شروع به ۲ گروه گفته شده در ادامه مطلب تقسیم می‌شوند.
- سرطانهای کانال مقعد که بالاتر از مرز مقعد ایجاد می گردند.
- سرطانهای پوست پری مقعد که قبلا سرطانهای حاشیه مقعد نامیده می شد.
گاهی اوقات، بسته به محل قرار گیری سرطان، درمان ممکن است متفاوت باشد. اما سرطان مقعد گاهی اوقات می تواند از یک ناحیه به ناحیه دیگر گسترش یابد، بنابراین تشخیص اینکه دقیقا از کجا شروع شده است دشوار می باشد.
سرطان سلول سنگفرشی:
قابل به ذکر است که این تومور از سلول های سنگفرشی که بیشتر کانال مقعد و حاشیه مقعد را پوشانده اند شروع می شوند. همچنین سرطانهای سلول سنگفرشی در کانال مقعد فراتر از سطح و به لایه های عمیق تر پوشش رشد کرده اند.
سرطان سلول سنگفرشی حاشیه مقعد را می توان به عنوان سرطان مقعد یا مانند سرطان سلول سنگفرشی پوست درمان کرد چرا که در صورت تشخیص سرطان پری مقعد، مراجعه به متخصص برای تعیین بهترین روش درمانی امری ضروری است.
علاوه بر انواع مختلف این سرطان نمونه های نادری از این سرطان نیز شناخته شده است که در ادامه این بخش با انواع نادر آن آشنا می شوید.
آدنوکارسینوما:
به طور کلی تعداد کمی از سرطانهای مقعد آدنوکارسینوم هستند. این سرطانها از سلول هایی شروع می شوند که قسمت بالایی مقعد را در نزدیکی راست روده قرار می دهند. آن ها همچنین می توانند در غدد زیر مخاط مقعد شروع شوند که ترشحات را به داخل کانال مقعدی آزاد کنند. همچنین اکثر آدنوکارسینوم های مقعدی مانند کارسینوم های رکتوم قابل درمان می باشند که برای شروع این روند پس از شناسایی بایستی به پزشک مراجعه نمایید.
آدنوکارسینوم ها همچنین می توانند در غدد آپوکرین که نوعی غده عرق پوست پری مقعد می باشند، شروع شوند. همچنین بیماری پاژه نوعی کارسینوم غده آپوکرین است که از طریق لایه سطحی پوست پخش می شود. بیماری پاژه می‌تواند پوست را در هر نقطه از بدن درگیر کند، اما اغلب پوست ناحیه اطراف مقعد، واژن یا سینه را درگیر کند. قابل به ذکر است که این را نباید با بیماری استخوان پاژه که یک بیماری متفاوت است و در گروه سرطانها قرار ندارد، اشتباه بگیرید.
کارسینوم سلول بازال:
کارسینوم سلول بازال نوعی سرطان پوست است که می تواند در پوست پری مقعد ایجاد شود. این تومورها در مناطقی از پوست که در معرض نور خورشید هستند، مانند صورت و دست ها بسیار شایع تر مبتلا می شوند. همچنین تعداد بسیار کمی از سرطانهای مقعد سرطان سلول بازال هستند که آن ها اغلب با جراحی برای از بین بردن سرطان درمان می شوند و از نکته خوبی در این روند برخوردار می باشند.
ملانوما:
این سرطانها از سلول های پوست یا پوشش مقعد شروع می شوند که رنگدانه قهوه ای به نام ملانین را می سازند. تنها تعداد بسیار کمی از سرطانهای مقعد ملانوم هستند که در پوست سایر قسمت های بدن بسیار شایع تر می باشند. اگر ملانوم در مراحل اولیه و قبل از اینکه عمیقا در پوست رشد کند یا به غدد لنفاوی گسترش یابد، پیدا شود می توان آن ها را با جراحی برداشت چرا که چشم انداز بقای طولانی مدت بسیار خوب است. اما از آنجایی که ملانوم های مقعدی به سختی قابل مشاهده هستند، بیشتر آن ها در مراحل بعدی یافت می شوند.
تومور استرومایی دستگاه گوارش:
این سرطانها در معده یا روده کوچک بسیار شایع تر هستند و به ندرت از ناحیه مقعد شروع می شوند. هنگامی که این تومور ها در مراحل اولیه یافت می شوند، با جراحی برداشته می شوند. همچنین اگر به خارج از مقعد گسترش یافته باشند، می توان آن ها را به کمک دارو درمان رفع کرد.
تومورهای خوش خیم مقعد
بسیاری از انواع تومورها می توانند در مقعد ایجاد شوند. نکته حائز اهمیت آن است که همه این تومور ها سرطان نیستند و برخی ازد نوع خوش خیم می باشند که از این رو سرطانی به شمار نمی آیند.
پولیپ:
قابل به ذکر است که پولیپ ها توده های کوچک، ناهموار یا قارچ مانندی هستند که در مخاط یا درست زیر آن ایجاد می شوند. انواع مختلفی از جمله پولیپ های التهابی، پولیپ های لنفاوی و پولیپ های فیبرواپیتلیال می باشند.
برچسب های پوستی:
این برجستگی های پوستی در گروه رشد خوش خیم بافت همبند قرار دارند که توسط سلول های سنگفرشی نیز پوشیده شده اند. به طور کلی بر چسب های پوستی اغلب با هموروئید و یا ورید های متورم داخل مقعد یا رکتوم اشتباه گرفته می‌شوند، اما گفتنی می باشد که به هیچ وجه آن ها یکسان نیستند.
زگیل مقعد:
زگیل مقعدی در اصطلاحی دیگر کندیلوم نامیده می شود که به طور کلی زائده هایی هستند که درست خارج از مقعد و در کانال مقعد تحتانی زیر خط دندانه ای ایجاد می شوند. گاهی اوقات آن ها را می توان دقیقا بالای خط دندانه دار پیدا کرد. همچنین آن ها در اثر عفونت با ویروس HIV ایجاد می شوند. افرادی که زگیل مقعدی دارند و یا در گذشته داشته اند بیشتر در معرض ابتلا به این سرطان هستند.
سایر سرطان های خوش خیم به چه صورت هستند؟
در موارد نادر، تومور های خوش خیم می توانند در سایر بافت های مقعد رشد کنند که شامل موارد گفته شده در ادامه مطلب می باشند.
لیومیوم:
این گروه تومور های خوش خیمی هستند که از سلول های ماهیچه صاف ایجاد می شوند.
تومور های سلولی دانه ای:
تومور هایی که از سلول های عصبی ایجاد می‌شوند و به طور کلی از سلول هایی تشکیل شده اند که حاوی تعداد زیادی لکه های ریز هستند.
لیپوم ها:
تومور های خوش خیم که از سلول های چربی شروع می شوند به نام لیپوم ها هستند.
درمان این بیماری به چه صورت است؟
گفتنی می باشد که در برخی از موارد این بیماری را می توان درمان کرد و به مانند سابق از زندگی عادی و نرمال برخوردار شد. اما نکته حائز اهمیت آن است که این درمان ها با توجه به شرایطی متغیر می باشند که می توانید آن ها را در ادامه مطلب مطالعه نمایید.
شیمی درمانی:
به طور کلی از شیمی درمانی می توان برای از بین بردن سلول های سرطانی کمک گرفت. به طور کلی دارو های این روش به داخل بدن و با روش های منحصر تزریق می گردند و در برخی مواقع نیز ملزوم به مصرف خوراکی آن ها هستید. همچنین در برخی از شرایط این روش را برای کنترل علائم بیماری به کار می برند.
جراحی:
به طور کلی از عمل جراحی برای از بین بردن این نوع سرطان استفاده می کنند. این روش که از شایع ترین روش های درمان به شمار می آید برای از بین بردن تومور های سرطانی در پایینی ترین قسمت از مقعد استفاده می شوند. به طور کلی این روش برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود که در ابتدای شکل گیری هستند.
عمل ایجاد برش های شکمی:
به طور کلی از این روش درمان تهاجمی برای افرادی استفاده می کنند که با دیگر روش ها درمان نمی شوند و یا روند آن با کندی بیش از حدی مواجه می باشد. با کمک این روش برش هایی بر روی شکم برای از بین بدن این سرطان یا رکتوم ایجاد می شود. این در حالی است که این جراحی ها در قسمت پایینی از دستگاه گوارش می باشد و مدفوع را به وسیله کیسه های استومی خارج می کنند.
رادیو تراپی:
به طور کلی استفاده از روش های بهبود رادیو تراپی برای بسیاری از تومورها و چنین سرطان هایی استفاده می شود. اشعه ایکس که در این روند بسیار حائز اهمیت است، نقش از بین بردن سلول های سرطانی را در بدن به عهده دارد و در برخی شرایط نیز ممکن است به بافت های سالم مقعد نیز آسیب وارد کند.
همچنین این روش را می توان غیر تهاجمی به شمار آورد، چرا که با دیگر روش های درمان در اغلب موارد همراه است.
هشدارهای مهم
به طور کلی چیزی در حدود ۰.۲ درصد مردم کل جهان در معرض ابتلا به این نوع سرطان هستند، چرا که این بیماری می تواند در هر فردی بروز نماید. اما افرادی که بیش از سایرین در معرض ابتلا به این عارضه هستند، شامل موارد گفته شده در ادامه مطلب می باشند.
عارضه HPV:
به طور کلی این ویروس در گروه ویروس هایی قرار گرفته است که به وسیله رابطه جنسی انتقال می یابد و عفونت آن ها تا مدت ها در بدن باقی می ماند. این عارضه در اکثر مواقع به مانند زگیل تناسلی به روی اندام تناسلی افراد بروز پیدا می کند. در حالتی دیگر می توان چنین بیان کرد که این عارضه با سرطان مربوطه همراه است و در خانم ها نیز می می تواند به سرطان دهانه رحم نیز منجر گردد.
بیماری HIV:
افراد مبتلا به این بیماری در معرض ابتلا به این سرطان بیش از دیگر افراد هستند چرا که اچ آی وی به شدت سیستم ایمنی بدن فرد را تحت تاثیر قرار داده و آن را ضعیف می نماید.
رابطه جنسی:
انجام رابطه های جنسی متعدد با شرکای متعدد می تواند خطر ابتلا به سرطان اندام تناسلی را تا حد قابل توجهی افزایش دهد. همچنین این شرایط می تواند به بروز اچ پی وی نیز در فرد مذکور شود و برای پیشگیری از ابتلا به چنین عارضه هایی پیشنهاد می کنیم که از کاندوم در حین رابطه جنسی استفاده نمایید.
استعمال دخانیات:
کسانی که سیگار می کشند در مقایسه با سایرین بیشتر در معرض ابتلا به این سرطان قرار می گیرند و بهترین روش ممکن آن است که به ترک سیگار بپردازند.
برخورداری از عملکردهای ضعیف ایمنی:
قابل به ذکر است که سیستم ایمنی ضعیف می تواند بدن را در مواجه با بیماری و ویروس ها سست نماید. کسانی که به شرایط ابتدایی در این قسمت مبتلا هستند از سیستم ایمنی ضعیفی برخوردار هستند و بیش از دیگر افراد به بیماری های متعدد مبتلا می شوند.
افزایش سن:
طی تحقیقات به دست آمده چنین مشخص شد که افراد بالاتر از سن ۵۱ سال به این بیماری مبتلا می شوند.
معرفی روش های پیشگیری از ابتلا
قابل به ذکر است که هیچ راهی به طور صد در صد از ابتلا به این بیماری جلوگیری نمی کند اما روش هایی برای کاهش ریسک ابتلا وجود دارد که در ادامه مطلب به معرفی آن ها پرداخته ایم.
برخورداری از رابطه جنسی سالم:
در این روش می توانید با محدود کردن شرکای جنسی، استفاده از پوشش های مقاربتی، اجتناب از انجام رابطه جنسی مقعدی و انجام آزمایش هایی در رابطه با انتقال عفونت های رابطه جنسی، ابتلا به این بیماری را تا حدودی کنترل نمایید.
عدم استعمال دخانیات:
در این رابطه بایستی اراده ترک سیگار را داشته باشید و تا حد امکان نیز از قرار گرفتن در مکان هایی که آغشته به دود سیگار است، دوری نمایید.
انجام واکسیناسیون:
انجام واکسن های اچ پی وی، سروارپکس، گارداسیل برای خانم ها و آقایان امری ضروری به شمار می آید که بایستی در سنین ۹ تا ۲۶ سالگی صورت پذیرد. گفتنی می باشد که با انجام چنین واکسیناسیون هایی ریسک ابتلا به هرگونه بیماری های خطرناک جنسی و سرطان مقعد جلوگیری می نمایید.
نکته پایانی
گفتنی می باشند که اگر این بیماری به موقع تشخیص داده شود می تواند فرد را از زندگی سالم و نرمالی برخوردار نماید. در حالتی دیگر می توان چنین بیان کرد که تشخیص به هنگام این عارضه می تواند تاثیر به سزایی در تسریع فرایند درمان داشته باشد. طی آمار موسسه ملی بهداشت طول درمان این بیماری در طی ۵ سال چیزی در حدود ۶۶.۹ درصد است و این در حالی است که افراد مبتلا به این سرطان موضعی در طی ۵ سال با آماری چیزی در حدود ۸۱.۳ درصد درمان می یابند.