دور هشتم مذاکرات؛ آزمون اراده سیاسی غرب

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد کشورمان صبح روز دوشنبه در حالی عازم وین شد که در غیاب او مذاکرات میان نمایندگان ایران و ۱+۴ در سطح کارشناسی بدون وقفه ادامه داشت. رییس هیات مذاکره کننده ایرانی روز جمعه به تهران بازگشت و طی دو روز اقامت در تهران با همه مقامات ذیربط بالادستی، فنی و تخصصی در قالب یک برنامه سنگین و فشرده نشست‌های هماهنگی و مشورتی داشت.

اگر چه مذاکرات در مسیر پیشرفت قرار دارد اما اصلی در دیپلماسی چند جانبه وجود دارد که بر اساس آن تا زمانی که بر سر همه‌چیز توافق نشده باشد، بر سر هیچ چیزی توافق نشده است. سعید خطیب زاده نیز در ابتدای مذاکرات با تاکید بر این اصل گفت: اصل حاکم بر توافقات در وین، تا همه چیز توافق نشده هیچ چیزی توافق نشده است. این اصل اساسی است که از روز اول گفته شده و الان هم با جدیت بیشتری پیگیری می‌شود.

اکنون موفقیت در مذاکرات به رویکرد طرف غربی خصوصا تصمیمات سیاسی آمریکا بستگی دارد، ایران خواسته ها و ابتکارات خود را روی میز مذاکره گذاشته و تلاش کرده با نگاهی تعاملی پیش برود. اگر کشورهای غربی به ویژه آمریکا ضرورت‌های اتخاذ تصمیم عاقلانه را بر سیاسی‌کاری و زیاده‌خواهی درک کنند مسیر مذاکرات هموار خواهد شد.

سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان؛ نیز روز دوشنبه با اشاره به پیشرفت مذاکرات و لزوم اتخاذ تصمیمات سیاسی گفت: در راستای گفت‌وگوهایی که تاکنون انجام شده بسیاری از جداول آماده شده است. ستون‌های این جداول نیز آماده است. بخشی از پرانتزها پاک شده‌اند. در مورد ایده‌ها نیز تا حدود بسیار زیادی توافقاتی انجام شده است و در حال تبدیل شدن به جملات و کلمات هستند. البته موضوعات باقی‌مانده، ‌موضوعات کلیدی هستند که نیاز به اخذ تصمیمات خاص سیاسی دارد به خصوص از طرف واشنگتن و آن‌ها باید تصمیمات خود را در مورد مسائل باقی‌مانده به خصوص موضوع رفع تحریم‌ها اعلام کنند. اگر این اتفاقات در بازگشت تیم‌های مذاکره‌کنندگان کشورها به وین رخ دهد می‌توان گفت با سرعت خوبی به سمت رسیدن به یک توافق پایدار و قابل اتکا در حال حرکت هستیم.

وی در مورد اختلافات باقی مانده تاکید کرد:‌ اختلافات مهمی در وین باقی مانده که مهمترین اختلاف سرعت نامناسب حرکت طرف‌های مقابل به ویژه آمریکا در ارائه ابتکارات است. ایران در موضوعات مختلف ابتکارات خوبی داشته است. در موضوعات فنی مذاکرات پیشرفت‌های خوبی داشته است ولی در بحث رفع تحریم‌ها، ‌ گفت‌وگوها منوط به تصمیمات سیاسی شده که در طرف مقابل هنوز اتخاذ نشده و معطل مانده است. ابتکاراتی از سوی آن‌ها دیده نمی‌شود و بیشتر شنونده بوده‌اند. ایران در این مدت تلاش کرده ابتکارات خوبی ارائه دهد و براساس این ابتکارات پیشرفت‌هایی حاصل شده است.

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز چند روز پیس در نشستی خبری با لحنی خوشبینانه گفت که رسیدن به توافق جدید ممکن شده است و ما به پایان یک روند طولانی نزدیک می‌شویم و در هفته های آینده ممکن است طرف‌ها به توافق برسند.

کشورهای غربی به ویژه آمریکا باید بپذیرند که دلیل مذاکرات کنونی و ایجاد بحران در مورد برجام خروج یکجانبه ایالات متحده بود. طبیعتا آمریکا باید این مسئولیت را بپذیرد و اقداماتی در راستای برچیدن تحریم های غیرقانونی و بازگشت به برجام انجام دهد. مسئولیت مشخص آمریکا عمل به تعهداتش در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است. تعهداتی که تا به امروز از انجام آنها سر باز زده است و مطرح کردن موضوعاتی همانند پلن B تنها به منظور فشار بر فضای مذاکرات است و در نهایت سودی برای آمریکا ندارد.

سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص اظهارات وزیر خارجه آمریکا در خصوص پلن B گفت: ‌ما به وزیر امور خارجه آمریکا توصیه می‌کنیم که تمام تلاش خود را به کار بگیرد که پلان A به نتیجه برسد فکر می‌کنم پلن B برای هیچ کشوری جذابیت ندارد و وزیر خارجه آمریکا بهتر از هر کسی می‌داند که هر کشوری برای خودش پلن B دارد و شاید پلن B ایران برای آن‌ها جذابیت نداشته باشد.

آمریکا باید اشتباهاتش را بپذیرد و از مسیری که در گذشته پیموده بازگردد، لازمه ادامه مذاکرات در مسیری که به توافقی خوب منتهی شود انعطاف پذیری طرف غربی و دوری از فضا سازی های گذشته است. چرا که حسن نیت و ابتکارات دولت سیزدهم و تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان باعث شده که گفتگوها در مسیر درست برای حصول توافقی خوب قرار گیرد، ایران در راستای استیفای حقوق مردم و منافع ملی گام برمی دارد. موفقیت در رفع واقعی و موثر تحریم‌ها و متبلور شدن آثار آن برای ملت ایران است.