صادرات سیمان ۱۲ درصد کاهش یافت/ آغاز محدودیت عرضه برق برای کارخانجات سیمان
عبدالرضا شیخان در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا در مورد آخرین وضعیت صنعت و بازار سیمان اظهار کرد: از اواخر خرداد سال 1400 سیمان وارد بورس کالا و متعاقب آن در ستاد تنظیم بازار و وزارت صمت هم بررسی شد و بنابراین همه کارخانجات سیمان موظف شدند که محصولات خود را در بورس کالا عرضه کنند. در ابتدا مشکلاتی وجود داشت اما به مرور این موضوع جا افتاد و روش‌های سنتی فروش ما که بیش از 80 سال انجام می‌شد به سمت فروش بورسی گرایش پیدا کرد. این موضوع رضایت نسبی برای فروشندگان و خریداران واقعی سیمان ایجاد کرد.
وی در پاسخ به سوالی در اینباره که گفته می‌شود دلالان و واسطه‌ها اقدام به خرید در توناژ بالا و فروش آن می‌کنند بیان کرد: اوایل کار این موضوع می‌توانست صادق باشد ولی الان همه کسانی که نیاز به سیمان دارند از جمله بتن‌سازها یا پیمانکارها می‌توانند از طریق کارگزاران خرید خود را انجام دهند. فروش در توناژهای بالا مثلا 5 یا 10 هزار تن انجام نمی‌شود بلکه بسیار محدود است. در نتیجه اینکه دلالان با خرید زیاد در بورس باعث به هم ریختگی بازار شوند چندان صحت ندارد.
شیخان افزود: پیشنهاد ما به بورس کالا، ستاد تنظیم بازار و وزارت صمت این است که برای پروژه‌های سیمان‌بر تسهیلات خاصی قرار دهند یعنی زمان خاصی را در نظر بگیرند که اینها بتوانند خرید کنند یا سیمان فله تنها به این صنایع داده شود، تا دیگر دلال‌ها هم نتوانند ورود کنند، ما پیگیر این پیشنهاد هستیم. اما در کل دلال‌بازی بسیار کم شده و معاملات به صورت شفاف درحال انجام است؛ اگر غیر از این بود بورس کالا به علت وظیفه ذاتی خود جلوی این موضوع را می‌گرفت. ممکن است برخی ترجیح دهند که به علت مسائلی مانند مالیات از دلال‌ها خرید کنند. بخشی از سیمان عرضه شده در روز اول و دوم معامله نمی‌شود و ممکن است در طول هفته به فروش برود بنابراین محدودیتی برای خریداران وجود ندارد.
وی با اشاره به قطعی گاز و محدودیت برق گفت: علی رغم اینکه گاز حدود 60 کارخانه قطع شد و مجبور به استفاده از مازوت هستند که با مشکل و قیمت بیشتری به دلیل بالا بودن قیمت حمل مازوت مجبور به تهیه آن هستند، تولید متوقف نشده و درحال انجام است. نگرانی ما این است که اگر برق کارخانه‌ها بیشتر محدود شود باعث می‌شود که تولید کاهش یابد. تا آخر آذرماه این اتفاق نیافتاده بود، اخیرا شروع به ایجاد محدودیت برق کرده‌اند که مشخص نیست چه زمانی تاثیر خود را خواهد گذاشت. امسال نسبت به سال گذشته تامین برق و سوخت مدیریت شده‌تر است تا هم به تولید ضربه نخورد و هم بتوانند بخش خانگی را تامین کنند.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در مورد این محدودیت توضیح داد: محدودیت برق ایجاد شده به این شکل است که کارخانه‌های سیمان در طول روز می‌توانند مقداری برق را استفاده کرده و در طول شب می‌توانند بخش بیشتری را مصرف کنند. به شکلی تنظیم شده که دست کم یک کوره کارخانه بتواند در طول روز تولید کند و در طول شب هم بخشی کلینکر تولیدی خود را آسیاب کند. تا این لحظه این محدودیت تا این حد است. اگر محدودیت بیشتر شود کارخانه‌ها با مشکل مواجه می‌شوند چراکه نمی‌توانند کوره خود را خاموش کنند و مجبور هستند آن را فعال نگه دارند؛ با بیشتر شدن محدودیت آسیاب نمی‌تواند کار کند و سیمان تولید کنند. با وضعیت فعلی شرایط تولید کنترل شده و علت این موضوع هم جلسات متعدد ما با وزارت صمت و نیرو بوده است.
وی خاظرنشان کرد: در 9 ماهه سال 1400 ما حدود 55 میلیون و 280 هزار تن کلینکر تولید کردیم که تقریبا نسبت به سال گذشته کاهش یا افزایش خاصی نداشته، در همین مدت حدود 48 میلیون تن سیمان تولید کرده‌ایم که حدود 8 درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش داشته است. میزان صادرات کلینکر حدود 6 میلیون و 600 هزار تن بوده که 2 درصد افزایش را نسبت به دوره قبل نشان می‌دهد. صادرات سیمان نیز در این مدت 3 میلیون و 200 هزار تن بوده که 12 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است.
شیخان در پاسخ به سوالی در مورد علل کاهش صادرات سیمان در نه ماهه امسال بیان کرد: موضوع مشکلات حمل و نقل بیشتری تاثیر را داشته است. به علت اینکه قیمت حمل بسیار زیاد شده، قیمت سیمان ما نمی‌تواند رقابت‌پذیر باشد، مشتری‌ها هم کمتر تقاضا داشتند چراکه می‌توانند با قیمت مناسب‌تر از دیگر کشورها خریداری کنند. بخشی از این کاهش هم به این علت بوده که ما باید می‌توانستیم داخل کشور را تامین کنیم.
وی افزود: علاوه بر این باید توجه داشت که بیشترین حجم صادرات سیمان ما به افغانستان بود که به دلیل تحولات این کشور و روی کار آمدن طالبان، میزان صادرات به افغانستان هم کاهش یافته است. البته صادرات به این کشور دوباره از سر گرفته شده است، هرچند به شکل سابق نیست چراکه از نظر مالی کمی دچار مشکل شده‌اند.