نرگس کیانی: نمایش «احتمالات» به نویسندگی و کارگردانی علی شمس و با بازی بازیگرانی چون فرزین محدث، بهاره افشاری، دانیال خیریخواه، امیر باباشهابی و... در سالن چهارسوی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه است.
در خلاصه داستان نمایش «احتمالات» آمده است: «احتمال همنشین شدن هرکسی با هرکسی یا هرکسی با هرچیزی یا هرچیزی با هرچیزی در هر حالتی ممکن است.» «احتمالاتِ» علی شمس، تاریخ چندصدساله کتابسوزی در ایران است؛ از اسکندر مقدونی تا اعراب، از اعراب تا مغول و از آنها تا قاجاریه و پهلوی.
علی شمس، بهاره افشاری، فرزین محدث، دانیال خیریخواه و امیر باباشهابی در کافه خبر خبرگزاری خبرآنلاین از این نمایش گفتند و آنچه در ادامه میخوانید حاصل گفتوگو با شمس است.
من دشمن تئاتر سَهلَم
علی شمس در پاسخ به این سوال که آیا فرض او به عنوان نویسنده و کارگردان کار بر این است که مخاطب با پیشآگاهی تاریخی به تماشای اثر مینشیند؟ و آیا میپذیرد که این پیشآگاهی برای درک بهتر نمایش و دریافت آن ضرورت دارد؟ میگوید: «این مشکل من نیست. هر تئاتری، هر فیلمی، هر شعری مخاطب طبقه خودش را دارد. ضمن این که تماشاگر حق انتخاب دارد و من یقه کسی را نمیگیرم که به تماشای اثرم بنشیند. مسئله این است که من با کیفیتی از حضور در این سالها، تئاتری را پیشنهاد میکنم و تو یا آن را میبینی و دوستش داری یا میبینی و دوستش نداری. من برای مخاطب ارزش قائلم وگرنه میتوانم مثلا سیاه در دربار هارونالرشید هم کار کنم منتهی مسئلهای که وجود دارد این است که من به پیشآگاهی، به فهم وطندوستانه، به رویکرد پست مدرنی ناخودآگاه تماشاگر و به تئاتر ایمان دارم. من برای تماشاگری تئاتر میسازم که بتواند با اینها کلاژی ذهنی بسازد و در مقام کننده و عامل کار، دشمن تئاتر سهل هستم. من استعاره دوست دارم، من پیچش معانی دوست دارم و من دوست دارم کاری کنم که به کشف منجر شود و حظ ناشی از آن مکاشفه برایم بسیار مهم است.»
علی شمس در جواب این که با توجه به نداشتن تهیهکننده، با چه شرایط مالی «احتمالات» را روی صحنه برده است، توضیح میدهد: «پر از قرض اما خوشحال. دانیال خیریخواه یک ماه پیش در حال حساب و کتاب بود و متوجه شد برای آمدن سر تمرینها تنها چیزی حدود ۱۲ میلیون تومان پول اسنپ داده بود، همین یک مورد را ببینید و فکر کنید ما چهقدر باید درآمد داشته باشیم تا بتوانیم دستمزد بچهها را بدهیم؟! بهاره افشاری دو سریال شبکه نمایش خانگی را رد کرد یا فرزین محدث یک تئاتر را، امیر باباشهابی را از تئاتری دیگر بیرون کشیدم و فرزانه کمالی یک کار خوب شبکه نمایش خانگی را نپذیرفت و باقی اعضای گروه هم همینطور. اینها همگی یار غارند و به خاطر همین است که من پشت صحنه این تئاتر را حتی بیشتر از خودش دوست دارم.»
عدم حمایت موجود به مرگ طراحی صحنه، به مرگ تمرین و به مرگ تمام ویژگیهایی که یک تئاتر خوب را میسازد منجر میشود و به آینده سیاهی به نام چهارپایه، بازیگر- سلبریتی و تئاتر کمتمرین خواهیم رسید
او در جواب این که چرا نمایشش تهیهکننده ندارد و آیا کسی نبود که این مسئولیت را بر عهده بگیرد، میگوید: «تهیهکننده بود اما نمیتوانم خیلی در موردش صحبت کنم. یعنی دست و دهانم را از کلمه تهی کردهاند. بود اما به علت مسائلی که از دستان من خارج بود نتوانستیم همکاری کنیم و مجبور شدم خودم انجامش دهم و تا این جای کار ۱۶۰ میلیون تومان هزینه کردهایم.»
شمس در پایان میگوید: «معتقدم اساسا این حجم از عدم حمایت به مرگ طراحی صحنه، به مرگ تمرین و به مرگ تمام ویژگیهایی که یک تئاتر خوب را میسازد منجر میشود و به آینده سیاهی به نام چهارپایه، بازیگر- سلبریتی و تئاتر کمتمرین خواهیم رسید که تئاتر را از تمام ارزشهایی که آن را میسازد تهی میکند. چون اساسا هزینهفایدهاش جز ضرر و تحقیر و به هم ریختن روان تولیدکننده نخواهد بود.»