دانشگاه‌ها در اجرای سند تحول دولت نقش اثرگذاری دارند
به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران، سیدمحمد حسینی روز دوشنبه در آیین اختتامیه «چهارمین همایش ملی دانشگاه اخلاق‌مدار» ضمن ابراز خرسندی نسبت به برگزاری این همایش در دانشگاه تهران اظهار داشت: دانشگاه پشتوانه دولت است و در حوزه‌هایی که کشور نیاز دارد دانشگاه می‌تواند گره‌گشا باشد.
وی با تاکید بر اینکه «اخلاق» یک اصل و ارزش است افزود: نگاه اسلام به «اخلاق»، «ابزاری»، «منفعت‌طلبانه» و «سودجویانه» نیست بلکه بحث اخلاق در اسلام منشا قلبی و واقعی دارد از این رو اصول اخلاق‌مداری باید در فرد نهادینه شود و رعایت اصول اخلاقی مشروط به منفعت نباشد.
حسینی تصریح کرد: در نظام سرمایه‌داری آداب و رفتار به کارکنان و مدیران آموزش داده می شود، تا مشتری‌مدار باشند، همچنین بر اساس منفعت شخصی و سازمانی مبنای کار خود را «اخلاق» قرار می‌دهند اما اسلام فراتر از این مسائل به اخلاق پرداخته است.
معاون پارلمانی رییس‌جمهور ادامه داد: بسیاری از دولتمردان دنیا ممکن است کارهای نمایشی بر مبنای اخلاق انجام دهند اما موضوعاتی از قبیل «رسیدن به قدرت» و «جلب توجه»، آنها را در رعایت اصول اخلاقی مجاب کرده است.
وی با بیان اینکه با حفظ شدن کرامت انسانی، بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی در جامعه که به دلیل «سرخوردگی»، «تحقیر» و «سرکوب» ایجاد می‌شوند، مشاهده نخواهد شد، خاطر نشان کرد: «اصول اخلاقی» در دانشگاه توسط «اعضای هیئت علمی و اساتید»، «مسئولان و مدیریت» و «کارکنان و کارشناسان» باید آموزش داده شود زیرا فقط انتقال دانش به دانشجو توسط دانشگاه و اساتید کافی نیست و باید در کنار علم، «آموزش اخلاق» صورت گیرد.
حسینی با اشاره به اینکه استاد در حوزه‌های «رفتاری»، «نظم»، «بردباری»، «فداکاری» و «ایثار»، الگوی عملی دانشجویان است، اظهار داشت: دانشجویان پس از تحصیل باید در خدمت جامعه و مردم باشند از این رو باید «ارزش‌های متعالی» و «فضیلت‌های اخلاقی» در دانشجویان تقویت شود تا جامعه دچار مشکل نشود.
معاون پارلمانی رییس‌جمهور با تاکید بر اینکه «دانشگاه اخلاق‌مدار» نسبت به جامعه تعهد دارد، افزود: تقویت «روحیه خودباوری»، «شجاعت»، «جسارت علمی»، «اعتماد به نفس»، «تفکر» و «اندیشه» در کنار آموزش علم باید به دانشجو منتقل شود و این مختص کلاس درس اخلاق و معارف نیست.
حسینی خاطرنشان کرد: اخلاق «سردار سلیمانی» یکی از دلایل محبوبیت ایشان بود، زیرا شهید سلیمانی در کنار دانش رزم و فرماندهی عملیات‌ها از عطوفت و اخلاق مداری برخوردار بود.
بارزترین جلوه اخلاق در دانشگاه رابطه استاد و دانشجو است
دکتر حدادعادل مشاور عالی رهبری نیز در این مراسم گفت: اخلاق در دانشگاه موضوع مهمی است و یکی از آثار و ثمرات وحدت حوزه و دانشگاه موضوع اخلاق است. بارزترین جلوه اخلاق در دانشگاه رابطه استاد و دانشجو است.
وی در خصوص کتاب «سرباز مکتب»، در خصوص سردار سلیمانی گفت: این کتاب توسط سید حسن رضا نقوی در پاکستان تالیف و به فارسی ترجمه شده است. از چندین ماه قبل در جریان تالیف این کتاب بودم و همکاری نیز در این زمینه داشتیم.
دکتر حداد عادل اضافه کرد: به عنوان یک دانشگاهی برای ارزیابی شهید سلیمانی در جایگاه یک قهرمان میدان اسلام و انقلاب باید قرن بیستم را بازخوانی کنیم. اما در کتاب سرباز مکتب اطلاعات مفیدی در خصوص سردار سلیمانی به صورت خلاصه و دسته بندی شده آمده است.
مشاور عالی رهبری با بیان اینکه این کتاب برای معرفی شهید سلیمانی در خارج و داخل کشور مفید است و ترجمه فارسی آن نیز منتشر شده است، گفت: در دنیا معمولا وقتی اتفاقی یا حادثه‌ای رخ می‌دهد بلافاصله بعد از آن، یک کتاب تالیف و منتشر می‌شود، اما در داخل کشورمان اینگونه نیست و در این حوزه غفلت شده است.
رفتارهای اخلاقی باید در دانشگاه‌ها نهادینه شود
سیدمحمدمقیمی رییس دانشگاه تهران ضمن ابراز قدردانی نسبت به برگزاری این همایش و مزین شدن چهارمین همایش دانشگاه اخلاق‌مدار به نام «علامه حسن زاده آملی» اظهار کرد: دانشگاه تهران راهبردها و فعالیت‌های خود را بر مبنای شعار «جهاد علمی برای تحقق دانشگاه کارآفرین با رویکرد مسئولیت‌پذیری اجتماعی» قرار داده است. در مقام جهاد علمی سه مولفه، «عقلانیت»، «معنویت» و «عملگرایی» مورد توجه هستند. دانشگاه اخلاق‌مدار با مفهوم معنویت و اخلاق درآمیخته و در مفهوم جهاد علمی گنجانده شده است.
مقیمی تصریح کرد: معنویت و اخلاق باید در دانشگاه نهادینه شود و برای تحقق دانشگاه کارآفرین باید پاسخگوی نیازهای جامعه باشیم از این رو قاعدتاً باید راهکارهای عملیاتی منطبق با آن طراحی شود.
رئیس دانشگاه تهران با اشاره به سیر تحولات بحث اخلاق در سازمان‌ها و در دانشگاه‌ها گفت: شرکت‌های غربی در دهه‌های ۸۰ و ۹۰ قرن گذشته، با رسوایی‌های بزرگ اخلاقی و مالی مواجه شدند که ورشکستگی‌هایی به عنوان پیامدهای آن دامنگیر اقتصاد دنیا و به ویژه اقتصاد اروپا و آمریکا شد.
وی افزود: اندیشمندان برای رهایی از این وضعیت به مفهوم «اخلاقیات سازمانی» تاکید کردند، از این رو غربی‌ها برای رهایی از وضعیت نامناسبی که در حوزه اقتصاد ایجاد شده بود به اصول اخلاقیات سازمانی در کنار سود اقتصادی توجه کردند و شرکت‌ها در کنار بحث کسب سود اقتصادی، مسئولیت پذیری اجتماعی را به عنوان یک الزام در برنامه‌های خود قرار دادند.
رییس دانشگاه تهران با اشاره به سه سطح پیش قراردادی، قراردادی و پسا قراردادی به مقوله اخلاق در دانشگاه‌ها، اظهار کرد: در سطوح اول و دوم نگاه به اخلاق تاکتیکی است. اما در سطح سوم نوع نگاه به اخلاق، سازمانی است اما نه برای تامین منافع اقتصادی بلکه به اخلاقیات سازمانی به عنوان یک اصل توجه می‌شود.
مقیمی با تاکید بر اینکه رفتارهای اخلاقی باید در دانشگاه‌ها نهادینه شود، تصریح کرد: با وجود تلاش‌های بسیاری که برای ارتقای اخلاق حرفه‌ای شده است اما این مقوله جایگاه خوبی در جامعه و دانشگاه‌ها ندارد. قطعا اعتقاد به خداوند پشتوانه رفتارهای اخلاقی است و امیدوارم بتوانیم رفتارهای اخلاقی را در دانشگاه توسعه دهیم.
پس از پایان مراسم اختتامیه، مقالات برگزیده «چهارمین همایش ملی دانشگاه اخلاق‌مدار» در قالب پنل‌های تخصصی توسط گردآورندگان ارایه شد.