چرا بدن به فسفر نیاز دارد؟ منابع غذایی فسفر چه هستند؟ علائم کمبود فسفر چیست؟
کمبود فسفر در بدن می تواند عوارضی همچون کاهش اشتها, پوکی استخوان در کودکان, و یا خستگی شود که با مصرف برخی از مواد غذایی می توان این کمبود را جبران کرد.
فسفر ماده معدنی است که بدن برای عملکرد های ضروری از آن استفاده می کند و به طور طبیعی در بسیاری از غذاها وجود دارد، اما فرآیند غذا نیز می تواند فسفر بیشتری را به آن اضافه کند.برخی از تأثیرات مثبت فسفر و فواید ان در بدن عبارت اند ازآنچه در ادامه ی این بخش از سلامت نمناک گفته ایم.
فواید فسفر در بدن
- استحکام استخوان ها و دندان ها، حفظ سلامت بدن
- نقش مهم در شکل گیری DNA و RNA (بلوک های سازنده ژنتیکی بدن)
- متابولیسم (تبدیل کالری و اکسیژن به انرژی)
- انقباض عضلانی
- تنظیم ضربان قلب
- انتقال سیگنال های عصبی
- کمک به تصفیه ی مواد زاید در کلیه ها
- شادابی جسم و عملکرد بهتر ماهیچه های بدن
- توازن و تعادل در استفاده از برخی ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن مانند ویتامین B، ویتامین D، ید، منیزیم و زینک (روی)
- کمک به عنوان دومین ماده معدنی به از بین بردن مواد زائد و ترمیم بافت های آسیب دیده
- مدیریت چگونگی ذخیره و استفاده از انرژی بدن
- کاهش گرفتگی عضلات یا دردهای ماهیچه بعد از ورزش
اکثر مردم به اندازه کافی فسفر را از طریق رژیم غذایی خود دریافت می کنند. با این حال، افراد مبتلا به بیماری خاص مانند بیماری کلیوی یا دیابت، ممکن است نیاز به تنظیم دریافت فسفر خود داشته باشند زیرا دیابت موجب کاهش سطح فسفر می شود.
اگر میزان فسفر بیش از حد بالا یا پایین برود می تواند باعث مشکلاتی مانند بیماری های قلبی، درد مفاصل و یا خستگی شود.
کمبود فسفر معمولا با هیپو فسفاتی یا سطوح پایین فسفات خون همراه است که می تواند بر تمام اعضای بدن تاثیر بگذارد و ممکن است منجر به ضعف عضلانی، استخوان درد، شکستگی، تشنج، و مشکلات تنفسی شود.
چه غذاهایی حاوی فسفر هستند ؟
بیشتر غذاها حاوی فسفر هستند ؛همچنین غذاهای غنی از پروتئین نیز منابع بسیار عالی فسفر هستند. این موارد عبارتند از:
- گوشت
- ماهی
- شیر و دیگر محصولات لبنی
- تخم مرغ ها
- آجیل و دانه ها
- حبوباتی مانند لوبیا
زمانی که رژیم غذایی حاوی کلسیم و پروتئین کافی باشد، احتمالا فسفر کافی هم خواهید داشت. چرا که بیشتر مواد غذایی کلسیم دار، سرشار از فسفر نیز می باشند.
برخی منابع غیر پروتئینی نیز حاوی فسفر هستند. برای مثال:
- غلات کامل
- سیب زمینی
- سیر
- میوه های خشک
- نوشیدنی های کربناته (فسفریک اسید)
- انواع مختلف گندم و نان حاوی فسفر بیشتری نسبت به غذاهای حاوی آرد سفید هستند. با این حال، انسان ها نمی توانند فسفر از غلات کامل جذب کنند.
چه مقدار فسفر نیاز دارید؟
میزان فسفر مورد نیاز در رژیم غذایی به سن شما بستگی دارد.
بزرگسالان نسبت به کودکان بین سنین 9 تا 18 سال به فسفر کمتری نیاز دارند
بزرگسالان (19 سال و بزرگ تر):
700 میلی گرم
کودکان (9 تا 18 سال):
1250 میلی گرم
کودکان (4 تا 8 سال):
500 میلی گرم
کودکان (1 تا 3 سال):
460 میلی گرم
نوزادان (7 تا 12 ماه):
275 میلی گرم
نوزادان (0 تا 6 ماه):
100 میلی گرم
افراد کمی نیاز به استفاده از مکمل های فسفر دارند و بیشتر مردم می توانند مقدار مورد نیاز فسفر را از طریق غذاهایی که می خورند، دریافت کنند.
زنان باردار و شیرده به فسفر زیادی نیاز ندارند.
خطرات مرتبط با مصرف فسفر زیاد
مصرف بیش از حد فسفات می تواند سمی باشد و موجب اسهال و نیز سختی اندام ها و بافت های نرم شود.
سطوح بالای فسفر می تواند بر توانایی بدن شما برای استفاده موثر از مواد معدنی دیگر مثل آهن، کلسیم، منیزیم و روی تاثیر بگذارد ، با کلسیم ترکیب شود و باعث ایجاد رسوبات معدنی در ماهیچه ها شود.
وجود فسفر بیش از حد در خون نادر است و به طور معمول، افراد مبتلا به مشکلات کلیوی یا افرادی که مشکل تنظیم کلسیم دارند این مشکل را تجربه می کنند.
عوارض کمبود فسفر در بدن
- دردهای مفصلی و استخوانی
- کاهش اشتها
- تحریک پذیری یا اضطراب
- خستگی
- پوکی استخوان در کودکان
برخی داروها می توانند سطوح فسفر بدن شما را پایین بیاورند.
نمونه ها عبارتند :
- انسولین
- داروهای ضدانعقاد
- مهارکننده های ACE (بازدارنده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین)
- کورتیکواستروئید
- آنتی اسیدها
- ضد تشنج
اگر این داروها را مصرف می کنید، با پزشک درباره مصرف فسفر یا مکمل های غذایی صحبت کنید.
علایم کمبود فسفر می تواند شامل موارد زیر باشد
- درد مفاصل و یا استخوان
- از دست دادن اشتها
- کج خلقی و یا اضطراب
- خستگی
- رشد ضعیف استخوان در کودکان
کمبود فسفر نیز می تواند بر افراد با بیماری های خاص از جمله، بیماری کوشینگ، کم کاری تیروئید، پاراتیروئید، کمبود ویتامین د و سو تغذیه تاثیر بگذارد.این کمبود فسفر ممکن است ناشی از استفاده بیش از حد ادرار آورها (قرص های آب)یا داروهای مورد استفاده در طول دیالیز کلیه باشد.
در موارد نادر، افراد به دلیل داشتن کمبود فسفر ممکن است کما یا سایر بیماری ها را تجربه کنند.
فراتر از پیش گیری یا درمان کمبود فسفر، مکمل فسفات ممکن است برای سلامتی فرد، به ویژه در بزرگسالان مسن تر و افراد مستعد عفونت دستگاه ادراری پیشنهاد شود همچنین باور بر این است که عملکرد ورزشی و قدرت را افزایش می دهد، اگرچه شواهد بالینی کمی برای حمایت از این ادعا وجود دارد.
عفونت دستگاه ادراری بیشتر در زنان با (کلسیم بالای غیر عادی)رایج است چون افزایش کلسیم موجب افزایش رشد باکتری می شود. مکمل های فسفات ممکن است به معکوس کردن این خطر با اتصال به کلسیم و پاک سازی کمک کنند. سنگ های کلیه که از فسفات کلسیم تشکیل می شوند وقتی pH ادرار به 7.2 (قلیایی )برسد، رشد می یابد. فسفات می تواند با افزایش اسیدیته از سنگ کلیه در افراد جلوگیری کند.