مصرف استامینوفن در بارداری مجاز است یا ممنوع؟
استامینوفن دارویی است که به منظور رفع تب و درد استفاده می شود و به راحتی و بدون نسخه پزشک می توان آن را از داروخانه ها تهیه کرد. مصرف این دارو و به طور کلی بسیاری از داروها در دوران حاملگی ممنوع می باشد، بنابراین در ادامه شما را با مصرف استامینوفن در بارداری، همچنین عوارض آن بیشتر آشنا خواهیم کرد.
مصرف استامینوفن در بارداری
استامینوفن از جمله داروهایی است که افراد معمولا در هنگام سرماخوردگی و داشتن تب و درد استفاده می کنند، اما مصرف استامینوفن و داروهای شیمیایی برای خانم های باردار خطرناک بوده و مصرف آن بدون تجویز پزشک هرگز توصیه نمی شود؛ استفاده از استامینوفن در دوران حاملگی می تواند منجر به مشکلات زیادی از جمله نارسایی کبد در مادر و جنین شود. تنها در صورتی که مادران تب شدیدی داشته باشند می توانند با دستور پزشک و با دوزهای کم تعیین شده توسط وی این دارو را مصرف نمایند.
مصرف استامینوفن در طول دوران حاملگی، به ویژه در سه ماهه اول و سه ماهه آخر ممکن است موجب بیش فعالی در کودک شود؛ در سه ماهه اول، مصرف استامینوفن می تواند عملکرد هورمون ها، غدد درون ریز و سیستم عصبی جنین را مختل کرده و مانع از رشد آنها شود. به طور کلی مصرف هر نوع دارویی در دوران حاملگی با احتمال بروز خطراتی همراه است، بنابراین باید حتما در مورد مصرف آنها با پزشک مشورت شود.
هنگامی که مادران حامله دچار تب شدید هستند، پزشک ناچار بوده برای کاهش و رفع تب استامینوفن تجویز نماید، زیرا خطرات ناشی از تب بالا که می تواند موجب نقایص مادرزادی در جنین شود، خیلی بیشتر از خطر استفاده از استامینوفن می باشد. همچنین استفاده از استامینوفن برای خانم های حامله ای که مبتلا به بیماری های التهابی و یا خود ایمنی هستند، توسط پزشک تجویز می شوند؛ این بیماری منجر به اختلالات عصبی_رشدی در کودک می شوند. در ادامه به برخی از عوارض مصرف استامینوفن در دوران حاملگی و تاثیر منفی آن بر جنین اشاره می کنیم.
استفاده از این دارو با دوز بالا در دوران بارداری باعث ایجاد اختلالات رفتاری از جمله بیش فعالی، اختلال حرکتی و یا ADHD(کم توجهی) در کودک می شود. درصد ابتلا به بیش فعالی در کودک به دلیل مصرف استامینوفن توسط مادر در سه ماهه اول نسبت به ماه های دیگر حاملگی بیشتر است.
آسم، یکی از بیماری های شایع در کودکان است که مصرف استامینوفن در دوران حاملگی می تواند منجر به آن شود.
مصرف استامینوفن توسط مادران باردار همچنین می تواند موجب اختلال رشد دستگاه تناسلی (کریپتورکیدیسم) کودک شده، به طوری که در اثر این عارضه، یکی یا هر دو بیضه نوزاد درون شکم باقی مانده و به درون کیسه بیضه پایین نیامده باشد، محققان معتقدند که مصرف این دارو توسط زنان باردار قبل از شش ماهگی و یا مصرف مداوم آن، باعث بروز این بیماری مادرزادی در کودکان پسر می شود.
هشدار های مصرف استامینوفن در حاملگی
به دلایلی که ذکر شد، لازم است مادران از مصرف این دارو در دوران بارداری اجتناب نمایند اما در صورت نیاز لازم است حتما توصیه هایی که در زیر اشاره شده جدی گرفته شود :
- حتما بر اساس دوز تجویز شده توسط پزشک دارو مصرف شود.
- لازم است همواره برچسب های جعبه و بسته بندی دارو را با دقت مطالعه کنید.
- از مصرف دارو های دیگر همراه استامینوفن و بدون تجویز پزشک خودداری کنید.
- استامینوفن معمولا تداخل دارویی ندارد، اما پیش از مصرف حتما پزشک تان را در جریان دیگر دارو های مصرفی خود قرار دهید.
- معمولا زنان باردار برای تسکین درد، سردرد و تب از این دارو مصرف می کنند، در حالی که استفاده از آن، تنها در صورت تب بالا مجاز می باشد.
- تب بالا بر روی رشد جنین مستقیما تاثیر می گذارد و موجب نقایص مادرزادی می شود، بنابراین از آنجا که عوارض مصرف استامینوفن کمتر از عوارض تب بالا می باشد، بنابراین درصورت بروز تب بالا، پزشک معالج می تواند تجویز این دارو را نماید.
مصرف استامینوفن در ۳ ماهه اول حاملگی
تحقیقات انجام گرفته در این زمینه نشان داده است که زمان مصرف داروی استامینوفن تاثیرات متفاوتی بر روی مادران حامله و جنین آنها دارد :
در صورت مصرف استامینوفن توسط مادران حامله در سه ماهه اول حاملگی، احتمال بیش فعال شدن نوزاد آنها تا ۹ درصد افزایش می یابد.
از آنجا که در سه ماهه اول بارداری؛ غدد درون زیر، هورمون ها و سیستم عصبی جنین در حال رشد می باشد، بنابراین مصرف این دارو می تواند از رشد جنین جلوگیری نماید.
همچنین مصرف دارو در سه ماهه آخر بارداری توسط مادران باردار نیز احتمال بیش فعالی کودک را تا ۲۸ درصد افزایش می دهد.
مصرف این قرصها در سه ماهه اول و سه ماهه آخر بارداری و یا تمام دوران بارداری، احتمال ابتلای کودک به بیش فعالی را ۶۸ درصد افزایش می دهد.
از آنجا که مصرف هیچ دارویی بی خطر نمی باشد، بنابراین باید در مورد مصرف هر دارو در دوران بارداری با احتیاط و با نظر پزشک مصرف شود.
به طور کلی استفاده از دارو در دوران بارداری اجتناب ناپذیر است، اما باید از مصرف سرخود، بی رویه و بیش از مقدار لازم دارو جداً خودداری شود، لازم است پیش از مصرف هر دارو خوراکی حتما با پزشک تان مشورت نمایید.