اصرار بر ضرب‌الاجل؛ رفتار غیرسازنده غرب در مذاکرات وین
به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا، تارنمای پلتیکو در مطلبی با موضوع مذاکرات وین نوشت: دور جدید مذاکرات وین پس از یک وقفه کوتاه روز گذشته در وین از سر گرفته شد. در این میان فشارهایی به ایران وارد شده مبنی بر اینکه فوریت واقعی برای روند مذاکرات قائل شود که در غیر این صورت به اعتقاد غربی‌ها فرصت برای احیا توافق هسته ای از دست می رود.
این رسانه امریکایی در این گزارش بدون اشاره به سالها بی تعهدی اروپایی ها در قبال برجام که باعث خاک خوردن این توافق و عدم توجه به مفاد آن از سوی کشورهای اروپایی عضو آن شده است، حالا از ضرورت شتاب و عجله و ضرب الاجل برای رسیدن به توافق می گوید و تلویحا و صریحا، ایران را عامل کندی روند مذاکرات معرفی می کند.
اصرار طرف غربی برای تعیین ضرب‌الاجل پایان دادن به مذاکرات در حالی مطرح است که "سعید خطیب زاده" سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز گذشته در خصوص برخی اظهارنظرهای غیرسازنده طرف های غربی مبنی بر طرح ضرب‌الاجل‌های غیرواقعی تاکید کرد: ما در وین با دقت و با رعایت تمامی ملاحظات گفت و گو کنیم که این کار را خواهیم کرد.هیچ ضرب‌الاجل ساختگی را هم نمی پذیریم و خودشان هم می‌دانند که ضرب‌الاجل های ساختگی قابل قبول نیست و امیدواریم بیایند به یک تفاهم خوب برسیم.
در ادامه این مطلب پلتیکو آمده است: برخی مقامات غربی نزدیک به مذاکرات مدعی هستند پنجره مذاکرات برای بازگشت به برجام ممکن است تا پایان ژانویه یا آغاز فوریه بسته شود اگرچه شمار دیگری از این مقامات نیز اعلام می کنند که هیچ تاریخ یا ضرب الاجلی مشخص و تعیین شده ای در این راستا وجود ندارد.
دیپلمات‌های انگلیس، فرانسه و آلمان اخیرا اعلام کردند، در حالیکه آنها نمی‌خواهند یک ضرب الاجل ساختگی برای مذاکرات تعیین کنند اما اعتقاد دارند که برای احیای توافق هسته ای هفته‌ها باقی مانده نه ماهها. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز اخیرا اعلام کرده که لازم است ایران فوریتی واقعی به روند مداکرات اضافه کند.
این نشریه می نویسد: در بحبوحه ازسرگیری این دور از مذاکرات وین، نمایندگان ایران و آمریکا همچنان به طور مستقیم دیدار و گفت‌وگو نمی کنند. "انریکه مورا" دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا در مذاکرات وین مجبور بوده تا از راه‌حل‌های سازشکارانه میان مذاکره کنندگان ایران و آمریکا استفاده کند اما علی باقری مذاکره‌کننده ارشد ایران اعلام کرده که عدم گفتگوی مستقیم با آمریکا بهایی است که واشنگتن باید به دلیل خروجش از برجام بپردازد.
با توجه به آغاز دور جدید مذاکرات، یک دیپلمات ارشد غربی نیز اعلام کرده که تمامی مسائل باید به طور موازی مورد بحث و بررسی قرار بگیرد تا مذاکرات سرعت مناسب داشته باشد.
تارنمای پلتیکو در ادامه به چندین مورد مهم که باید در این مذاکرات مورد بررسی قرار بگیرد اشاره کرد و عنوان داشت: یکی از این مسائل موضوع " مواد هسته‌ای" است.
این رسانه آمریکایی در ادامه می نویسد:
"در توافق هسته ای با ایران تاکید شده که ایران حدودا یکسال تا دستیابی به مواد شکاف پذیر کافی برای ساخت یک دستگاه یا ابزار هسته ای لازم دارد امروز این بازه زمانی به فقط چند هفته کاهش یافته است. مذاکرات در مورد مباحث هسته ای به شدت فنی است و لازم است گام ها در این مسیر مشخص شده باشد تا برنامه هسته ای ایران به همان زمان سال ۲۰۱۵ بازگردد.
در برخی مسائل راه‌حل‌ها در دسترس است اما در برخی دیگر مسائل شرایط پیچیده تر بوده.
برای نمونه یک راه رهایی یافتن از مواد هسته‌ای مازاد ایران، انتقال آن به روسیه است. این زمان‌بر است اما قابل اجراست که پیشتر نیز انجام شده است. یکی از مسائلی که سخت‌تر بوده و همچنان بر روی آن توافقی نشده، چگونگی حل و فصل مسئله شمار زیاد سانتریفیوژهای پیشرفته ایران است.
منابع غربی می گویند، برخی کشورها خواهان این بوده اند که ایران این سانتریفیوژهای خود را نابود کند اما تهران ترجیح می دهد آنها را برای آینده حفظ کند. یک توافق احتمالی می تواند خلاص شدن از تاسیسات اصلی و همچنین دیگر تاسیسات الکترونیکی مرتبط باشد که برای فعالیت سانتریفیوژها لازم هستند. استقرار دوباره این تاسیسات چندین ماهها بطول خواهد انجامید.
یک بُعد کلیدی در این مذاکرات نقش آژانس بین المللی انرژی اتمی بوده است. وظیفه این نهاد راستی آزمایی این است که آیا ایران به تعهدات هسته‌ای خود پایبند است یا خیر. ایران باید دسترسی کامل برای بازرسان در صورتی که هر توافقی تصویب شود، فراهم کند. تهران همچنین باید کارت های حفاظه دوربین های نصب شده داخل تاسیسات هسته ای خود را در اختیار آژانسی بین المللی انرژی اتمی قرار دهد."
تارنمای پلتیکو همچنین مسئله لغو تحریم ها و راستی‌آزمایی‌ها در این رابطه را از جمله مسئله مهم دیگر در این مذاکرات برشمرد.
پلیتیکو می نویسد:
"در حالیکه راستی‌ازمایی در بخش هسته‌ای توافق از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی انجام گرفته، هیچ نهادی نیست که موضوع لغو تحریم ها را راستی آزمایی کند و مورد نظارت قرار دهد. لازم است مذاکره کنندگان در مورد چگونگی انجام این موضوع به توافق برسند. این موضوع مانعی است که باید به سرعت حل و فصل شود."
یک گزینه دیگر برای دفتر کنترل دارایی‌های خارجی در آمریکا ارائه دستورالعمل و نقشه راه برای چگونگی انجام فعالیت تجاری با ایران و اعلام حکم‌های اجرایی مربوط به این مسئله است. ابزار دیگر می تواند نتیجه گیری درباره حصول قراردادهای صادرات نفت یا باز کردن حساب های بانکی خارجی برای ایران باشد.
مسئله سوم موضوع "ارائه تضمین‌ها" است. ایران بارها تاکید کرده خواهان تضمین های حقوقی واشنتن در این رابطه است که آمریکا بار دیگر از برجام در صورت احیای آن خارج نشود.
مرحله دوم دور هشتم مذاکرات عصر دوشنبه (دیروز) حوالی ساعت پنج عصر به وقت محلی وین در هتل کوبورگ رسما آغاز شد. علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران و انریکه مورا هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام دیدار و درباره ادامه مسیر جلسات و گفت‌وگوهای روزهای آتی رایزنی کردند. باقری سپس با نمایندگان سه کشور اروپایی عضو برجام دیدار کرد و مجموع این دو ملاقات حدود دو ساعت به طول انجامید.
در این میان انریکه مورا، هنگامی که ایران با نمایندگان سه کشور اروپایی دیدار داشت راهی هتل ماریوت که درست مقابل هتل کوبورگ قرار دارد و جلسات گروه ۱+۴ با هیات آمریکایی برگزار می‌شود، شد. او پیش از پایان جلسه مذاکره کننده ارشد ایران با طرف‌های اروپایی بدون اینکه با رسانه‌ها صحبت کند، دوباره به هتل کوبورگ برگشت.