زنجان| صنایع‌دستی صنعت اول زنجان
به گزارش مهر، صدای چکش مسگرها، کوره گرم چاقوسازی و نوارهای ظریف نقره، امروز سهم مهمی از صنعت استان زنجان را در بخش صنایع‌دستی رقم‌زده‌اند، هنرهایی که کیفیت و اصالت آن‌ها باعث توسعه بازار آن شده است. صنایع‌دستی به‌عنوان یک هنر و صنعت همواره در زمینه تولید و اشتغال نقش مهمی داشته و این بخش توانسته در دهه‌های مختلف باوجود فراز و نشیب‌ها در زمینه تولید و اشتغال، بازیگر مهمی در حوزه اقتصاد باشد.
رنج صنایع‌دستی از برخورد سلیقه‌ای با قانون
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان با بیان اینکه در کل دنیا مشاغل خانگی و کارگاه‌های کوچک نقش عمده‌ای در تولید و میزان اشتغال‌زایی در جوامع دارد، می‌افزاید: به همین خاطر در حوزه صنایع‌دستی به‌واسطه اینکه اکثر تولیدات در جوار خانواده‌ها اتفاق می‌افتد و یا حتی کارگاه‌های تولیدی نیز در جوار شهرها و یا بافت شهرها است، سهم عمده‌ای در تولید و اشتغال دارد. یحیی رحمتی با اشاره به اینکه فرق این حوزه با سایر بخش‌ها این است که اکثر تولیدات در حوزه صنعت به‌واسطه نوع تولید و نوع نیازشان در مواد اولیه‌شان به خارج از تولید جغرافیایی اثر، وابسته هستند، تصریح می‌کند: این در حالی است که ماهیت صنایع‌دستی این است که معمولا به‌واسطه تاریخی بودن و عمق تاریخی که دارد، مواد اولیه آن نیز از منطقه جغرافیایی تولید اثر به دست می‌آید و این‌یکی از خصوصیات عمده و برجسته صنایع‌دستی است. مدیرکل میراث، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان ادامه می‌دهد: همین امر باعث شده است که در تکانه‌های اقتصادی و ناملایماتی که در این عرصه وجود دارد، صنایع‌دستی آسیب کمتری را به‌شرط اعمال مدیریت مطلوب در آن، متحمل شود. رحمتی می‌افزاید: از طرفی، دیدگاه فرهنگی این حوزه، یکی دیگر از محاسن بزرگ عرصه صنایع‌دستی به شمار می‌رود؛ چراکه صنایع‌دستی هویت تاریخی و هویت فرهنگی منطقه جغرافیایی تولید اثر بوده و به‌عنوان یک سفیر فرهنگی نیز عمل می‌کند. رحمتی با یادآوری اینکه پارسال فعالان صنایع‌دستی با مشکلاتی چون هزینه بالای تولید و تأمین دشوار مواد اولیه دست‌به‌گریبان بودند، می‌افزاید: همه این مسائل بدان معنی است که در این بخش‌ها لزوم حمایت دولت احساس می‌شود تا مواد اولیه بدون واسطه به دست صنعت‌گر رسیده و هزینه تمام‌شده محصول را نیز پایین بیاورد. مدیرکل میراث، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان، می‌گوید: از طرفی ایجاد بازارچه‌های فصلی، ایجاد نمایشگاه‌های ملی در تهران و مراکز استان‌های گردشگر پذیر و نیز ایجاد بازار برای فروش این محصولات می‌تواند برگشت سرمایه را برای صنعت‌گران این عرصه به دنبال داشته باشد. رحمتی متذکر می‌شود: همچنین استفاده از توان کشورهای منطقه و کشورهایی که به‌عنوان هدف بازار صنایع‌دستی در دنیا شناخته می‌شوند را نیز نباید فراموش کنیم. مهم‌تر از همه اینکه اهتمام به همه این موارد باعث می‌شود که هم رونق تولید را داشته باشیم و هم ترغیبی برای ملت ایران ایجاد شود تا در سبد خرید و مصرف خانواده، صنایع‌دستی بتواند جایگاه ویژه خود را پیدا کند.
صنایع‌دستی صنعتی ریشه‌دار و قدیمی است
معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان نیز با بیان اینکه معتقد است صنایع‌دستی، صنعت اول استان زنجان به شمار می‌رود، می‌گوید: صنایع‌دستی در استان زنجان، صنعتی ریشه‌دار و قدیمی است. الناز خدایی فرد با تأکید بر اینکه صنایع‌دستی در شهر زنجان مستقیما مرتبط با معیشت و محل درآمد مردم است، می‌افزاید: صنایع‌دستی در شهر زنجان همانند برخی صنایع‌دستی نیست که در جوار سایر فعالیت‌ها انجام شود، بلکه صنایع‌دستی در زنجان مختص و مستقل است. او چاقوسازی، مسگری و ملیله‌کاری را به‌عنوان شغل و حرفه صنعت‌کاران حوزه صنایع‌دستی دانسته و ادامه می‌دهد: صنایع‌دستی در شهر زنجان به‌صورت مستقیم بازندگی مردم عجین بوده و بخش مهمی از اقتصاد شهر زنجان در این حوزه است. این مسئول با بیان اینکه صنایع‌دستی به‌عنوان یک بخش مهم در زمینه رونق تولید در استان زنجان می‌تواند موردتوجه جدی باشد، ادامه می‌دهد: نزدیک به ۶۰۰۰ نفر در استان زنجان تولیدکننده کارگاهی صنایع‌دستی هستند. به گفته خدایی فرد باید فکری برای تهیه مواد اولیه حوزه صنایع‌دستی صورت گیرد و فرآیندها توسط متولیان حوزه اقتصادی کشور به‌گونه‌ای باشد که در حوزه تهیه مواد اولیه مشکلی ایجاد نشود و ثبات در بازار مواد اولیه باشد. معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان با بیان اینکه در حاضر در استان زنجان ۲۰۰ کارگاه فعال داریم، یادآور می‌شود: ۱۲۰۰ چاقوساز زنجانی نیز در ۷۰۰ کارگاه چاقوسازی فعال هستند. خدایی فرد با بیان اینکه در همه رشته‌های صنایع‌دستی با رشد قابل‌توجهی نسبت به سال‌های گذشته مواجه هستیم، ادامه می‌دهد: نزدیک به ۲۰۰۰ مسگر زنجانی در ۸۰۰ کارگاه مشغول به فعالیت هستند. او با بیان اینکه مس، ملیله و چاقوی زنجان مرغوب‌ترین و اصیل‌ترین هستند و رقیبی برای این صنایع‌دستی در کشور نیست، می‌افزاید: ملیله زنجان، اصیل‌ترین و مرغوب‌ترین ملیله بوده و دارای خلوص ۹۹ درصدی است. این مسئول با بیان اینکه در کنار خلوص ۹۹ درصدی ملیله زنجان، ریزنقش بودن این صنعت دستی باعث متفاوت بودن و اصالت آن شده است، می‌گوید: ملیله زنجان ریزنقش است و هرچقدر ملیله ریزنقش‌تر، به همان میزان کیفیت و اصالتش نیز بیشتر است، همچنین برخی طرح‌های مختص ملیله زنجان بوده و ازنظر کیفیت و اصالت، ملیله زنجان بی‌رقیب است. معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان با بیان اینکه مشخصه مس زنجان، زیبایی چکش‌های این صنعت دستی است، می‌افزاید: همچنین کیفیت و تکنیک خاص ساخت مس زنجان باعث متمایز شدن این صنعت شده تا مسی باکیفیت و بی‌رقیب به بازار عرضه شود.