کلسترول خون کودکان هم بالا میرود؟
بسیاری از والدین حتی به وجود کلسترول بالا در فرزند خود، فکر هم نمی کنند، اما باید بدانیم افزایش میزان کلسترول خون، عامل اصلی ابتلا به بیماری های قلبی و سکته است
تا همین چند سال قبل بیماری های متابولیسم عموما مربوط به دوران میانسالی و پیری بودند. به عنوان مثال دیابت نوع 2 در سنین بعد از 40 سالگی رخ می داد. متاسفانه این روند تغییر کرده است و همین امسال من چند جوان چاق در سن حول و حوش 20 سال را برای دیابت نوع2 درمان کرده ام. در مورد چربی ها وضع کمی فرق می کند.
کلسترول خون بالا در کودکان
بیماری هایی ژنتیکی وجود دارند که از همان ابتدای زندگی یعنی سنین کودکی باعث زیاد شدن چربی های خون بخصوص کلسترول و جزء مهم آن یعنی LDL می گردند. پیدا کردن این کودکان چندان سخت نیست زیرا پدر یا مادر یا هر دوی والدین این کودکان مبتلا به زیادی کلسترول هستند. بنابراین توصیه می شود وقتی در خانواده ای کلسترول خیلی بالاست، دقت کنید که منظور سطح خیلی زیاد کلسترول است و کودکان نیز مورد آزمایش قرار گیرند.
چاقی و بی تحرکی در کودکان
در مورد تری گلیسرید شیوع خیلی بیشتر است. در سال های اخیر با زیاد شدن چاقی و بی تحرکی بیماری ایکس بشدت در جامعه شایع شده است. این بیماری شامل برهم خوردن چربی های خون شامل زیادی تری گلیسرید و کم شدن جزء خوب کلسترول یعنی HDL است. بیماری ایکس اصولا در اثر بی تحرکی و پرخوری ایجاد می شود و متاسفانه در کودکان خیلی چاق می تواند از همان ابتدای زندگی شروع شود و بیماری های سکته قلبی و مغزی را در سنین ابتدای جوانی ایجاد کند.
درمان کودکان و نوجوانانی که دچار زیادی چربی های خون هستند بسیار مشکل است. از طرفی توصیه به رژیم های کم کالری و کم چرب می تواند باعث کند شدن رشد و نمو آنان شود و از طرف دیگر رعایت چنین رژیم هایی اصولا به دلیل شرایط سنی تا حدی ناممکن است. مشکل مهم دیگری نیز وجود دارد:استفاده از دارو برای درمان چربی خون بهتر است در سنین زیر 10 سال شروع نشود و در سنین بالاتر هم فقط در صورتی که رژِیم و ورزش نتواند چربی را پایین بیاورد و کلسترول یا تری گلیسرید خیلی بالا باشند، دادن دارو مجاز است.
وجود یک عضو درجه یک که دچار عارضه قلبی عروقی شده باشد، موضوع مهمی است که در درمان این کودکان و نوجوانان اهمیت دارد. یعنی اگر کودک یا نوجوان دچار بیماری چربی خون دارای پدر یا مادر یا خواهر و برادری با سابقه سکته قلبی در جوانی باشد، باید خیلی شدیدتر چربی خونش درمان شود. وجود چاقی نیز دلیلی برای تشدید دارو درمانی در چنین بیمارانی است.
روش های درمانی در کودکان مبتلا به بالا بودن کلسترول خون شامل این موارد است:
1ـ کم کردن چربی غذا
2ـ کاهش شدید در چربی های اشباع و کلسترول شامل اجتناب از مصرف شیر و ماست پرچرب، اجتناب از خامه و بستنی و اجتناب از خوردن چربی گوشت
3ـ ورزش منظم روزانه حداقل 30 دقیقه شامل دویدن شنا یا ورزش های با توپ
4ـ استفاده از روغن های گیاهی به میزان کم به جای چربی های حیوانی
5 ـ اجتناب از مصرف قند و شکر و جایگزین کردن قندهای ترکیبی مثل توت وخرما و کشمش
6 ـ استفاده بیشتر از غذاهای فیبردار مثل هویج، سبزی تازه، سیب
بعد از چند هفته استفاده از چنین رژیم هایی اگر کماکان میزان کلسترول خطرناک یعنی LDL بالاتر از حد بود یا تری گلیسرید بالای 500 بود، شروع دارو زیرنظر پزشک باتجربه توصیه می شود.