اسکلروتراپی واریس چیست؟
اسکلروتراپی ( به انگلیسی : Sclerotherapy) یا تزریق محلول خاص به رگ های عنکبوتی و واریس های طنابی باعث از بین رفتن رگ می شود.روش استاندارد جهانی برای از بین بردن مویرگهای عنکبوتی استفاده از تزریق یا اسکلروتراپی است که حدود 100 سال قدمت دارد و در گذر زمان کم کم داروهایی با اثربخشی بهتر و عوارض کمتر برای این منظور تولید شدند.
اسکلروتراپی هنری بر پایه علم است و تابلوی نقاشی آن بدن انسان است و رنگ و قلم و مو آن ترکیب سوزن های ریز و محلول اسکلروتراپی است.
پزشک باید با دانش و اطلاعات عمیق و شناخت انواع پوست و رگ ها، زیبایی را به پاها و پوست بیمار بازگرداند.
معمولا برای رسیدن به بهترین نتیجه از روش تلفیقی برای از بین بردن واریس استفاده می شود. به این صورت که با توجه به رنگ و ضخامت پوست ، قط مویرگ ها و عمق قرار گیری آن ها ، رنگ ها سطحی تر با را لیزر برمی دارند و رگ های تغذیه کننده عمیق تر و ضخیم تر را با اسکلروتراپی برطرف می نمایند.
نحوه عملکرد اسکلروتراپی واریسنحوه عملکرد اسکلروتراپی واریس پا
شاید تصور شما این باشد که تزریق فوم اسکلروتراپی باعث باز شدن رگ ها و در نتیجه از بین رفتن ظاهر ناخوشایندشان می شود ولی این تصور کاملا اشتباه است.فوم اسکلروتراپی که به رگ های واریسی تزریق می شود با دیواره رگ ها واکنش داده و در نتیجه باعث منقبض شدن و در نهایت بسته شدن کامل عروق می شود.
عروقی که بسته شده اند کم کم تبدیل به بافت مرده می شوند و توسط بدن جذب و هضم می شوند در نتیجه این انفعالات ظاهر پوست شما یکدست شده و دیگر اثری از واریس و عروق عنکبوتی مشاهده نخواهید کرد.
تفاوت رگ واریسی و رگ طبیعیمراحل انجام اسکلروتراپی واریس
از اسکلروتراپی معمولا برای از بین بردن رگ های عنکبوتی روی سطح پوست و رگ های واریسی پا استفاده می شود.شما در ابتدا باید در مورد تعداد جلسان مورد نیاز و روند درمان با پزشک مشورت کنید و برای جلسات وقت قبلی تعیین کنید.
یک هفته تا ده روز بعد از اولین تزریق باید توسط پزشک معاینه شوید تا در صورت نیاز اقدام به تخلیه نماید و جلسه دوم را با توجه به شرایط جسمی شما بین 4 – 6 هفته بعد از جلسه اول تعیین نماید.
برای انجام اسکلروتراپی نیازی به بیهوشی نیست و از بی حسی موضعی هم استفاده نمی شود و شما درد کمی هنگام ورود سوزن به پوست احساس خواهید کرد.
درمان اسکلروتراپی واریس پا پزشک یک آمپول حاوی مایع اسکلروتراپی را به داخل عروق عنکبوتی تزریق می کند.
معملوا برای رسیدن به نتیجه دلخواه 2 – 4 جلسه اسکلروتراپی انجام می شود که هر جلسه حدود 30 دقیقه طول خواهد کشید.
تعداد رگهایی که در یک جلسه به آن ها تزریق می شود بستگی به شرایط عمومی بیمار و اندازه و محل عروق دارد.
روش عملکرد داروی اسکلروتراپی واریسداروی اسکلروتراپی
داروی اسکلروتراگی به دو حالت مایع یا فوم وجود دارد که برای تزریق به داخل عروق مورد استفاده قرار می گیرد. بعد از تزریق دارو ، تماس دارو با دیواره داخلی رگ ها باعث ایجاد تخریب شده و به مرور زمان رگ ها چروکیده شده و توسط بدن جذب می شوند.حالت مایع اسکلروزان بیشتر در مویرگهای زیر عنکبوتی استفاده می شود و برای رگ های بزرگتر از فوم اسکلروتراپی استفاده می کنند.
انواع داروهایی که برای اسکلروتراپی استفاده می شود عبارتند از :
اسکلروزانت
پولی دوکانول ( آسکلرا )
فیبرووین ( سدیم تترادسیل سولفات )
نمک غلیظ شده ( هایپرتونیک سالین ن)
گلیسرین ( کروماتد گلیسرین )
تفاوت فوماسکلروتراپی واریس و مایع اسکلروزانتفاوت فروم اسکلروتراپی و مایع اسکلروزان
اگر محلول اسکلروزان با هوا یا گاز استریل مخلوط شود به حالت کف آلوده و خامه ای در می آید که اصطلاحا به آنفوم می گویند.از مایع و فوم اسکلروترای می توان برای درمان واریس های عنکبوتی و طنابی استفاده کرد.
در صورت استفاده از فوم ، با مقدار کمتری دارو میتواند رگهای بیشتری را درمان کرد و با توجه به محدودیت مقدار داروی مجاز مورد استفاده برای تزریق در هر جلسه بنابراین با استفاده از فوم می توان تعداد جلسان را کمتر کرد.
براساس بررسی هایی که روی بیماران انجام شده مشخص شد که استفاده از فوم پولدوکانول برای حذف رگهای عنکبوتی و واریش موفقیت آمیزتر از محلول آن بوده است.
آیا از بین بردن رگ های عنکبوتی برای بدن ضرر دارد؟
رگ های عنکبوتی که در سطح پوست مشاهده می کنید ، قسمت انتهایی عروق هستند که عملکردشان را از دست داده اند به حالت تار عنکبوتی در آمده اند و در واقع دیگر عملکرد خونرسانی به بدن را انجام نمی دهند بنابراین حذف آن ها آسیبی به بدن نمی رساند.خانم ها به دلیل حساسیتی که روی زیبایی پاهایشان دارند معمول خواستار از بین بردن این عروق هستند.
در صورتی که همراه را واریش عوارضی دیگر از جمله درد ساق پا ، سنگینی پا یا عدم تقارن واضح بین عروق در دو پا دارید باید قبل از درمان اسکلروتراپی ، از سونوگرافی داپلر وریدی توسط یک متخصص واریس استفاده کنید.
تعداد جلسات درمان اسکلروتراپی واریستعداد جلسات مورد نیاز اسکلروتراپی
با توجه به شدت واریس و وسعت عروق عنکبوتی ، وزن و سن فرد ، جلسات درمان تعیین می شود.جلسات درمانی معمولت 2 – 4 جلسه و با فاصله زمانی 4 – 6 هفته است.
معمولا بیماری که عروق عنکبوتی وسیعی دارد و با 4 جلسه درمان کامل نمی شود پزشک توصیهمی کند که ادامه درمان را به آینده موکول نماید. انجام مکرر اسکلروتراپی با تعداد زیاد به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
عوارض اسکلروتراپی
عوارض این درمان نادر است ولی باید احتیاز های لازم برای پیشگیری از هر گونه عوارض انجام شود. با معایناتی که از قبل انجام می شود اسکلروتراپی برای افرادی که احتمال عوارض دارند ، انجام نمی شود.سایر عوارض اسکلروتراپی موقتی بوده و برطرف می شوند.
هاله تیره
در برخی افراد بعد از تزریق ممکن است هاله ای تیره در محل تزریق ایجاد شود که به دلیل واکنش بدن به ماده است و ممکن است تیرگی 9 - 30 درصد داشته باشد. این تیرگی در افرادی که پوست سبزه با موی تیره ارند بیشتر دیده می شود و حدود 3 – 6 ماه زمان لازم است تا کاملا از بین برود.سفتی و تیرگی
بعد از درمان احساس سفتی و تیرگی در عروق عنکبوتی کاملا طبیعی است و نشان دهنده موثر بودن درمان است که این سفتی و حالت توده ای در جلسات تکمیلی برطرف می شود.
عوارض درمان اسکلروتراپی واریساختلال بینایی
در برخی افراد بلافاصله بعد از درمان اختلال بینایی انجام می شود که نشان دهنده حساسیت بدن بیمار به دارو است و در این افراد امکان انجام این درمان وجود ندارد.تشکیل مویرگهای جدید
بدن برخی از افراد نسبت به اسکلروتراپی واکنش دفاعی داشته و شروع به ایجاد شبکه مویرگی جدید در اطراف محل تزریق می کند که در صورت مشاهده این عارضه دیگر این درمان ادامه پیدا نخواهد کرد و از سایر روش های درمانی مثل لیزر واریس را برداشتن عروق استفاده می شود.قرمزی و خارش
بروز تورم بعد از تزریق کاملا طبیعی است و بعد از 1 تا چند هفته از بین می رود . نتیجه هرجلسه معمولا بعد از 3 هفته قابل ارزیابی است.بروز خارش ، سوزی ، قرمزی ، کهیر و حساسیت پوستی بعد از اسکلروتراپی وجود دارد.
عوارض نادر
در کل این روش درمانی برای رگهای عنکبوتی جزو روش های بی خطر و بی عارضه محسوب می شود.در موارد نادر و در کمتر از 0.6 درصد افرد احتمال حساسیت شدید به دارو وجود دارد که میتواند منجر هب شوک آنافیلاکسی همراه با سرفه و تنگی نفس ، ترومبوز ورید ، سکته مغزی ، نکروز بافتی و آسیب عصبی شود.
اسکلروتراپی برای چه افرادی ممنوع است
مادران باردار و شیرده ( اغلب رگهای واریسی که در باردرای ایجاد می شود بعد از 3 ماه به صورت خود به خود از بین می روند. )فرادی که سابقه لخته خون دارند.
افرادی که داروی رقیق کننده خون مثل وارفارین ، زالربان و غیره مصرف می کنند.
افرادی که آسم ، آلرژِی و مشکلات تنفسی دارند.
افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید
بیماری های خود ایمنی مثل لوپوس
افراد بالای 60 سال
افراد با سابقه بیماری های قلبی و سرطان
افراد مبتلا به سردرد های میگرنی
درد اسکلروتراپی
تحمل درد در افراد مختلف کاملا متفاوت است و شدت درد بستگی به میزان رگ ها دارد. معمولا برا کاهش درد از قرص های آرام بخش ، پمادهای ضد درد مثل زایلاپی استفاده میشود.از آن جا که تحمل درد خانم ها در دوره قاعدگی کمتر است بنابراین توصهی می شود که جلسه درمانی با عادت ماهانه فاصله داشته باشد.
در برخی کلینیک ها از ویبراتور برای کاهش درد مراجعین استفاده می شود.
مراقبت های لازم بعد از اسکلروتراپی واریس پا
تحرک و پیاده روی بیشتری داشته باشید.تا 3 روز فعالیت و ورزش سنگین نداشته باشید.
تا چند روز بعد از تزریق جوراب واریس بپوشید
مایعات بیشتری مصرف کنید.
سفر طولانی نداشته باشید
بعد از 6 ساعت می توانید دوش ولرم کوتاه مدت بگیرید.
