"استان سمنان "پایتخت تنوع گونه پستانداران "در کشور است چرا که در آن تنوع گونههای حیات وحش بهویژه گونه پستانداران وجود دارد و زادآوری یوزپلنگ در استان سمنان از شاخصههای برجسته آن محسوب میشود.
منطقه حفاظت شده توران در شرق استان سمنان با مساحتی یکمیلیون و 470 هزار هکتاری، خاستگاهی مناسب برای زیست یوزپلنگ ایرانی محسوب میشود و حالا این منطقه نوید زادآوری یوزپلنگ آسیایی میدهد.
اخبار در این زمینه از زادآوری طبیعی یوزها در توران گرفته تا اجرای پروژه تکثیر در اسارت یوزها با زندهگیری موفق یوز نر این پروژه به نام "پیروز" همه امیدوارکننده بوده و نوید پیروزی آیندهای روشن برای احیای اینگونه با ارزش را برای دوستداران حیاتوحش میدهد. اما نباید در این راه از چالشها و مخاطرات پیشرو غافل بود.
امیر عبدوس مدیرکل محیط زیست استان سمنان اظهار داشت: استان سمنان زادگاه یوزپلنگ آسیایی در کشور محسوب میشود.
وی افزود: 25 فرد یوزپلنگ در پارک ملی توران شهرستان شاهرود وجود دارد که از این تعداد 15 فرد دارای شناسنامه هستند.
مدیرکل محیط زیست استان سمنان در مورد نحوه زندهگیری یک یوزپلنگ نر به نام فیروز میگوید اظهار داشت: چندی پیش این یوزپلنگ از طبیعت بر اساس مطالعات میدانی انجامشده زنده گیری شد.
عبدوس با بیان اینکه فیروز یوزپلنگ نر 11 سالهای است که مرحله باروری و دوران پایان باروری را میگذراند گفت: تله اسنرترپ روش مورد استفاده در زندهگیری این یوزپلنگ بوده است.
وی در مورد این روش زندهگیری گفت: تله اسنرترپ از تلههایی است که دارای استاندارد جهانی است و مجهز به حسگر و فرستنده رادیویی با برد سه کیلومتر است که به محض افتادن حیوان در تله هشدار میدهد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان با اشاره به هماهنگیهای انجام شده برای زندهگیری این یوزپلنگ با سازمان حفاظت محیط زیست و معاونت طبیعی سازمان بیان کرد: کل عملیات نصب تا به تله افتادن فیروز سه ساعت به طول انجامید و بعد 10 دقیقه از زندهگیری یوزپلنگ بیهوش و به سایت توران منتقل شد.
عبدوس با بیان اینکه فیروز تنها نر موجود در سایت توران نیست گفت: تکثیر یوزپلنگ در اسارت نخستین تجربه در کشور است که امیدواریم با توجه به انجام تمام اقدامات به دست توانمند متخصصان ایرانی این امر محقق شود.
فضای مورد نیاز برای نگهداری یوزپلنگهای آسیایی در استان سمنان استاندارد است
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان درباره فضای مورد نیاز برای نگهداری یوزپلنگ آسیایی گفت برای نگهداری از یوزها دو مدل نگهداری در اسارت و شرایط نیمه اسارت وجود دارد که میزان فضای مورد نیاز برای هر دو مدل در استان سمنان بر اساس استانداردهای لازم است.
عبدوس با بیان اینکه در مدل نگهداری اسارت هر 400 مترمربع برای یوزپلنگ فضای اختصاص داده میشود افزود: علاوه بر این در کنار آن سایت پنج هکتاری نیز اختصاص داده شده که یوز میتواند در آن گشت و گزار کند.
سمنان تنها مأمن امن یوزها در ایران
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان این استان تنها امید برای حفظ یوزپلنگ آسیایی است گفت: زادآوری یوزپلنگ آسیایی فقط در استان سمنان ادامه دارد.
عبدوس همزمان با هفته محیط زیست در جمع خبرنگاران اظهار داشت یوزپلنگ آسیایی یکگونه در معرض خطر انقراض است که از 20 سال گذشته پروژه حفاظت از این چگونه به کمک نهادهای بینالمللی در حال اجرا است.
وی با بیان اینکه هفت استان سمنان اصفهان یزد و کرمان و خراسانهای شمالی جنوبی و رضوی زیستگاه زادآوری یوزپلنگ آسیایی بودند افزود: اقدامات لازم برای حفظ یوزپلنگ آسیایی در استانهای دیگر توفیقی به همراه نداشته و امروز تنها زادآوری در استان سمنان ادامه دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان با بیان اینکه این مهم که زادآوری یوزپلنگ آسیایی فقط در استان سمنان ادامه دارد خبر بدی برای بقای اینگونه نادر است تصریح کرد: در حال حاضر مسئولیت خطیر حفاظت از یوزپلنگ آسیایی بر عهده محیط زیست استان سمنان است خاطرنشان کرد: سرنوشت اینگونه نادر گوشتخوار در دستان محیط زیست و مردم این استان است و همه باید برای حفظ اینگونه در معرض خطر انقراض تلاش کنیم.
عبدوس با بیان اینکه استان سمنان را به جرات میتوان پایتخت تنوع زیستی در کشور نامید افزود: در این استان 160 گونه پرنده، 41 گونه خزنده، 6 گونه دوزیست و هشت گونه گربهسان زندگی میکنند.
وی با اشاره به اقدامات انجامشده برای حفاظت از یوزپلنگ آسیایی و حفاظت از عرصه اینگونه نادر گفت 150 هزار هکتار عرصه برای یوزپلنگ آسیایی از حضور دامها خارج شده و برای این مهم حقوق عرفی دامداران پرداختشده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان با بیان اینکه تصادفات جادهای یکی از عوامل تهدید برای یوزپلنگ آسیایی به شمار میرود به دیگر اقدامات انجامشده برای حفاظت از اینگونه در معرض خطر انقراض اشاره کرد و گفت ایمنی سازی کریدور مهاجرتی یوز در محور تهران مشهد در محدوده میامی و عباسآباد در محدوده زیادی فنس کشی شده است.
عبدوس با بیان اینکه نصب تابلوهای هشداردهنده و کاهش سرعت در محور تردد یوزپلنگ آسیایی در محدوده میامی و عباسآباد از دیگر اقدامات برای حفاظت از یوزپلنگ آسیایی از وی اضافه کرد نصب این تابلوهای هشداردهنده و همچنین کاهش میزان سرعت در این محور تصادفات جادهای را به صفر رسانده است.
پارک ملی توران در استان سمنان یکی از مناسبترین زیستگاههای یوزپلنگ آسیایی روی کره خاکی به شمار میرود و ازاینرو اختصاص اعتبار و امکانات لازم برای اجرای طرحهای احیای گونههای در حال انقراض مانند یوز ایرانی، شاید بتواند امیدها را برای این مهم زنده کند.