سالهاست که تیغ تیز تغییر کاربری اراضی و ساخت و سازهای غیرمجاز به تن طبیعت ییلاقی گلستان، زخم میزند و این جراحتها آنقدر زیاد شده که رمق را از این مناطق گرفته است.
در همه این سالها عدهای سودجو و زمینخوار با لودرها به جان زمینهای کشاورزی و عرصههای منابع ملی افتادند و نتیجهاش جایگزین شدن ستونهای آهنین با درختان و طبیعت بکر این مناطق و وضعیت امروز زیارت، شصت کلاته و جهان نما و غیره است.
در این سالها که طبیعت زیر دست و پای عدهای سوداگر جان میداد، صدای کمتر مسئولی از این نابه سامانیها در میآمد و اگر هم سخنی گفته میشد یا مقطعی بود یا دارای مصارف دیگر شرایط هر روز در روستاهای ییلاقی استان سخت و سختتر و فاجعهبارتر شد.
سال گذشته کارگروه فراقوهای مبارزه با زمینخواری به پرونده ساخت و سازهای غیرمجاز در روستای زیارت گرگان ورود کرد. این جلسه در پی گزارشی بود که از ساخت و سازها و تغییر کاربریهای غیرمجاز در زیارت به دفتر رهبر معظم انقلاب ارسال شده بود.
هرچند در جلساتی که آن زمان برگزار شد، پالیزدار مسئول دبیرخانه مبارزه با مفاسد اقتصادی دولت همه چیز را به گردن مردم منطقه انداخته بود و چشمش را بر این واقعیت بست که بیشترین ساخت و سازهای غیرمجاز در زیارت در همان مقطعی ایجاد شد که دولتیها در ورودی روستا ایست بازرسی برپا کرده بودند تا جلوی ورود مصالح ساختمانی را بگیرند!
فرزانه صادق، معاون وزیر راه و شهرسازی هم وضعیت ساخت و سازهای غیرمجاز در روتای زیارت را اسفبار دانست و گفت: مردم عادی کمتر به حریم جنگلها، باغها و اراضی کشاورزی تجاوز کرده و آن را تغییر کاربری دادهاند. در این مناطق ردپای افراد ذینفوذ از همه طیفها وجود دارد. این در حالی است که مسئولیت این افراد باید جلوی تخلفات را میگرفت چون وظیفهشان حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست بوده است.
معاون معماری و شهرسازی وزیر راه با بیان اینکه وضعیت موجود در مناطق ییلاقی این استان چیزی جز شرمندگی برای افراد باقی نمیگذارد، خاطرنشان کرد: دست کم بخشی از این ساختو سازها به طور قطع باید تخریب شود.
هادی حق شناس، استاندار گلستان نیز درباره وضعیت روستای زیارت گفت: زیارت یک روستای گردشگری با حدود 500 سکنه است اما بیش از خیلی از شهرها آپارتمان و واحدهای مسکونی غیرمجاز دارد. کدام روستاست که حدود 10 هزار واحد مسکونی داشته باشد؟
وی در جلسه دی ماه کارگروه فرقوهای مبارزه با زمین خواری اظهار داشت: هرجا ساخت و ساز غیر مجازی صورت گرفته نتیجه غفلت بوده اما این موضوع دلیلی برای قانون گریزی و تخلف نخواهد بود.
استاندار گلستان همچنین تأکید کرد: به ساخت و سازهای غیرمجاز در استان به شدت حساس هستیم و تلاش داریم با همراهی همه دستگاهها با آن مقابله کنیم.
وی این را هم گفت که طرح ویژه برای مقابله با ساخت و سازهای غیرمجاز در روستای زیارت با هدف ایجاد محدودیت برای ساخت و سازهای غیرمجاز در مدت 10 روز به شورای عالی معماری و شهرسازی ارسال میشود.
الحاق به بافت شهر گرگان، تبدیل روستای زیارت به یک نقطه شهری، ایجاد شهر یا شهرک جدید از جمله پیشنهادات مسئولان استان گلستان برای حل معضل ساخت و ساز غیرمجاز در روستای زیارت بود که حالا این شورا نظر صریح و قاطع خود را درباره ساخت و سازهای غیرمجاز در این روستا اعلام کرده است.
روستایی که محدوده طرح هادی مصوب آن 46.5 هکتار است و در 450 هکتار از اراضی اطراف آن ساخت و ساز شده در حالیکه این عرصه در دل منطقه حفاظت شده جهان نما قرار دارد.
براساس گزارش شورای عالی معماری و شهرسازی روند تخلفات ساخت در محور و پیرامون روستای زیارت نسبت به سال 1395 فزاینده است و اقدامات مراجع و دستگاه ذی ربط استانی در این خصوص مقرون به توفیق نبوده است. این موضوع متأسفانه حتی در خصوص ساخت و سازهای خلاف دولتی نیز مصداق دارد. همچنین دامنه ساخت و سازها در پیرامون روستا بسیار فراتر از محدوده روستا و حتی حریم شهر گرگان است.
این شورا بر برخورد قاطع و صدور آرای تخریب و قلمع و قمع ساخت و سازهای غیرمجاز تأکید و بیان کرده هر گونه تسامح و تساهلِ نظام حکمروایی کشور در این خصوص با توجه به جذابیتهای فوق العاده منطقه، زمینه ساز تشدید ساخت و سازها و تخریب وسیع بخشهای زیادی از منطقه حفاظت شده و جنگل با ارزش هیرکانی و تکرار تجاربی نظیر محور فیروزکوه، گردنه حیران، لواسان و غیره خواهد بود. این در حالی است که هیچ یک از موارد مذکور به لحاظ اهمیت اکولوژیک و حساسیت طبیعی هم پایه این منطقه نیست.
شورای عالی شهرسازی و معماری ایران همچنین با پیشنهاد مراجع استانی مبنی بر الحاق عرصههای دست اندازی شده به شهر گرگان به عنوان ناحیه منفصل شهری مخالفت و تأکید کرده ارتقای روستا به نقطه شهری، ایجاد شهر جدید و شهرک و یا تهیه طرح شهرسازی برای آنها صرف نظر از رانت گسترده و ارزش افزوده بلاوجهی که برای متخلفان ایجاد خواهد کرد، متضمن ارسال پیام تلویحی منفعلانه به متعرضان به ذخیره گاههای ارزشمند طبیعی و تسهیل گر تبدیل ثروتهای عمومی به ثروت شخصی خواهد بود.
حالا باید دید با توجه به مصوبههای شورای عالی معماری و شهرسازی، مسئولان اجرایی و قضایی استان گلستان برای برخورد با ساخت و سازهای غیرمجاز در روستای زیارت چه راهکاری خواهند داشت تا اولاً با متخلفان به شدت برخورد کرده و هزینههای ارتکاب تخلف را افزایش دهد و هم اینکه هزینههای اجتماعی اجرای احکام را کم کند.