روزهای ناخوش هنری ۷۰۰ ساله که در انبارها خاک می‌خورد / دست دلالان در جیب قالیبافان

حال و روز خوشی ندارند، دلشان از کرونا، تحریم ها و دلالان سخت گرفته است، هنر سر انگشتانشان در زیرزمین ها و انبارها خاک می خورد، هنری که در چند سال اخیر در بازارهای آمریکا و اروپا برایش سر و دست می شکستند، حال تنفس مصنوعی می خواهد.
اگر در چند سال گذشته گذرتان به برخی از روستاهای خراسان جنوبی به ویژه بخش مود و قهستان می افتاد صدای دل نشینی از کوچه کوچه های روستا به گوش می رسید صدایی که حکایت از تولید و آوای خوش زندگی داشت.
صحبت از هنر گران مایه فرش دستباف است، هنری که حاصل سر انگشتان زنان و مردان این خطه از کویر است که از مشهورترین فرش های ایران به شمار می رود و تاریخچه آن به دوران حکومت شاهرخ میرزا در هرات بر می گردد و شاید قدمتش به بیش از 700 سال برسد.
هنری که در دهه های 70 و 80 آوازه جهانی داشت و برند مود و قهستان ثبت جهانی شد، اما این روزها بافندگان فرش دستباف دل خوشی ندارند چرا که با وجود کرونا و تحریم ها هنر سر انگشتان بافندگان به فروش نمی رسد و این در حالیست که فرش خراسان جنوبی به ویژه منطقه قهستان  برند بین المللی دارد که مدتی است بافندگان این هنر زیبا دارهای قالی را پایین کشیده و به سمت حرفه ای دیگر روی آوردند.
هرچند در اوضاع کرونا بافت فرش زیاد بود اما فروشی نداشت و به دلیل مصرف کم در بازار داخلی و نبود صادرات اکثر فرش ها روی دست بافنده و تجار باقی مانده است. 
صادرات فرش دستباف به حداقل رسیده است
یکی از بافندگان فرش دستباف در خراسان جنوبی در گفت گو با خبرنگار تسنیم گفت: صادرات فرش دستباف به دلیل کرونا و تحریم های ظالمانه دشمنان به حداقل رسیده و فروش در داخل کشور هم پایین است چرا که تولید فرش در خراسان جنوبی در سال های اخیر کاهش یافته است. 
وی ادامه داد: در حال حاضر تولید فرش دستباف استان 10 درصد مقدار آن در دهه 70 یا 80 است که با گرانی مواد اولیه به خصوص مواد مرغوب و رکود بازار، بافت فرش برای بافنده صرفه اقتصادی ندارد. 
دیگر بافنده فرش دستباف در قهستان هم معتقد است که هنوز هم افرادی هستند که به دلیل نبود شغل دیگر با دستمزدهای کم هنوز قالی می بافند اما فرش هایی که در سال های گذشته بافته ایم هنوز بر روی دستانمان مانده است چرا که نبود صادرات و رکود بازار این هنر زیبا جایش در  انبار شده است. 
اکبری با بیان اینکه نسل جوان در این صنعت فعالیت ندارند و بیشتر بافندگان را افراد مسن تشکیل می دهند، افزود: روزهایی را سپری می کنیم که بافندگان فرش دستباف با کمترین درآمد، دارهای قالی را سر پا دارند در حالی که درآمدشان بسیار ناچیز است. 
به گفته وی فرش های تولیدی در بیشتر روستاها روی دستشان مانده است و با کمترین قیمت توسط دلالان خریداری می شود.
قیمت فرش توسط دلالان تعیین می شود
وی با بیان اینکه متاسفانه دلالان هستند که قیمت فرش بافته شده را تعیین می کنند گقت: با گران شدن مواد اولیه  دلالت رنگ و لوازم بافت فرش را تهیه و برای بافنده می دهند و در قبال آن بافنده با دستمزد اندک فرش را برای دلالان تولید می کند که سود اصلی روانه جیب دلال می شود. 
دیگر بافنده فرش در مود هم معتقد است یکی از مهم ترین مشکلات فرش دستباف در استان حضور دلالان است دلالان که قیمت فرش را تعیین می کنند و قیمت ناچیزی برای بافنده تعیین می کنند، بافنده فرش در نقاط روستایی آن هم در این روزهای کرونایی توان ندارد تا برای فروش هنر خود آن را به شهر بیاورد، لذا هر قیمتی که دلال دوره گرد تعیین کند بافنده به ناچار خریداری می کند. 
رئیس اتحادیه فرش دستباف خراسان جنوبی هم در گفت وگو با خبرنگار تسنیم در بیرجند گفت: یکی از علل افزایش تولید فرش دستباف در استان شیوع کرونا است چرا که براثر شیوع این ویروس تعدادی از مردم بیکار و در زمینه تولید فرش فعال شدند هرچند این افزایش تولید فرش در وضعیت رکود بازار فروش، دغدغه بزرگی است چرا که آفت و رکود بر بازار فرش افزوده می شود و تولید بسیار بالاتر از مصرف و صادرات است و اینها به ضرر بافنده است. 
فرش دیگر کشورها جایگزین فرش کشورما در بازارهای جهانی شده است
کامیابی مسک تحریم ها را در نبود ارز آوری فرش را عاملی موثر دانست و تاکید کرد: تحریم ها سبب شده تا فرش دیگر کشورها جایگزین فرش کشور ما در بازارهای جهانی شود. 
وی که معتقد است دولت باید بازارهای خارجی جدیدی را برای عرضه فرش شناسایی کند تا فروش فرش رونق گیرد افزود: به دلیل صادرات کم و گاهی نبود صادرات، فرش دستباف در بدترین وضعیت خود ازنظر صادرات و رکود نسبت به 50 سال اخیر است.
کامیابی مسک افزود: قالی بافان خراسان جنوبی در 9 ماه گذشته 140 هزار متر مربع فرش دستباف تولید کردند که ارزش این فرش ها 150 میلیارد تومان است. 
وی افزود: فرش های تولیدی در ابعاد و اندازه های متفاوت 12 تا 24 متری هستند که این میزان فرش توسط 50 هزار بافنده پاره وقت تمام وقت و نیمه وقت فصلی در نقوش ریزه ماهی، ایلیایی، خشتی، ناعین و لچک ترنج بافته شده است.