علایم، علل و درمان کمبود اکسیژن خون

سطح اکسیژن خون میزان اکسیژنی است که در خون گردش می کند. اکثر اکسیژن توسط گلبول های قرمز خون منتقل می شود و اکسیژن را از ریه ها جمع می کند و به تمام قسمت های بدن می رساند. 
 
بدن از نزدیک سطح اکسیژن خون را کنترل می کند تا آنها را در یک محدوده خاص نگه دارد ، به طوری که اکسیژن کافی برای نیازهای هر سلول در بدن وجود دارد. سطح اکسیژن خون یک فرد نشان دهنده میزان توزیع اکسیژن در بدن از ریه ها به سلول ها است و می تواند برای سلامتی افراد مهم باشد.
 

سطح اکسیژن خون چگونه اندازه گیری می شود؟

سطح اکسیژن خون ممکن است با استفاده از پالس اکسی متر اندازه گیری شود.
کارآمدترین راه برای کنترل سطح اکسیژن خون آزمایش گاز شریانی یا آزمایش ABG است. برای این آزمایش، یک نمونه خون از یک سرخرگ ، معمولاً در مچ گرفته می شود. این روش بسیار دقیق است، اما ممکن است کمی دردناک باشد.
انجام تست ABG ممکن است در خانه دشوار باشد، بنابراین ممکن است فرد مایل باشد با استفاده از دستگاه کوچکی که به عنوان اکسی متر پالس شناخته می شود ، یک آزمایش جایگزین انجام دهد.
 
پالس اکسی متر یک کلیپس کوچک است که اغلب روی انگشت قرار می گیرد ، اگرچه می تواند روی گوش یا انگشت پا نیز استفاده شود. اکسیژن خون را به طور غیر مستقیم با جذب نور از طریق نبض فرد اندازه گیری می کند. 
اگرچه آزمایش پالس اکسی متر آسان تر ، سریعتر و دردناک نیست ، اما به اندازه آزمایش ABG دقیق نیست. این به این دلیل است که می تواند تحت تأثیر عواملی مانند انگشتان کثیف ، نورهای شدید ، لاک ناخن و گردش خون ضعیف در اندام ها قرار گیرد.
 
سطح اکسیژن خون با استفاده از پالس اکسی متر اندازه گیری می شود
 

میزان سطح طبیعی اکسیژن خون

سطح اکسیژن خون طبیعی بین 75 تا 100 میلی متر جیوه متغیر است.
سطح اکسیژن خون زیر 60 میلی متر جیوه کم در نظر گرفته می شود و بسته به تصمیم پزشک و موارد خاص ممکن است به مکمل اکسیژن نیاز داشته باشد.
 
وقتی سطح اکسیژن خون در مقایسه با سطح متوسط یک فرد سالم خیلی کم است ، می تواند نشانه ای از بیماری باشد که به عنوان هایپوکسمی شناخته می شود. این بدان معناست که بدن در انتقال اکسیژن به تمام سلول ها ، بافت ها و اندام های خود مشکل دارد.
 

علائم پایین بودن سطح اکسیژن خون

تنگی نفس و ضربان قلب سریع علائم بالقوه پایین بودن سطح اکسیژن خون هستند.
سطح پایین اکسیژن خون می تواند منجر به گردش غیر طبیعی شود و علائم زیر را ایجاد کند:
- تنگی نفس
- سردرد
- بی قراری
- سرگیجه
- تنفس سریع و پی در پی
- درد قفسه سینه
- گیجی
- فشار خون بالا
- عدم هماهنگی
- اختلالات بینایی
- حس سرخوشی
- ضربان قلب سریع
 

علل پایین بودن سطح اکسیژن خون

هیپوکسمی یا سطح اکسیژن زیر مقادیر طبیعی ممکن است به دلیل موارد زیر ایجاد شود:
• اکسیژن کافی در هوا وجود ندارد.
• ناتوانی ریه ها در استنشاق و ارسال اکسیژن به تمام سلول ها و بافت ها
• ناتوانی جریان خون در گردش به ریه ها ، جمع آوری اکسیژن و انتقال آن به اطراف بدن
 
چندین شرایط پزشکی می تواند در عوامل فوق موثر باشد ، از جمله:
• آسم
• بیماری های قلبی، از جمله بیماری مادرزادی قلب
• ارتفاع بالا
• کم خونی
• بیماری انسداد مزمن ریوی یا COPD
• بیماری ریه بینابینی 
• آمفیزم
• سندرم دیسترس تنفسی حاد یا ARDS
• ذات الریه
• انسداد شریان در ریه ، به عنوان مثال ، به دلیل لخته شدن خون

• فیبروز یا زخم ریوی و آسیب به ریه ها
• وجود هوا یا گاز در قفسه سینه 
• مایعات اضافی در ریه ها
• آپنه خواب که در آن هنگام تنفس در هنگام خواب قطع می شود
• داروهای خاص ، از جمله برخی مواد مخدر و مسکن
 
کمبود اکسیژن خون
 

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم

اگر افراد:
• تنگی نفس شدید و ناگهانی را تجربه کنید.
• در حالت استراحت تنگی نفس را تجربه کنید.
• تنگی نفس شدید داشته باشید که در حین ورزش یا فعالیت بدنی بدتر شود.
• بطور ناگهانی با تنگی نفس یا احساس خفگی بیدار شوید.
• در ارتفاع زیاد (بالای 8000 فوت یا 2400 متر) دچار تنگی نفس شدید همراه با سرفه ، ضربان قلب سریع و احتباس مایعات می شوید.
 

درمان کمبود اکسیژن خون

ترک سیگار و پرهیز از رفتن به مناطقی که دیگران سیگار می کشند ممکن است به بهبود سطح اکسیژن خون کمک کند.
درمان سطح پایین اکسیژن خون شامل دریافت اکسیژن مکمل است. این کار را می توان در خانه انجام داد وقتی که به آن اکسیژن درمانی در منزل یا HOT می گویند.

 
برخی از اقدامات مراقبت از خود می تواند توسط خود افراد انجام شود تا علائم تنگی نفس را کاهش داده و سلامت عمومی و کیفیت زندگی را بهبود بخشد. این شامل:
• ترک سیگار
• اجتناب از رفتن به مکانهایی که دیگران سیگار می کشند.
• داشتن یک رژیم غذایی سالم همراه با میوه و سبزیجات فراوان
• ورزش منظم
 
سطح اکسیژن پایین در خون لزوماً مضر نیست و در افرادی می تواند بهبود یابد یا در افراد سالم وقتی در ارتفاع زیاد هستند می تواند رخ دهد. این افراد نیازی به کنترل منظم سطح اکسیژن خون خود ندارند.
 
اما افراد مبتلا به بیماری های مزمن ریوی ، مانند COPD ، فیبروز ریوی یا آمفیزم ، ممکن است به دلیل بیماری خود سطح اکسیژن خون کمتر از حد طبیعی داشته باشند. این افراد ممکن است به نظارت منظم بر اکسیژن خون نیاز داشته باشند.
 
افرادی که دارای اکسیژن خون کم هستند نیز می توانند تغییراتی در شیوه زندگی ایجاد کنند ، مانند عدم استعمال سیگار یا بهبود رژیم غذایی و عادات ورزشی و همچنین تحت درمان با اکسیژن مکمل.