علت پرخوری و بی اشتهایی عصبی در نوجوانان/امکان تشدید افسردگی

فرخنده اسفندانی روانشناس و روان درمانگر، گفت: پرخوری و یا بی اشتهایی عصبی یکی از شایع‌ترین مشکلات ذهنی و روانی است که طی چند سال اخیر به دلیل برخی مشاهدات غیر ضروری در فضای مجازی باعث شده تا این اختلال به شکل هشدار دهنده‌ای در جامعه به خصوص در بین نوجوانان و جوانان گسترش یابد.
وی تصریح کرد: نوجوانی که در این دوره سنی به دلیل شکل گیری نگرشش نسبت به اندام خود و نیاز مُبرمی که به دیده شدن و مورد تأیید قرار گرفتن دارد زمانی که ساعت‌ها در فضای مجازی سرگرم تماشای سبک زندگی لاکچری برخی از همسالان خود و مقایسه آن با شرایط خود هستند پس از مدتی دچار کمبود اعتماد به نفس، اضطراب از آینده و فرار از خویشتن و در نتیجه افسردگی می‌شوند و همین امر آنها را به سمت یک اختلال ذهنی در مورد غذا می‌برد.
اسفندانی ادامه داد: بی‌اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی اغلب اختلالات خوردن مزمنی هستند که تحقیقات میدانی نشان می‌دهد که فراوانی بروز پرخوری (بولیمیا) نسبت بی‌اشتهایی عصبی (آنورکسیا) بیشتر است و در دختران بیش از پسران شیوع دارد، درواقع بی‌اشتهایی عصبی منجر به تحریک بیش از حد، کاهش وزن و پریشانی روانی می‌شود که با توجه به تحریف تصویر بدن، افراد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی نمی‌توانند خود را لاغر ببینند بنابراین رژیم غذایی خود شدیدتر ادامه می‌دهند.
این روانشناس ادامه داد: پسران در دوران نوجوانی شکل‌گیری دیگری از اختلال غذایی را تجربه می‌کنند نگرش پسران نسبت به اندام خود و همچنین ایجاد احساس رقابت با هم سن و سالان در فعالیت‌های ورزشی به خصوص ورزش‌های عضلانی، خطر ابتلاء به اختلالات پرخوری عصبی را بیشتر می‌کند، البته این اختلال از درک شکل و وزن بدن مشخص می‌شود.
اسفندانی گفت: این اختلال‌ها بیشتر در سنین نوجوانی و اوایل جوانی رخ می‌دهد. پژوهش‌ها نشان می‌دهد نوجوانان در بیشتر موارد توجه خاصی به وزن و شکل بدن خود دارند و اغلب برای روبرو شدن با فشارهای بحرانی دوره بلوغ و حل تعارضات درونی دیدگاه نادرستی نسبت به خوردن اتخاذ می‌کنند و این ممکن است مشکلات اختلال خوردن را ایجاد کند البته تأثیر گسترش فرهنگ‌ها به ویژه فرهنگ غرب یکی دیگر از علل ایجاد مشکلات مرتبط با رفتار خوردن است.
وی با بیان اینکه پرخوری عصبی امکان افسردگی را افزایش می‌دهد، افزود: این اختلال در اواخر نوجوانی و اوایل جوانی شروع می‌شود، رسانه‌ها و فضای مجازی نیز در گسترش این دیدگاه‌ها نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند درواقع عدم درمان پرخوری عصبی فرد را در معرض مشکلاتی همچون افسردگی، چاقی، کمبود اعتماد به نفس و… قرار می‌دهد؛ به همین دلیل درمان آن را باید جدی گرفت.
این روانشناس تاکید کرد: اغلب افرادی که دچار پرخوری عصبی هستند چیزهایی که در طی روز می‌خورند را به یاد ندارند و تنها احساس سیری می‌کنند. چرا که معمولاً غذا خوردن آنها به همراه یک کار دیگر مانند بازی کردن، دیدن تلویزیون، حرف زدن و… اتفاق می‌افتد. این روش باعث می‌شود که آگاهی کمتری نسبت به غذا خوردن داشته باشند.
وی، بی اشتهایی عصبی در نوجوانان را ناشی از الگوسازی جوامع غربی دانست و افزود: اختلال در غذا خوردن تأکید بر فرهنگ لاغری و داشتن اندامی باریک با توزیع رژیم‌های خطرناک برای جوانان و به تصویر کشیدن افراد چاق به صورت منفی است و این در حالی است که تعریف لاغری به عنوان زیبایی در جامعه باعث شده تا دهه ۷۰ و ۸۰ باوجود در دسترس داشتن سبد غذایی مناسب به طور دائمی از سو تغذیه رنج ببرند!
اسفندانی خاطرنشان کرد: پرخوری و یا بی اشتهایی عصبی موضوعی جدی و فراگیر در بین نوجوانان است که گروهی برای لاغری و برخی برای عضله سازی اقدام به اختلال خودخواسته در زمینه غذا می‌کنند، موضوعی ذهنی و روانی که باید والدین به آن توجه جدی کنند.