در منابع طبّی "شربت جُلّاب" شربتی است رقیق که میتواند با شکر، نبات یا عسل و اندکی گلاب تهیه شود و آن را "جُلّاب خام" مینامند.
شربت "جُلّاب زعفران" یک نوشیدنی پرفایده طراحی شده توسط حکمای مکتب طب ایرانی است و میتواند بهتنهایی یا همراه با عرقهاى مناسب نوشیده شود.
این شربت پرخاصیت اگر با "عسل" تهیه شود، گرمتر و مقویتر است و برای افراد سردمزاج و کسانی که در طول روز فعالیت جسمی و ذهنی زیادی دارند، بسیار سودمندتر خواهد بود.
علاوه بر نبات و عسل، در تهیه این شربت میتوان از شکر سرخ یا شکر سفید نیز بهره برد؛ از آنجا که شکر با گلاب حرارت میبیند و با زعفران همراه میشود، مزاج این شربت، به گرمی متعادلی مایل است و میتواند "درد معده" ناشی از سردی معده را تا حد زیادی تسکین دهد بهویژه اگر شربت را موقع مصرف، گرم کنید.
شربت جُلّاب به نقل از کتاب ارزشمند "مخزنالادویه" از جمله شربتهایی است که برای تقویت قلب، خفقان و مالیخولیا کاربرد فراوان دارد همچنین این شربت به علت وجود زعفران، میتواند با تقویت قلب، باعث نیکویی رنگ چهره شود و از استرس، افسردگی، ترس و وحشت بکاهد.
با کاهش میزان زعفران، میتوان این شربت را، نوشیدنی بسیار مناسبی برای فصل گرم تابستان در نظر گرفت؛ زعفران موجود در این شربت با طبیعت گرم و خشک خود، شادیآور و مُفَرح است و پاککننده خوبی برای کلیه، مثانه و بازکننده گرفتگیهای مغز، کبد و طحال است.
طرز تهیه شربت "جلاب زعفران"
برای تهیه این شربت مفید و پرخاصیت به این مواد نیاز داریم:
1. گلاب: 1 لیتر
2. نبات سفید: 1 کیلو
3. زعفران: 1 مثقال
در ابتدا، گلاب و نبات سفید را درون ظرف مناسبی بریزید و بگذارید نبات، به خوبی در گلاب حل شود؛ در ادامه، کف روی آن را بگیرید و آنقدر بجوشانید تا حجم آن نصف شود و به قوامی متوسط برسد.
سپس زعفران ساییدهای را که از یک تا دو ساعت پیش در کمی گلاب دم کردهاید، به محلول گلاب و نبات بیافزایید و پس از 2 تا 3 دقیقه، شربت را از روی حرارت بردارید.
حالا دیگر شربت مفرح و پرخاصیت "جُلّاب زعفران" شما آماده است و میتوانید پساز خنک شدن، آن را در ظرف شیشهای مناسبی در یخچال نگهداری کنید.
دقتکنید که حرارت زیاد و پخت طولانی میتواند خواص زعفران را کمتر کند؛ بهتر است برای رنگ بهتر این شربت، برای پخت از ظروف شیشهای یا لعابی استفاده کنید.
در کتب طب ایرانی، نسبتهای مختلفی برای ترکیب میزان شکر و گلاب در این شربت ذکر شده است؛ برخی گلاب را 3 برابر شکر، برخی دیگر با نسبت مساوی، بعضی دو پیمانه آب و یک پیمانه گلاب و در دستوری دیگر، 10 پیمانه شکر را با پنج پیمانه آب و یک پیمانه گلاب در نظر گرفتهاند.
موارد احتیاط مصرف شربت "جلاب زعفران"
به علت خاصیت قاعدهآور بودن زعفران، مصرف این شربت در دوران بارداری و قاعدگی ممنوع است.
مصرف زیاد زعفران میتواند سبب تشدید تپش قلب شود؛ در صورت بروز چنین موردی، درباره میزان مجاز مصرف شربت، با طبیب خود مشورتکنید.
مصرف بیش از اندازه زعفران میتواند باعث قهقهه و خنده بلند حتی در افراد عادی شود.