فیلم گودزیلا منفی یک ۳۷امین فیلم از مجموعه گودزیلا و ۳۳امین فیلم گودزیلایی شرکت توهو محسوب میشود. این فیلم هیولایی به موفقیت بزرگی چه از نظر تحسین منتقدین و چه از نظر گیشه دست پیدا کرد و درنهایت فیلم Godzilla Minus One موفق شد جایزه اسکار بهترین جلوههای ویژه را دریافت کند تا به اولین فیلم تاریخ مجموعه گودزیلا تبدیل شود که به جایزه اسکار دست پیدا میکند. این در حالی است که فیلمهای مانسترورس هم همچنان در حال فتح گیشهها هستند و ژاپنیها هم مسیر متفاوتی را دنبال میکنند.
فیلم گودزیلا منفی یک همچنین پر فروشترین فیلم گودزیلایی است که توسط ژاپنیها ساخته شده است. اما درکنار موفقیت در گیشه بردن جایزه اسکار و چندین موفقیت دیگر، چه چیزی باعث شده است این فیلم به جایگاهی متفاوت در بین منتقدین و تماشاگران دست پیدا کند؟ در ادامه مقاله با زومجی همراه باشید تا به پشت صحنه ساخت فیلم سر بزنیم و ببینیم چه کارهایی باعث شده است تا شاهد یک اثر متفاوت در مجموعه Godzilla باشیم.
خلق و نمایش یک داستان منشا حقیقی
در فیلمهای گودزیلا که طی ۷۰ سال تولید و پخش شدهاند، بارها توضیحی در مورد پیداش و خلق این هیولا داده شده است. طبق این موضوع، گودزیلا تا زمان دریافت تشعشعات هستهای که نتیجه بمباران اتمی ژاپن توسط آمریکا است، در دریا گرفتار بوده و پس از آن متحول و آزاد شده است. کاری که فیلم Godzilla Minus One انجام داد این بود که داستان منشا این هیولا را تغییر داد و اتفاقات فیلم را در نزدیکی اکران فیلم اول عقب برد.
از آنجاییکه فیلم گودزیلا منفی یک در اواخر دهه ۴۰ میلادی و پس از جنگ جهانی دوم در ژاپن و بدون بازیگران شناخته شده آمریکایی رخ میدهد، شاهد سطح خوبی از یک داستان منشا با اصالت و خالص هستیم. نکته قابلتوجه این است که گودزیلا در طول فیلم بهعنوان یک جانور خطرناک و مرگبار در یک جزیره شناخته میشود که پس از آزمایش هستهای آمریکا دچار تغییراتی شده است و حالا بهدنبال گسترش قلمرو خود است. این کار باعث شده است تا شاهد یک داستان منشا خاص و متفاوت باشیم و صرفا یک داستان تکراری را شاهد نباشیم.
نکته قابلتوجه زمانی آغاز میشود که گودزیلا در فیلم Godzilla Minus One تلاش میکند تا قلمرو خود را گسترش دهد و به همین منظور شاهد شکل گرفتن یک جنگ بزرگ هستیم که در آن گودزیلا در طی یک دوره به خاک ژاپن حمله میکند تا بخشی از آن را فتح کند. این چیزی است که باعث میشود فیلم به اثری نسبتا متفاوت تبدیل شود و ارجاعات جالبی در مورد جنگ و پیامدهای آن داشته باشد.
ضرورت معرفی و پرداختن به شخصیتهای انسانی که بیننده به آنها اهمیت دهد
درست است که بسیاری برای تماشا گودزیلا به سراغ فیلمی مثل Godzilla Minus One میروند، اما اگر بهدنبال خلق یک فیلم متفاوت هستیم که تماشاگران آن را صرفا بهعنوان یک محصول یکبار مصرف نگاه نکنند، فیلم نیاز به خلق و پرداختن به شخصیتهای انسانی قابل لمسی دارد که برای بیننده جذاب باشند و همچنین به آنها اهمیت بدهد. شروع فیلم با نمایش آرک داستانی شخصیت کویچی شیکیشیما آغاز میشود که یک خلبان فدایی است که بهجای فدا کردن خود در یک جزیره فرود اضطراری میکند و در آنجا برای اولینبار با گودزیلا مواجه میشود، اما بهجای انجام وظیفه خود دوباره فرار میکند.
در طول داستان شاهد شکل گرفتن داستان شیکیشیما هستیم که پس از پایان جنگ حالا بهدنبال ساخت یک زندگی جدید است و در مقابل شاهد شخصیتهای دیگری در طول داستان هستیم که هر یک خط داستانی مختص به خود را دارند. اما مهمترین بخش داستان شیکیشیما جایی آغاز میشود که جنگ هرگز او را قرار نیست ترک کند و او درنهایت مجبور است به وظیفه خود عمل کند. او بارها از انجام وظیفهاش فرار کرده است و این بار گناهی است که او سالها آن را حمل کرده است.
چنین خط داستانی باعث شده است تا شیکیشیما به شخصیتی باور پذیر برای بیننده تبدیل شود و سازندگان فیلم بهخوبی این موضوع را احساس کردهاند که چقدر وجود چنین آرک داستانی در فیلم میتواند مهم و حتی جذاب باشد. این موضوع دقیقا نقطه خلاف فیلمهای مانسترورس است که ما اهمیت خیلی زیادی به شخصیتهای انسانی آن نمیدهیم و خیلی کم پیش میآید شاهد شخصیت انسانی خوبی در این مجموعه باشیم.
اگرچه در فیلم Godzilla و فیلم Kong: Skull Island آنها واقعا چنین تلاشی را کردند و حتی تا حتی هم موفق بودهاند، اما اگر یک مقایسه با فیلم گودزیلا منفی یک داشته باشیم، متوجه میشویم که روند داستانی را در که در طول این فیلم میتوانیم مشاهده کنیم، در فیلمهای غربی آن کمتر دیده میشود. روند فیلم درنهایت به شکلی است که ما قرار است رویارویی شیکیشیما با گودزیلا را مشاهده کنیم و او یکبار از قرار گرفتن دربرابر این هیولا فرار کرده و او حالا به این نتیجه رسیده است گودزیلا همان جنگی است که او سالها از آن فراری بوده است.
البته شیکیشیما تنها شخصیت مهم فیلم نیست و بهطور مثال نوریکو شخصیت تاثیر گذاری در روند داستان و تکمیل شخصیت شیکیشیما است. چنین نکتهای واقعا به فیلم Godzilla Minus One کمک کرده است تا از اثری که صرفا آن را برای گودزیلا تماشا میکنیم، به اثری تبدیل شود که حتی شخصیتهای انسانی آن برای ما جذاب و با اهمیت باشند.
نمایش ترسناکترین و مخوفترین گودزیلا
اگرچه با شروع دوره فیلمهای جدید گودزیلا با فیلم Shin Godzilla که در آن این هیولای دوست داشتنی به یک ماشین کشتار تبدیل شده است، اما نسخه گودزیلا فیلم Godzilla Minus One را میتوان ترسناکترین و مخوفترین نسخه آن دانست. درواقع گودزیلا در این فیلم مثل یک ماشین کشتار متوقفنشدنی است و مثل ترمیناتور اهداف خود را نابود میکند و به حرکت ادامه میدهد و چیزی قرار نیست او را متوقف کند.
هر بار انسانها تلاش میکنند تا باعث متوقف شدن او شوند، درنهایت شکست میخورند و با پیامدهای مرگباری هم مواجه میشوند. اما چیزی که این گودزیلا را به موجود ترسناکتری تبدیل میکند این است که بهنظر میرسد دلیلی برای نابودی کشتیها یا شهرها توسط او وجود ندارد. در برخی از فیلمهای قبلی گودزیلا در تلاش برای رسیدن به مقصدی است یا اینکه تلاش میکند تا آزاد شود و رفتاری حیوانی درنهایت دارد. اما گودزیلا در اینجا اینطور رفتار نمیکند. ظاهرا او تنها برای نابود کردن وجود دارد و چیزی قرار نیست او را متوقف کند.
اهمیت دوره اتفاقات فیلم
فیلم Godzilla Minus One برخلاف انتظار در زمان مدرن روایت نمیشود و اتفاقات آن پس از حوادث جنگ جهانی دوم رخ میدهد که آمریکاییها با انداختن دو بمب اتمی در کشور ژاپنی و مرگ هزاران نفر باعث خاتمه دادن به این جنگ شدند. اتفاقات اصلی فیلم زمانی آغاز میشود که شیکیشیما به شهر خود باز میگردد و حالا با واکنش تحقیر آمیز همسایه خود مواجه میشود. شیکیشیما خانواده خود را از دست داده است و فیلم تلاش میکند تا از این نظر بهتر شرایط این دوران را نمایش دهد.
درواقع فیلم بهجای اینکه روی گجتهای پیشرفته و سازمانهای بزرگ تمرکز کند، روی افراد معمولی در مخروبههای کشور ژاپن تمرکز کرده است که این موضوع همچنین کمک زیادی به بخش انسانی فیلم هم کرده است. اما این موضوع باعث شد تا سازندگان فرصتی پیدا کنند که در آن اهمیت یک جنگ تمام عیار را هم به تصویر بکشند. همانطور که جلوتر گفتم، جنگ برای شیکیشیما و بسیاری هنوز به اتمام نرسیده است و آنها کارهای ناتمامی دارند.
درست است که گودزیلا موجودی متوقف نشدنی در فیلم به تصویر کشیده شده است، اما او درواقع نمادی از نیرویی است که قصد تصرف یک کشور را دارد و در حال پیشروی در سرزمین بیگانه است. اما تاثیر گذارترین بخش فیلم جایی است که گودزیلا از نفس اتمی خود استفاده میکند که در آن بهجای اینکه شاهد یک نور آبی رنگ باشیم، او باعث انفجار اتمی میشود و جالبتر اینکه گودزیلا از اینکار لذت هم میبرد.
این صحنه بهخوبی و از نزدیک نابودی یک شهر و کشته شدن هزاران آدمی را نشان میدهد که در تلاش هستند تا از دست گودزیلا فرار کنند و پنهان شوند، اما راهی پیدا نمیکنند و درنهایت با نفس اتمی او کشته میشوند. این انفجار هستهای ارجاعی هم به بمباران اتمی ژاپن در جنگ جهانی دوم دارد که تاثیر به مراتب بیشتری در ذهن مخاطب در مقایسه با آثار مشابه مثل فیلم Oppenheimer دارد. درواقع ما در اینجا به چشم میتوانیم تاثیر نابودی شهر و کشته شدن هزاران نفر را مشاهده کنیم و خالق آن هم از نتیجه کارش بسیار راضی و خشنود است.
بدین ترتیب انتخاب هوشمندانه دوره اتفاقات فیلم نهتنها باعث شده است تا شاهد شکلگیری یک داستان نسبتا متفاوت باشیم، بلکه سازندگان فرصت این را پیدا کردند تا از این طریق پیامدهای مرگبار یک جنگ را نشان دهند که چگونه سالها طول میکشد تا یک شهر بازسازی شود و شروع یک جنگ دیگر تنها باعث نابودی و مرگهای بیشتر میشود. درنهایت با فیلمی طرف هستیم که تنها با ۱۵ میلیون دلار ساخته شده است، اما تاثیر قدرتمندی توانسته است بگذارد.
آیا دنباله فیلم Godzilla Minus One ساخته میشود؟
پس از موفقیت فیلم Godzilla Minus One شاید اولین سوالی که به ذهن ما بیاید آیا دنباله این فیلم ساخته خواهد شد؟ از نگاه تجاری میتوان گفت که این اتفاق درنهایت ممکن است رخ دهد. درواقع ما درنهایت یک فیلم گودزیلا ژاپنی دیگر در آینده دریافت خواهیم کرد، اما باتوجهبه موفقیت فیلم اخیر توهو ممکن است بهجای اینکه بهدنبال یک داستان جدید برود، تصمیم به ادامه دادن داستان فیلم فعلی بگیرد. بااینحال این موضوع درنهایت نمیتواند یک تصمیم عجیب یا عجولانه هم باشد؛ چرا که سازندگان از همین الان پیشزمینه آن را ایجاد کردهاند.
اگر به پایان فیلم بازگردیم، با اینکه گودزیلا درنهایت شکست خورد، اما در پایان دیدیم که گودزیلا هنوز دارای نشانههایی از حیات است. این موضوع باعث ایجاد نظریههایی شده که گودزیلا کاملا نمرده است، اما سالها طول میکشد تا احیا شود. این موضوع میتواند سوالاتی ایجاد کند که بهطور مثال زمان بازگشت گودزیلا در چه دورهای خواهد بود یا اینکه او را در دوران جنگ سرد دوباره ملاقات خواهیم کرد؟ ازطرفی شیکیشیما را دوباره ملاقات خواهیم کرد؟ در هر حال آرک داستانی او به پایان رسیده است و احتمال دارد که شخصیت او نقش خاصی در دنباله فیلم نداشته باشد.
بااینحال گروهی اعتقاد دارند که درنهایت خانواده شیکیشیما بخشی از داستان فیلم خواهند بود و حتی احتمال دارد که داستان فیلم تا حد بیشتری هم گسترش پیدا کند و حالا گودزیلا پس از اینکه خود را احیا کرد، قدرتمندتر و ترسناکتر از همیشه شده باشد و حتی بخواهد به مناطقی فراتر از ژاپن هم حمله کند. صد البته که این موضوع صرفا یک نظریه است و سازندگان درنهایت ممکن است نبرد گودزیلا را در خاک و آب ژاپن به تصویر بکشند.
اما پیش از این هم تاکاشی یامازاکی، کارگردان و نویسنده فیلمنامه فیلم گودزیلا منهای یک گفته بود که دوست دارد یک روز دنباله این فیلم را تولید کند و اینبار میخواهد نبرد کایجوها را به تصویر بکشد. او درواقع در این مصاحبه گفته بود که میخواهد لحن جدیتری از این نبرد را به نمایش بگذارد و همچنین دوباره درام انسانی را در طول فیلم نمایش دهد و او میخواهد چنین چالشی را انجام دهد.
اینکه یامازاکی میخواهد به یک اندازه به نبرد کایجوها و درام انسانی بپردازد، بدون شک یک مأموریت سخت و دشوار است، اما او ظاهرا از چالشهای احتمالی آن بهخوبی با خبر است. بااینحال حضور یک کایجو دیگر درکنار گودزیلا میتواند جالب باشد و همچنین اینکه فیلم به چه سمتی میتواند برود هم نکته دیگری است. در هر حال بهنظر میرسد که دنباله احتمالی فیلم Godzilla Minus One میتواند با ایدههای متفاوتی ساخته شود و حتی فراتر از قسمت اول عمل کند، اما درنهایت زمان همهچیز را مشخص خواهد کرد.
منبع: zoomg-369841