روایت نیویورک‌تایمز از مذاکرات محرمانه ایران و امریکا

به گفته مقامات ایرانی و امریکایی، تهران و واشنگتن در ماه ژانویه در عمان گفتگو‌های غیرمستقیم و محرمانه‌ای را در مورد تهدید روزافزون حوثی‌ها در یمن برای کشتیرانی در دریای سرخ و همچنین حملات شبه نظامیان مورد حمایت ایران در عراق به پایگاه‌های آمریکایی انجام دادند.

به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: مذاکرات محرمانه در دهم ژانویه در پایتخت عمان انجام شد. مقامات عمانی پیام‌ها را بین هیئت‌های ایرانی و آمریکایی که در اتاق‌های جداگانه نشسته بودند، منتقل می‌کردند. سرپرستی این هیئت‌ها بر عهده علی باقری کنی، معاون وزیر امور خارجه و مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران و برت مک گورک، هماهنگ کننده رئیس جمهور بایدن در امور خاورمیانه بود.

این دیدار که برای اولین بار توسط فایننشال تایمز در این هفته گزارش شد، اولین باری بود که مقامات ایرانی و آمریکایی مذاکرات حضوری - هرچند غیرمستقیم - را پس از حدود هشت ماه انجام دادند. مقامات آمریکایی گفتند که ایران در ژانویه درخواست این دیدار را کرده بود و عمانی‌ها قویاً توصیه کردند که ایالات متحده بپذیرد.

از آغاز جنگ غزه، ایالات متحده و ایران به یکدیگر اطمینان داده اند که هیچ یک به دنبال رویارویی مستقیم نبوده اند، موضعی که در پیام‌هایی که از طریق واسطه‌ها ارسال می‌شود، منتقل می‌شود.

اما در عمان، به گفته ایالات متحده، هر یک از طرفین درخواست روشنی از طرف دیگر داشتند.

واشنگتن از ایران می‌خواست که نیرو‌های نیابتی خود را مهار کند و حملات حوثی‌ها به کشتی‌ها در دریای سرخ و هدف قرار دادن پایگاه‌های آمریکایی در عراق و سوریه متوقف شود. تهران نیز به نوبه خود از دولت بایدن خواست تا آتش بس در غزه برقرار شود.

با این حال، هیچ توافقی حاصل نشد و ظرف چند ساعت پس از آنکه مک گورک جلسه با ایرانی‌ها را ترک کرد، ایالات متحده حملات نظامی را در یازده ژانویه با تهاجم به چندین موضع حوثی‌ها در یمن کلید زد.

در اوایل فوریه نیز ایالات متحده حملاتی را به پایگاه‌های نظامی مرتبط با ایران در عراق و سوریه در تلافی قتل سه نظامی آمریکایی در حمله شبه‌نظامیان عراقی نزدیک به ایران انجام داد.

از آن زمان، حملات به پایگاه‌های ایالات متحده در عراق به پایان رسیده و تنها گزارش‌هایی مبنی بر تعداد کمی از این حملات در سوریه گزارش شده است.

یک مقام ارشد آمریکایی گفت که ایالات متحده در گفتگو‌ها شرکت کرد تا نشان دهد که حتی با افزایش تنش ها، واشنگتن همچنان برای پیگیری دیپلماسی با ایران آماده است -، اما اگر این گفتگو به نتیجه نرسد، ایالات متحده از زور استفاده خواهد کرد.

دو مقام ایرانی گفتند که ایران در مذاکرات تاکید کرده است که فعالیت شبه‌نظامیان، به‌ویژه حوثی‌ها را کنترل نمی‌کند، اما می‌تواند از نفوذ خود بر آن‌ها استفاده کند تا اطمینان حاصل شود که همه حملات متوقف شود، البته در صورتی که آتش بس در غزه حاصل شود -، اما نه قبل از آن.

مقامات آمریکایی و ایرانی گفتند که ایران و ایالات متحده از زمان دیدار در ژانویه، به طور مرتب به تبادل پیام درباره شبه نظامیان نیابتی و آتش‌بس ادامه داده‌اند.

علی واعظ، مدیر پروژه ایران گروه بحران گفت: وجود کانال‌های ارتباطی، حتی اگر غیرمستقیم باشد، قطعاً می‌تواند برای کاهش احتمال اشتباه محاسباتی و سوء تفاهم مفید باشد. اما همانطور که از آن زمان تا کنون دیده‌ایم، به‌ویژه در مورد حملات حوثی‌ها در دریای سرخ، تنش‌ها بین دو طرف همچنان قابل توجه است.»

ایالات متحده و ایران هر دو تصمیماتی برای جلوگیری از یک جنگ مستقیم در فوریه گرفتند. نیرو‌های آمریکایی در پاسخ نظامی خود از حمله مستقیم به ایران اجتناب کردند و ایران شبه نظامیان در عراق را متقاعد کرد که حملات به ایالات متحده را متوقف کنند و شبه نظامیان در سوریه، شدت حملات را کاهش دهند تا از مرگ آمریکایی‌ها جلوگیری شود.

اما حوثی‌ها از ۱۹ نوامبر تاکنون ۱۰۲ حمله علیه کشتی‌ها در دریای سرخ و خلیج عدن انجام داده اند. به گفته پنتاگون. تا ۱۴ مارس، ایالات متحده ۴۴ حمله به مواضع حوثی‌ها انجام داده است، اما این حملات حوثی‌ها را که تهدید به استفاده از تسلیحات پیشرفته‌تر کرده اند، منصرف نکرده است.

یک مقام امریکایی گفت که حوثی‌ها یک موشک میان برد جدید را آزمایش کرده اند.

این مقام گفت که گزارش‌های رسانه‌های خبری روسیه در این هفته در مورد دسترسی حوثی‌ها به موشک‌های مافوق صوت به احتمال زیاد دقیق نیستند.

عبدالملک الحوثی، رهبر حوثی‌ها روز پنجشنبه گفت که حوثی‌ها محدوده هدف‌گیری خود را گسترش خواهند داد تا از عبور کشتی‌های مرتبط با اسرائیل از اقیانوس هند و دماغه امید نیک در امتداد سواحل جنوبی آفریقا جلوگیری کنند.

تحلیلگران می‌گویند حوثی‌ها برگ برنده‌ای برای ایران در درگیری‌های کنونی شده‌اند، زیرا به کشتی‌رانی بین‌المللی آسیب رسانده و خطرات جنگ در غزه را فراتر از منطقه افزایش داده‌اند. به گفته تحلیلگران، این اهرمی است که ایران به راحتی از آن دست نخواهد کشید.