مرحوم عباسقلی بازرگان، این تاجر باهوش و ذکاوت اصالتا تبریزی که در زمینه‌های تجارت، صنعت، کشاورزی، کارخانه‌داری، خرید و فروش املاک، سهامداری، اداره تلفن و امور اجتماعی فعالیت می‌کرد از فعالان عرصه سیاست هم بود و در جریان ملی شدن صنعت نفت مشارکت داشت.
عباسقلی تبریزی در ۱۸ سالگی از تبریز به تهران مهاجرت کرد. او در میان بازاریان به حاج عباسقلی‌آقا بازرگان تبریزی شهرت داشت. در دروه پهلوی اول رئیس هیات تجارت و رئیس اتاق تجارت تهران بود که هر دوی آنها به دستور شاه تعطیل شد.
راه‌اندازی کارخانه صابون‌پزی در اطراف خیابان قزوین یکی از فعالیت‌های این تاجر بااعتبار و محترم بازار تهران بود. او اولین کارخانه مدرن صابون‌پزی در تهران را با خرید ادوات لازم از بلژیک راه‌اندازی کرد.
در این کارخانه انواع صابون‌های دست‌شویی و رخت‌شویی تولید می‌شد. رئیس این کارخانه فردی بلژیکی بود که با شروع جنگ جهانی اول از ایران خارج شد.
با این اتفاق یکی از کارگران ساده ایرانی رشته کار را به دست گرفت و کار تولید صابون دست‌شویی را شروع کرد. به‌مرور، با توجه به جریان جنگ جهانی، با ایجاد مشکلات فنی برای دستگاه‌ها و بالا رفتن قیمت مواد اولیه مانند پیه گوسفند و مواردی از این دست، کارخانه تعطیل شد.
اجاره قصاب‌خانه‌ای در نازی‌آباد برای توزیع گوشت سالم و بهداشتی در میان قصابی‌های شهر تهران یکی دیگر از فعالیت‌های این تاجر تبریزی در تهران بود. او در این قصاب‌خانه که همراه ربیع تبریزی اجاره کرده بود با دستور شهرداری، گوسفندان را بعد از معاینه ذبح می‌کردند و گوشت‌ها را با پارچه سفید و تمیز می‌پوشاندند و با گاری میان قصابی‌ها توزیع می‌کردند. مدیریت و اداره این قصاب‌خانه و کارگرانش با خود مرحوم عباسقلی بازرگان بود.
بازرگان برای کمک به محرومان در زمینه امور خیریه همیشه پیشگام بود. او در زمان قحطی ایران در میانه جنگ جهانی با همراهی تعدادی از تجار خانه‌ای را برای تامین غذای نیازمندان به عنوان دارالاطعام راه‌اندازی کردند و بعد از وقایع شهریور سال ۱۳۲۰ با کمک تعدادی از خیرین بازاری، جامعه اسلامی بازاریان را تشکیل داد.
منبع: همشهری
منبع: faradeed-166004
