گاهی اوقات افراد دندان‌های خود را روی فشار می‌دهند؛ درصورتی‌که این امر به‌طور مرتب اتفاق بیفتد، دندان‌ها آسیب می‌بیند و سایر عوارض بهداشت دهان و دندان ایجاد می‌شود. در ادامه شما را با علت این عارضه و راه‌های پیشگیری از آن آشنا می‌کنیم:
علت دندان‌قروچه چیست؟
اگرچه دندان‌قروچه ممکن است در اثر استرس و اضطراب ایجاد شود، اما اغلب افراد در هنگام خواب آن را تجربه می‌کنند. همچنین این عارضه در اثر جویدن غیرطبیعی مواد غذایی یا وجود دندان‌های کج یا افتاده روی می‌دهد و می‌تواند ناشی از اختلالات خواب مانند آپنه خواب باشد. از آنجا که دندان‌قروچه اغلب در هنگام خواب اتفاق می‌افتد، اکثر افراد متوجه آن نمی‌شوند. با این وجود، سردرد کسل‌کننده و مداوم یا درد فک، هنگام بیدارشدن از علائم هشداردهنده بروکیسزم است. اکثر اوقات افراد دیگر صدای دندان‌قروچه را می‌شنوند. توصیه می‌شود افراد در صورت مشاهده علائم دندان‌قروچه، با دندانپزشک خود مشورت کنند؛ او دهان و فک فرد را از نظر علائم بروکسیزم مانند حساسیت فک و سایش بیش‌ازحد دندان‌ها معاینه می‌کند.
عوارض دندان‌قروچه چیست؟
در بعضی موارد، دندان‌قروچه مزمن می‌تواند منجر به شکستگی، لق‌شدن یا از دست‌دادن دندان‌ها شود. همچنین گاهی اوقات این عارضه مزمن دندان‌ها را تا ریشه ساییده می‌کند؛ ممکن است برای بهبود این وضعیت، بریج یا پل دندانی، روکش دندان، کانال‌های ریشه، ایمپلنت‌ها، پروتزهای جزئی و حتی پروتزهای کامل نیاز باشد. دندان‌قروچه شدید نه تنها باعث آسیب به دندان‌ها و از بین رفتن آن‌ها می‌شود، بلکه می‌تواند بر آرواره‌ها نیز تأثیر بگذارد و باعث ایجاد یا بدتر شدن سندروم مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) یا مشکلات آرواره (TMD) شود و حتی ظاهر صورت را تغییر دهد.
چگونه می‌توان از دندان‌قروچه پیشگیری کرد؟
دندانپزشک می‌تواند با قرار دادن محافظ دهان از دندان‌قروچه در هنگام خواب جلوگیری کند. در صورتی‌که این عارضه به دلیل استرس ایجاد شود، پزشک می‌تواند با ارائه گزینه‌هایی برای کاهش استرس، به بهبود این وضعیت کمک کند. شرکت در جلسات مشاوره استرس، شروع برنامه ورزشی، ملاقات با یک فیزیوتراپ یا مصرف شل‌کننده‌های عضلانی از جمله گزینه‌های پیشنهادی است. اگر اختلالات خواب باعث دندان‌قروچه شود، درمان آن ممکن است عادت دندان‌قروچه را کاهش دهد یا از بین ببرد.
سایر راهکارها برای جلوگیری از دندان‌قروچه
- از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های حاوی کافئین مانند نوشابه، شکلات و قهوه پرهیز کنید یا مصرف آن‌ها را کاهش دهید.
- از جویدن مداد یا قلم یا هر شی دیگری که غذا نیست، خودداری کنید؛ از جویدن آدامس دوری کنید، زیرا باعث می‌شود عضلات فک به فشار دادن و ساییدن بیشتر دندان‌ها عادت کند.
- فشارندادن دندان‌ها روی هم را نیز به خودتان آموزش دهید. اگر متوجه این امر در طول روز شدید، نوک زبان خود را بین دندان‌های‌تان قرار دهید؛ این عمل باعث شل شدن عضلات فک می‌شود.
- با نگه‌داشتن یک حوله گرم روی گونه خود در جلوی نرمه گوش، عضلات فک‌تان را آزاد کنید.
آیا کودکان نیز دچار عارضه دندان‌قروچه می‌شوند؟
مشکل دندان‌قروچه تنها محدود به بزرگسالان نمی‌شود. تقریباً ۱۵ تا ۳۳ درصد کودکان دندان‌های خود را روی هم فشار می‌دهند. در کودکانی که با مشکل دندان‌قروچه مواجه هستند، این امر اغلب در دو دوره یعنی زمانی که اولین دندان‌های کودک ظاهر می‌شود و هنگام رویش دندان‌های دائمی روی می‌دهد. بیشتر کودکان پس از رویش کامل دندان‌های‌شان، عادت دندان‌قروچه را ترک می‌کنند.
به طور معمول، کودکان در طول شب بیش از ساعات بیداری، دندان‌های خود را روی هم فشار می‌دهند. علت دقیق این مشکل در کودکان هنوز کاملاً مشخص نیست، اما ممکن است به‌علت وجود دندان‌های نامنظم یا تماس غیرعادی بین دندان‌های فوقانی و تحتانی، بیماری‌ها و سایر شرایط پزشکی مانند کمبود مواد مغذی، آلرژی، اختلالات غدد درون‌ریز و عوامل روانی مانند اضطراب و استرس باشد. دندان‌قروچه کودک به ندرت منجر به ایجاد مشکل می‌شود، اما این عارضه می‌تواند باعث درد فک، سردرد، سایش دندان‌ها و مشکلات آرواره شود. اگر دندان کودک فرسوده به نظر می‌رسد یا کودک از حساسیت و درد دندان شکایت دارد، با دندانپزشک مشورت کنید.
راهکارهای موثر برای جلوگیری از ساییده‌شدن دندان‌های کودکان
قبل از خواب استرس فرزند خود را کاهش دهید.
برای شل‌کردن عضلات، ماساژ و تمرینات کششی را امتحان کنید.
اطمینان حاصل کنید که مقدار زیادی آب در رژیم غذایی کودک قرار دارد؛ کم‌آبی بدن ممکن است با دندان‌قروچه مرتبط باشد.
برای بررسی مشکل دندان‌قروچه درکودک‌تان، از دندانپزشک بخواهید دندان‌های او را معاینه کند.
این مشکل در کودکان سنین پیش‌دبستانی، معمولاً نیازمند درمان نیست. با این حال، کودکان بزرگتر ممکن است برای جلوگیری از دندان‌قروچه به روکش موقت یا روش‌های دیگری مانند محافظ شبانه نیاز داشته باشند.
