عدم جاری بودن همیشگی زاینده‌رود باعث شدت گرفتن فرونشست‌ زمین شده است

منصور شیشه‌فروش مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان درخصوص پدیده فرونشست در دشت‌های استان اصفهان اظهار کرد: ۲۰ سال خشکسالی مستمر و خشکی زاینده‌رود، کشاورزان را برای تامین آب مورد نیاز خود دچار مشکل کرد و همین بی آبی سبب برداشت از سفره‌های زیر زمینی در دشت‌های استان شد.

او با بیان اینکه زمین با تخلیه سفره آب‌های زیر زمینی نشست می‌کند، افزود: طبق بررسی‌های انجام شده در سال‌های اخیر، سالانه به‌طور میانگین ۸۰ سانتی‌متر آب‌های زیرزمینی در سطح استان دچار افت شده است.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با اشاره به اینکه در استان اصفهان ۳۵ دشت به عنوان محدوده مطالعاتی مشخص شده که از این میان تنها هفت دشت آزاد بوده و مابقی ممنوعه محسوب می‌شوند، تصریح کرد: با تصمیم آب منطقه‌ای برداشت از دشت‌های ممنوعه باید کاهش پیدا کند یا متوقف شود و در همین راستا طرح تعادل بخشی منابع آب‌های زیرزمینی مورد اجرا قرار گرفته است

او با تاکید بر اثرات فرونشست زمین در بخش‌های مختلف، خاطرنشان کرد: این پدیده باعث ایجاد حفره در اراضی کشاورزی شده، در جاده‌ها بعضا شکاف ایجاد می‌کند و اثر تخریب آن در ساختمان‌های مسکونی نیز مشهود است.

شیشه‌فروش ادامه داد: بیشترین تاثیر فرونشست در دشت‌های برخوار، مهیار شهرضا، آران و بیدگل، اصفهان، گلپایگان، سجزی و دامنه داران اتفاق افتاده است و گاهی در این مناطق خسارات چشم‌گیری نیز اتفاق افتاده است به‌طور مثال پنج سال پیش در داران ۳۰۰ ساختمان از فرونشست زمین دچار آسیب شد؛ این اتفاق اکنون منازل مسکونی بسیاری مکان‌های دیگر مانند گلشهر گلپایگان و عاشق اصفهانی را نیز تهدید می‌کند.

او با اشاره به اینکه نرخ فرونشست در هر منطقه‌ای را سازمان نقشه برداری مشخص می‌کند، اضافه کرد: وزارت نیرو و راه و شهرسازی وظیفه دارند اقداماتی در جهت پیشگیری و کنترل فرونشست انجام دهند؛ آب منطقه‌ای به عنوان یکی از زیر مجموعه‌های وزارت نیرو موظف به تعادل بخشی در منابع آب‌های زیر زمینی، اصلاح و تعدیل پروانه‌های صادر شده، پر و مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز، نصب کنتور‌های هوشمند و مشخص کردن دشت‌های ممنوعه شده است.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با بیان اینکه از زمان تشدید بحران فرونشست حدود ۷۰ گروه گشت و بازرسی ایجاد شده که با حفاری‌های غیرمجاز مقابله می‌کنند، افزود: از سال ۸۵ تاکنون ۶۰۰ دستگاه حفاری توقیف شده که ۲۰۰ تعداد از آن در سال جاری بوده است، پنج هزار حلقه چاه پر و مسدود، ۷۵۰ کنتور نسل جدید نصب و ۱۰ هزار پروانه بهره‌برداری اصلاح شده است.

او اظهار کرد: جهاد کشاورزی نیز در راستای کنترل فرونشست وظیف دارد نسبت به تغییر الگوی کشت در مناطقی که مستعد فرونشست هستند اقدام کرده و اقلام کم مصرف را به کشاورزان معرفی کند، این اقدامات اکنون در دشت مهیار و فریدن آغاز شده است.

شیشه‌فروش گفت: همچنین سازمان نظام مهندس الگو‌های ساخت و ساز متناسب با نرخ فرونشست هر منطقه را با توجه به پایدارسازی و تاب آوری سازه‌ها در برابر این پدیده طبیعی ارائه داده می‌دهد و شهرداری‌ها موظف به رعایت آن هستند.

او برای مقابله با فرونشست زمین نقش و مشارکت کشاورزان را دارای اهمیت دانست و خاطرنشان کرد: با وجود آنکه سعی در غنی سازی سفره‌های آب زیرزمینی داریم، اما با بدانیم جبران کمبود آب در این بخش چندین سال به طول خواهد انجامید.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان تاکید کرد: عدم جاری بودن همیشگی زاینده‌رود در سال‌های اخیر باعث شدت گرفتن فرونشست‌ها شده است بنابراین اقدامات لازم برای تغذیه سفره‌های زیر زمینی مناطق مختلف در دستور کار قرار گرفته و در این خصوص ۵۵ میلیارد تومان به اداره منابع طبیعی اختصاص داده شده تا ۲۸ پروژه سیلاب و آبخیزداری را برای جبران کمبود سفره‌های زیرزمینی اجرایی کند.