مجتبی نقدی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: هفت بانک در ابتدای کار در نظام تامین مالی زنجیره‌ای کار را شروع کردند و اخیرا تفاهم‌نامه‌ای با پنج بانک دیگر شامل بانک‌های کشاورزی، توسعه‌تعاون، آینده، ایران‌زمین و خاورمیانه هم امضا شد.
وی با بیان اینکه اولویت انتخاب بانک‌هایی بودند که در بحث برات الکترونیکی و زنجیره تامین پیشرو هستند، تاکید کرد: ابلاغیه دی ماه معاون فناوری های نوین بانک مرکزی مبنی بر استعلام صورت حساب الکترونیک، به همه بانک‌ها ابلاغ شده و در جلسات وزارت صمت هم محدودیتی برای مکاتبه با بانک‌ها وجود نداشت. برنامه به همه بانک‌ها ابلاغ شد که هم بحث استعلام صورت حساب الکترونیک در شبکه بانکی جاری و هم گستردگی بحث نظام تامین مالی زنجیره تامین بیشتر شود.
معاون دفتر بهبود کسب و کار وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین با بیان اینکه تا قبل از تفاهم‌نامه وزارت صمت و شبکه بانکی، بنگاه‌های اقتصادی در حلقه‌های یک زنجیره برای مطالبات و بدهی و همچنین برای انجام معاملات، هرکدام به صورت منفرد به بانک مراجعه می‌کردند، گفت: همچنین باتوجه به تقاضای بالای تسهیلات، تولیدکنندگان بعضا با سختی‌هایی برای دریافت تسهیلات مواجه می‌شدند. اما در حال حاضر با طرح تامین مالی زنجیره‌ای، در هر زنجیره یکی از بنگاه‌ها با توجه به ابزاری که تعریف می‌شود مانند برات الکترونیک یا اوراق گام و ...، به صورت مستقیم به بانک مراجعه می‌کند.
وی افزود: در این شرایط وثائق یکبار درگیر می‌شود، اعتبارسنجی هم یک بار انجام می‌گیرد و در نهایت تامین مالی انجام خواهد شد و می‌توانیم شاهد انتقال اعتبار و تسهیلات در حلقه‌های بعدی زنجیره باشیم. ضمن اینکه با این روش تقاضای وجه نقد در شبکه بانکی کاهش می‌یابد و بنگاه‌ها نیز می‌توانند در مسیر ساده‌تری تامین مالی خود را شاهد باشند. یکی دیگر از مزیت‌های نظام تامین مالی زنجیره‌ای این است که محدود به بنگاه‌های بزرگ یا صرفا محدود به بنگاه‌های کوچک هم نیست.
همچنین به گفته این مقام مسئول شفافیت معاملات مزیت دیگر این طرح است که بانک اطمینان دارد صورت حسابی که از سامانه جامع تجارت استعلام شده مبنای اصالت دارد و هویت فروشنده در سامانه احراز شده است. به همین دلیل هم بانک‌ها استقبال خوبی از این طرح دارند چرا که معاملات شفاف‌تری را خواهند داشت.
تسریع تامین مالی زنجیره با برات الکترونیک
معاون دفتر بهبود کسب و کار وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه از ۲۹ آذرماه دستورالعمل اجرایی تامین مالی زنجیره‌ای ابلاغ شد، اظهار کرد: در بازه زمانی ۴۸ ساعته اولین پایلوت در وزارت صمت با بانک صنعت و معدن عملیاتی شد که با ۵۰ میلیارد تومان حد اعتباری که در یک بنگاه درگیر شد، تقریبا توانستیم ۱۵۰ میلیارد تومان اعتبار را در طول زنجیره منتقل کنیم. همچنین پایلوت‌های دیگری نیز در صنایع غذایی، شیمیایی و پتروشیمی، قطعات خودرو و خودروسازی تا امروز عملیاتی شده که تامین مالی به تراکنش رسیده است. یعنی بنگاه‌ها تامین مالی شدند و اعتبار یا مبالغ نقد در حساب بنگاه‌ها جابه جا شده است. اگر بحث سامانه سمات با برات الکترونیک مرتفع شود پیش‌بینی می‌شود این مسیر می‌تواند سرعت بیشتری بگیرد.
پیشنهاد ارائه مشوق به بنگاه‌ها
نقدی در ادامه با بیان اینکه از مکاتبه‌ای با قائم مقام بانک مرکزی خبر داد که در آن مشوق‌هایی پیشنهاد شده و گفت: بنگاه‌ها سال‌ها در مسیر مشخصی هرچند با نواقص موجود، تامین مالی خود را پیش می‌بردند اما در حال حاضر قرار است این مسیر به سمت ابزارها و روش‌های جدید تغییر کند. بنابراین نیاز است که بانک مرکزی مشوق‌های لازم را در نظر بگیرد.
وی افزود: عمده مشوق‌های پیشنهادی در کمیسیون اعتباری بانک مرکزی مصوب شده و منتظر تصویب هیئت عامل هستیم تا مبنای عمل بانک‌ها قرار گیرد. به عنوان نمونه پیشنهاد دادیم بانک مرکزی ۳۰ واحد درصد حد اعتباری بیشتری برای بنگاه‌هایی که در زنجیره نسبت به تامین مالی اقدام می‌کنند، در نظر بگیرد یا استعلام بدهی غیرجاری بنگاه‌ها با انعطاف بیشتری دیده شود.
دی ماه امسال تفاهم‌نامه تامین مالی زنجیره ای میان وزارت صمت و هفت بانک عامل امضا شد که طبق گفته وزیر صمت، برآورد می‌شود با اجرای این طرح منابع موجود تا حداقل ۳۰ درصد بهتر استفاده شود.
