بیشتر اوقات پر حرفی کودکان از مسائلی است که پدر و مادرها از آن شکایت دارند.گاه پاسخ به تمام سوالات آنها خارج از تصور والدین است.دلایل متعددی برای پرحرفی کودکان وجود دارد که باعث آشفته گی اطرافیان شده و واکنش منفی آنها را در پی خواهد داشت. پر حرفی کودکان همیشه غیر طبیعی و مشکل نیست.می توان با به کار گیری راهکارهای مناسب از این توانایی کودکان در جهت رشد استعدادهای او استفاده نمود.برای پی بردن به علت پرحرفی کودک خود می توانید از متخصص کودک کمک مشاوره بگیرید.در این بخش از نمناک به شرح علل، ویژگی ها و درمان پر حرفی کودکان پرداخته ایم.
خصوصیات مثبت کودکان پر حرف
کودکان پرحرف در آینده به موفقیت های بیشتری دست می یابند و عملکرد بهتری در دوران تحصیلی خود نسبت به دیگران دارند . موفقیت این کودکان می تواند به این دلایل باشد :
- از مهارت های کلامی بهتری برخوردارند
- درک سریعتر و بهتری از مفاهیم دارند.
- زندگی جالبی دارند و در آینده پدر و مادر بهتری خواهند بود.
- بسیار کنجکاو بوده و در زندگی پاسخ سوالات خود را پیدا می کنند.
- در اجتماع مشارکت و مهارت های بیشتری دارند.
- همیشه حرف برای گفتن دارند و دارای انرژی بالایی هستند.
یکی از مهم ترین خصوصیات بچه های پر حرف، این است که یاد می گیرند احساسات خود را ابراز کرده و نظرات خود را درباره موضوعات مختلف اعلام کنند .این مورد در آینده بسیار به نفع آنها خواهد بود.
به احتمال زیاد آنها در بزرگسالی دارای اعتماد به نفس زیادی برای صحبت کردن، معاشرت با دیگران و اعلام نظر خود در جمع خواهند بود.
دلایل پرحرفی بچه ها
حس کنجکاوی
روان شناسان حس کنجکاوی را یکی از اصلی ترین دلایل پرحرفی بچه ها تلقی می کنند. گاه حس کنجکاوی کودکانه از سوی والدین گاه مورد بی توجهی قرار میگیرد.
جلب توجه
مهمترین علت پرحرفی در کودکان، نیاز به جلب توجه است. شاید تاکنون بارها متوجه این موضوع شده باشید، زمانی که مادران با تلفن به مدت طولانی صحبت می کنند یا در جمعی مشغول صحبت هستند و از کودک خود غافل می شوند، بچه ها با پرسشهای متوالی و یا صحبت کردن سعی در جلب توجه مادران خود می کنند. روان شناسان ریشه این نوع واکنش های رفتاری کودک را جلب توجه والدین می دانند.
حرف زدن با خود
معمولا بچه ها در سنین پایین بلند بلند فکر می کنند و هرچه به ذهنشان می آید را به زبان می آورند، این رفتار بخشی از فرایند رشدی آن هاست. حرف زدن کودک با خودش،به حل مسائل و کنترل نفس او کمک می کند.
حسادت
به دنیا آمدن فرزند جدید در خانواده موجب حسادت برخی از کودکان بالای سه سال میشود که می تواند عاملی برای زیاد صحبت کردن کودک و جلب توجه والدین محسوب شود.
ترس
چنانچه نمناک اشاره کرده است گاهی ترس کودکان نیز عامل پر حرفی کودکان می شود. این اتفاق به ویژه در سنین پایین و برای کودکانی که شب ها از تنها خوابیدن در اتاق خود می ترسند، اتفاق می افتد. در این مواقع کودکان از والدین خود می خواهند که شب را در کنار آنها مانده و با آنها صحبت کنند.
بیش فعالی
بعضی از دلایل پرحرفی کودکان دلالت بر بیماری های روحی و روانی دارد.
بیشتر اوقات پرحرفی کودکان ناشی ازحس اضطراب و هیجان است . مشکل بیش فعالی در کودکان در برخی موارد موجب پرحرفی کودکان می شود. صحبت کردن بیش از حد ، پریدن وسط حرف و قطع کردن صحبت یکی از علائم بیش فعالی است و این نوع پرحرفی با درمان بیش فعالی خود به خود و به مرور رفع می شود.
الگو گرفتن از والدین
پرحرفی کودکان در برخی مواقع به خاطر تاثیرپذیری از والدین می باشد.آنها پدر و مادر خود را الگو قرار داده و زیاد صحبت می کنند. بهترین راه مقابله با پرحرفی کودکان در این مورد اصلاح رفتار والدین است که موجب تغییر رفتار کودک می شود.
هوشیاری
به اعتقاد روانشناسان پرورش توان حرف زدن در سنین پایین، بر مهارت های رفتاری یا توانایی گفتاری و شنیداری و تقویت حس کنجکاوی کودک تاثیر می گذارد.
روانشناسان تاکید می کنند بهتر است که والدین هنگام حرف زدن کودک، دست بزنند یا به طریق دیگری شادی خود را نسبت به توانایی که در او در حال شکل گیری است، نشان دهند. به بیان دیگر هر چقدر کودکی زودتر شروع به صحبت کند، در پرورش استعداد های شناختی و ارتباطی اش سریع تر رشد خواهد کرد.
زمانی که کودک خود را تشویق به صحبت کردن می کنید، همزمان او را به استفاده از استعداد طبیعی شنیدن نیز ترغیب می کنید . توانایی کودک در تکلم یکی از نشانه های ارزیابی کودکان باهوش است، چراکه دیر به حرف افتادن کودکان یعنی حرف زدن پس از سه تا 3.5 سالگی، رشد مهارت های ارتباطی و شناختی کودک را با تاخیر مواجه می کند.
چند توصیه به والدین کودکان پرحرف
برای کودک وقت بگذارید
پدر و مادرها و یا پرستاران کودک باید توجه داشته باشند که روزانه به مدت یک ساعت، زمانی را به کودک اختصاص بدهند و در آن زمان، کودک را در انتخاب نوع بازی یا سرگرمی دلخواهش آزاد بگذارند، با هم کتاب بخوانند ، نقاشی کنند ، بازی کنند، کارتون ببینند یا به پارک بروند.
فراهم کردن فرصتی برای بروز خلاقیت کودکان طی بازی های روزانه
اختصاص دادن ساعتی از روز به کودک، نه تنها باعث جلب توجه کودک می شود، بلکه نیاز او برای بروز کنجکاوی از طریق بازی، نقاشی و قصه گویی مرتفع می شود. این زمان کمک می کند تا کودک از لحاظ عاطفی به والدین اش نزدیک تر و از نظر شناختی غنی تر شود و در رشد خلاقیت و تکامل اجتماعی او بسیار موثر خواهد بود.
نتیجه بررسی های روان شناسان و تجربیات شخصی بیشتر والدین نشان داده است که انگیزه برای صحبت کردن زیاد کودکان با هدف جلب توجه آنها به حداقل رسیده است؛ با اختصاص این زمان ، فرصتی فراهم میشود تا به بسیاری از سوالهای کودک، پاسخ های منطبق با سطح درک او داده شود.
سرگرم کردن کودک پرحرف
کودک خود را به رفتارهای مبتکرانه تشویق کنید.برای این منظور می توانید او را در کلاس های ورزش های فکری از قبیل شطرنج و بازی های فکری ثبت نام کنید. شرکت در این کلاس ها مهارت های فکری مثل تمرکز، دقت، خلاقیت و موقعیت شناسی برای صحبت کردن در کودکان را تقویت می کند.
برنامه ریزی درست
شما می توانید در طول روز زمان های مشخصی را برای گوش کردن به صحبت های کودکتان اختصاص دهید. در این زمان ها فقط به کودک خود گوش داده و مشغول کار دیگری نباشید. ارتباط چشمی شما تاثیر زیادی در ارضای حس درک شدن و توجه طلبی او دارد. به حرفهای او واکنش نشان دهید تا بداند به حرف هایش گوش می دهید. بعد از مدتی مشاهده خواهید کرد که پرحرفی کودکتان کمتر شده و شکل منظم تری دارد.
البته مشخص کردن تایم های ثابت برای صحبت کردن با کودک به این معنا نیست که در زمان های دیگر با کودکتان حرف نزنید.
نکاتی که والدین باید به کودک پرحرف خود آموزش دهند :
به کودک خود آموزش دهید که هرگاه احساس می کند می خواهد بیش از حد معمول سخن بگوید، زبان خود را به مدت 30 ثانیه به دندان های فک پایین فشار دهد
زمینه مناسب برای فعالیت های توام با تفکر برای او فراهم کنید. ورزش های فکری مانند شطرنج، سرگرمی هایی مانند کیت (مدارهای الکترونیکی ساده) و بازیهای فکری
ارزش سکوت از دیدگاه اسلام را برایش توضیح دهید.
امام صادق علیه السلام فرمود:
لقمان به فرزندش گفت:پسرم! اگر گمان کردی سخن گفتن از نقره است ، بدان که سکوت از طلا است.
فرزند خود را با زیان های پر حرفی آشنا سازید.
امام صادق علیه السلام فرمود:
بنده ی مۆمن تا هنگامی که ساکت باشد، نیکوکار نوشته میشود و زمانی که سخن میگوید، نیکوکار یا بدکار به شمار می رود.
در صورت کم شدن رفتار، از تشویق و تحسین اوغفلت نورزید.
چه کارهایی نباید کرد
برای مقابله با پر حرفی کودکان از توبیخ، تنبیه بدنی، سرزنش پرهیز کنید. تقویت رفتارهای مثبت مانند سنجیده سخن گفتن ، به موقع حرف زدن، رعایت نوبت هنگام صحبت کردن از روش های مهم برای اصلاح پرحرفی است.
صحبت با مشاور
برای داشتن راهکارهای مناسب می توانید با کسی که در زمینه کودک اطلاعات کافی دارد مشورت کنید تا با اجرای روش های پیشنهادی او ، اقدام به برطرف کردن پرحرفی کودکان کنید. بسیاری از والدین به دلیل خستگی و یا اعتماد بیش از حد به روش تربیتی خود از دریافت مشاوره های لازم امتناع می کنند.
در حالی که موضوع تربیت کودک از پر اهمیت ترین مسائل اجتماعی است که با آموزش و مشورت والدین می توان از بروز بسیاری از مشکلات در آینده جلوگیری کرد.
چرا کودک حرفش را تکرار می کند؟
سیستم عصبی کودک هنوز کامل نشده است،به همین دلیل کودکان از تکرار لذت می برند. مثلاً از قصه های تکراری و یا شعرهایی که یک بیت در آن ها تکرار می شود. زیرا کودک قابلیت پیش بینی آن ها را دارد و از آن ها لذت می برد، بنابراین به جای رفتار پرخاشگرانه،سعی کنیم از تکرار و حرف های تکراری آن ها خسته نشویم. والدین هرگز نباید از جملاتی مانند :خسته شدم، بسته دیگه زیاد حرف زدی، وای حوصلم رو سربردی و… را استفاده کنند.به کار بردن این جملات می تواند به سلامت روان کودک آسیب بزند.
