به گزارش خبرگزاری تسنیم از گناباد، شهرستان گناباد از شهرهای مستقر در عرصه بیابانی و خشک کشور است که از نزولات آسمانی کمی برخوردار بوده و از وجود رودخانه‌های دائمی آب محروم است، بطوری که تنها منبع تأمین آب موردنیاز مردم سفره‌های زیرزمینی هستند که از طریق نزولات آسمانی تغذیه می‌شوند.
سابقه حفر قنات در روستای رهن و گناباد حداقل به 20 قرن قبل برمی‌گردد و این قنات روستای رهن هم ازجمله قنات‌هایی است که در پهنه وسیع دشت گناباد گسترده شده و از دامنه ارتفاعات حاشیه دشت تا محل روستا امتداد دارد.
از ویژگی‌های تقریباً انحصاری قنوات واقع در پهن‌دشت گناباد، عمیق بودن آن‌هاست، زیرا در این منطقه سطح آب زیرزمینی پایین‌تر از 200 متر و در نقاطی به مرز 300 مترمی رسد و این مسئله از عجایب کار حفاری این قنات‌ها هست.
قنات روستای رهن در چند سال گذشته با کاهش چشمگیر آب روبه رو بوده است و مردمان روستایی که درآمدشان برپایه کشاورزی است نیازمند کمک هستند.
هادی سمائی،دهیار روستای رهن در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهارداشت: از سال 92 تاکنون میزان دبی آب قنات به نصف کاهش یافته است و کشاورزی منطقه را تحت الشعاع خود قرار داده است.
وی افزود: با اعتباری که در اختیار هیئت امنای قنات گذاشته شده توانسته ایم یکی از میله چاه ها به عمق 240 متر که پر از خاک شده بود را خالی کنیم.
دهیار روستای رهن عنوان کرد: این قنات 14 هکتار باغ و 30 هکتار زمین زعفران را آبیاری می کند و این میزان به غیر از زمین های جو و گندم می باشد.
سمائی بیان کرد: این اعتبارات قطره چکانی برای قنوات راه گشا نیست و در سطح کشور باید راه چاره کرد زیر به عنوان مثال یکی از رشته های قنات مسدود شده که برای بازگشایی آن اعتبارات میلیاردی نیاز است.
مهدی ذوالفقاری، معاون اداره میراث فرهنگی و گردشگری گناباد نیز اظهارداشت: قنات رهن به شماره 31875 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و این قنات با طول تقریبی 24 کیلومتر دارای یک‌رشته اصلی به طول حدود 8 کیلومتر و دوشاخه فرعی به طول‌های 7 و 9 کیلومتر می‌باشد.
وی ادامه داد: دوشاخه فرعی قنات به نام‌های زیبد و روچی هستند مادر چاه شاخه زیبد قنات 265 متر و مادر چاه شاخه روچی 282 متر است که البته چند حلقه چاه پایانی قنات در این شاخه براثر سیل تخریب و مفقود گردیده و با توجه به شیب توپوگرافی زمین و وضعیت عمق سایر میله چاه‌های این شاخه به نظر میرسد عمق آخرین چاه قنات حول‌وحوش 300 متر باشد.
نعمت غفوری، مدیر جهاد کشاورزی گناباد نیز درباره کمک‌ها به قنات روستای رهن اظهارداشت: در سال 97 و98 مبلغ 310 میلیون تومان از محل اعتبارات فنی و اعتباری و تملک و در سال99دو مبلغ 100بنیاد علوی و 200 تومان فنی اعتباری و پیشنهادی 1400 مبلغ 200 تومان از محل اعتبارات در دست نماینده که هنوز تخصیص نشده است.
وی ادامه داد: جهاد کشاورزی همیشه در کنار کشاورزان بوده و همچنان پیگیری‌های مستمری برای جذب اعتبار جهت قنات رهن و دیگر قنوات سطح شهرستان است ولی متاسفانه هزینه‌های لایروبی و مرمت قنوات بسیار زیاد و اعتبار ملی لازم دارد.
