بنا بر اعلام پایگاه خبری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، افشین استوار در نشست پویش ملی مبارزه با سرطان که با حضور معاون بهداشت وزارت بهداشت برگزار شد، گفت: بروز استاندارد شده سنی در ابتلا به سرطان در ایران، برای مردان ۱۸۰ و در بین زنان ۱۶۰ در هر ۱۰۰ هزار نفر است و در مقایسه با متوسط جهانی، در بین مردان و زنان بروز سرطان در ایران پایین‌تر است.
وی افزود: الگوی بروز سرطان در ایران به دلیل وضعیت سالمندی، بروز عوامل خطر و سبک زندگی شهرنشینی و مدرن، به تدریج شبیه کشور‌های توسعه یافته می‌شود. از نظر تعداد بر اساس آخرین آمار نظام ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت در کشور، سالانه حدود ۱۳۵ هزار مورد سرطان رخ می‌دهد که از این رقم، ۵۲ درصد مربوط به مردان و ۴۸ درصد مربوط به زنان است.
شایع‌ترین سرطان‌های زنان و مردان ایرانی
مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: شایع‌ترین نوع سرطان در بین زنان ایرانی، سرطان پستان و در بین مردان، سرطان پروستات است. در طول زمانی، تغییراتی در سرطان‌های شایع رخ داده به عنوان نمونه سرطان پروستات به دلیل تغییر سبک زندگی و نوع تغذیه در بین مردان جای سرطان معده را گرفته است، اما در بین زنان، سرطان معده، جزو ۵ سرطان شایع است.
دکتر استوار تصریح کرد: در کشور روند بروز سرطان متاسفانه افزایشی است. اطلاعات ۴ سال نظام ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت در ایران در بین سال‌های ۹۳ تا ۹۶ نشان می‌دهد که بروز سرطان در کشور از ۱۱۲ هزار مورد در سال به ۱۳۵ هزار مورد رسیده است.
احتمال بروز سرطان، مرگ و بهبودی سرطان در ایران و جهان
وی یادآور شد: در بین علل مرگ و میر، ابتدا بیماری‌های قلبی و عروقی با ۴۳ درصد و سپس سرطان با ۱۶ درصد موارد، در بالاترین رتبه قرار دارند. احتمال بروز سرطان برای هر ایرانی در طول دوران زندگی حدود ۱۴ درصد و در دنیا حدود ۲۰ درصد است. احتمال مرگ هر ایرانی در طول عمر خود به دلیل سرطان ۷ و در دنیا ۱۰ درصد و احتمال بهبودی از سرطان در ایران و جهان حدود ۵۰ درصد است.
مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت گفت: در ایران برای ۲۰ سال آینده پیش بینی می‌شود که بروز سرطان، ۶۰ درصد افزایش پیدا کند در حالیکه این پیش بینی برای دنیا حدود ۱۱۵ درصد است که عمده این افزایش به دلیل تغییرات جمعیتی و سالمند شدن جمعیت کشور است البته بخشی از عوامل نیز مربوط به سبک زندگی و افزایش عوامل خطر مانند تغذیه ناسالم و مصرف دخانیات، کمبود تحرک بدنی و چاقی است.
سرطان پر هزینه‌ترین بیماری کشور است
استوار ادامه داد: سرطان از نظر اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد، چون پرهزینه‌ترین بیماری در کشور است و متاسفانه حدود دو سوم افرادی که مبتلا به سرطان می‌شوند، ممکن است دچار هزینه‌های کمرشکن شوند که به احتمال فراوان به زیرخط فقر می‌روند در حالیکه اگر نتوانیم در حوزه پیشگیری کار کنیم، خطر ورشکستگی سازمان‌های بیمه گر به عنوان عمده‌ترین تامین کنندگان مالی هزینه‌های سرطان وجود دارد.
وی اظهار داشت: هر قدر سرطان دیرتر تشخیص داده شود، درمان و کنترل آن گران‌تر و کم اثرتر است بنابراین هر قدر در حوزه پیشگیری سرطان سرمایه گذاری کنیم، اثربخشی بالاتری خواهد داشت. از نظر اثربخشی مداخلات و کیفیت خدمات ارائه شده در کشور، میزان بقای ۵ ساله سرطان پستان در ایران حدود ۶۸ درصد و در آمریکا ۹۰ درصد و در مورد سرطان روده بزرگ در ایران ۴۱ درصد و در آمریکا ۶۵ درصد است.
تشخیص زودرس سرطان اثربخشی درمان را افزایش می‌دهد
مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت ضمن تاکید بر لزوم تشخیص زودرس سرطان، گفت: هر قدر سرطان را زودتر تشخیص دهیم، اثربخشی درمان افزایش می‌یابد و لازم است که دسترسی به امکانات و کیفیت خدمات را ارتقا دهیم و بسته جامعی از خدمات شامل پیشگیری تا مراقبت‌های حمایتی و تسکینی را تهیه کنیم و برای این کار، برنامه ملی مدیریت سرطان در کشور تدوین شده که همه جانبه و شامل ۴ فرایند اصلی و ۷ فرایند پشتیبان است.
اطلاعاتی از سرطان که در اختیار داریم
استوار خاطرنشان کرد: یکی از نکات مهم حوزه سلامت و همچنین در مورد سرطان، دسترسی به اطلاعات است. اطلاعات موجود که از نظام ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت حاصل شده و اگر این اطلاعات وجود نداشت، مسیر روشنی پیش رو نداشتیم. همه اطلاعات مورد نیاز در مورد بروز سرطان، عوامل خطر، توزیع جغرافیایی سرطان و عوامل خطر آن، شایع‌ترین سرطان‌ها در کشور‌ها در این نظام ثبت اطلاعات وجود دارد که برای برنامه ریزی، حمایت طلبی و ارزشیابی برنامه‌های اجرا شده، ضروری است. سیمای سرطان به ما امکان داده که اطلاعات کافی در اختیار داشته باشیم و اطلاعات بروز، هزینه ها، بقا، تشخیص زودهنگام و موارد مرگ و میر در دسترس ما قرار دارد.
وی افزود: اولویت‌های چهار سال آینده برای مدیریت سرطان در ۴ حیطه حاکمیت، عوامل خطر، نظام مراقبت و نظام سلامت تهیه شده است. در هفته‌های آینده ارزیابی برنامه ملی مدیریت سرطان در کشور با مشارکت ذینفعان از جمله سازمان جهانی بهداشت، آژانس بین المللی تحقیقات سرطان و سازمان انرژی اتمی، کامل خواهد شد و نتایج این ارزیابی برای پیشبرد برنامه‌ها در ۴ سال آینده، کمک زیادی خواهد کرد.
تدوین برنامه ملی مدیریت سرطان ویژه کودکان
مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت تاکید کرد: برنامه ملی مدیریت سرطان ویژه سرطان‌های کودکان تدوین شده و برنامه‌ها و اقدامات لازم در این زمینه، دیده و همچنین آمایش سرزمینی و تدوین سند توسعه شبکه ملی مراقبت سرطان به روز رسانی شده است.
استوار از به روز رسانی راهنمای بالینی سه سرطان قابل پیشگیری در کشور خبر داد و گفت: این سرطان‌ها شامل سرطان پستان، دهانه رحم و روده بزرگ است. برنامه واکسیناسیون HPV در کشور آماده شده و امیدواریم که با واکسن تولید داخل این برنامه را در راستای حذف سرطان دهانه رحم به عنوان اولین سرطان قابل حذف، اجرا کنیم.
وی تاکید کرد: پویش ملی مبارزه با سرطان با هدف افزایش آگاهی عمومی و دعوت مردم به خودمراقبتی در کشور راه اندازی شده است. مشارکت سازمان‌های مردم نهاد و خیریه در ارائه خدمات سرطان، بسیار مهم است.
