کیست سباسه ( به انگلیسی : Cebaceus cyst ) یا کیست چربی توده ای نرم است که زیر پوست و در لایه اپیدرم تشکیل می شود. علت اصلی آن التهاب یک فولیکول مو زیر پوست است.
داخل کیست سباسه را سلول های مرده پوست و سبوم پر کرده است ، در مرکز برخی از کیست های سباسه ، منفذی تیره رنگ دیده می شود.
سبوم ، چربی طبیعی پوست است که توسط غدد سباسه ترشح می شود.
کیست سباسه در هر قسمت پوست که مو رشد می کند میتواند بوجود بیاید و معمولا در پوست سر ، زیر بغل ، صورت ، تنه و اندام تناسلی دیده می شود.
کیست سباسه از نظر پزشکی و سلامت کاملا بی ضرر است ولی گاهی به قدری بزرگ میشوند که ظاهر زشتی ایجاد می کنند.
در صورتی که کیست سباسه توسط باکتری ها عفونی شود، دردناک و ملتهب می شود و در نهایت خود به خود می ترکد.
بروز کیست سباسه شایع است و 20 درصد افراد بزرگسال را دگیر می کند.
اندازه کیست سباسه می توانید بین چند میلی متر تا 5 سانتی متر باشد.
کیست سباسه چیست؟
کیست سباسه واقعی از غدد سباسه در پوست منشا گرفته و حاوی سبوم است و به ندرت ایجاد می شود ولی پزشکان به دو نوع دیگر کیست پوستی ( کیست اپیدرموئید و کیست پیلار ) هم به طور کلی کسیت سباسه می گویند. این دو کیست از غدد سباسه منشاه نمی گیرند و حاوی کراتین هستند نه سبوم .
کیست اپیدرموئید یا کیست اپیدرمال از بافت اپیدرم پوست منشا می گیرد و کیست پیلار از فولیکول های مو منشا می گیرد.
حدود 90 درصد کیست های سباسه از نوع پیلار هستند که در پوست سر دیده می شوند. کیست سباسه پوست سر در زنان شایع تر است و معمولا به صورت اتوزوم غالب به ارث می رسد.
در صورت یکه کیست سباسه در مدت طولانی وجود داشته باشد موهایی که روی سطح کیست را پوشانده بودند ، می ریزند.
مشخصات کیست سباسه
کیست های سباسه توده های متحرکی هستند که از موارد زیر تشکیل می شوند.
بافت فیبری و مایعات
کراتینوس که ماده ای چرب و شبیه پنیر است که بویی شبیه پنیر مانده یا بوی پا دارد. در صورت وجود این ماده در کیست می توان به آن کیست کراتین گفت .
مایعی غلیظ به نام سروسانجینوس که حاوی چرک و خون است.
بسته به این که کیست سباسه در گذشته عفونی شده باشد یا نه محتوای متفاوتی دارد.
علت کیست سباسه
علت ایجاد کیست سباسه نامشخص است ولی ژنتیک میتواند نقش مهمی در ان داشته باشد.کیست سباسه با رسد بیش از حد یک واحد فولیکول مو در فضای بسته زیر پوست ایجاد می شود.
کیست سباسه میتواند ارثی باشد و معمولا به صورت اتوزوم غالب به ارث می رسد.
معمولا سطح بالای تستوسترون یا استفاده از استروئیدهای آنابولیک آندوژنیک میتواند باعث ایجاد کیست سباسه شود.
- انسداد غدد
- آسیب به پوست
- سندرم گاردنر
- سندرم خال سلول بازال
- مگس پاشنه
درمان کیست سباسه
در صورتی که کیست سباسه دردناک نیست و از نظر ظاهری اینقدر بزرگ نیست که زشت شده باشد میتوانید بدون درمان آن را رها کنید در اغلب موارد کیست سباسه ، به صورت خود به خود از بین می رود.
در صورتی که کیست سباسه خیلی بزرگ و دردناک شده باشد میتوانید با مراجعه به پزشک با بی حسی موضعی کیست را تخلیه کنید ، در صورتی که محتویات کیست کاملا خارج نشود احتمال عود مجدد آن وجود دارد.
در صورتی عفونی شدن کیست علاوه بر تخلیه ممکن است مصرف آنتی بیوتیک هم برای شما تجویز شود.
کیست سباسه را نباید با فشار تخلیه کرد چون احتمال عفونت به بافت های مجاور وجود داد.
عفونی شدن کیست می تواند حالت چرمی شدن و چسبندگی کیست به بافت ای اطراف را ایجاد کند که در این شرایط باید توسط جراح ماهر برداشته شود تا کاملا جدا شده و دوباره عود نکند یا در حین جراحی نترکد و منتشر نشود.
درمان کیست سباسه
کیست سباسه زیر بغل چیست؟
کیست سباسه زیر بغل هم درست مشابه با سایر کیست ها ایجاد می شود و حاوی سبوم یا کراتین است ولی از آنجاکه پوست زیر بغل محلی است که همواره در حال سایش است احتمال این که کیست سباسه زیر بغل عفونی ، ملتهب و دردناک شود بیشتر است.
برای کنترل کیست سباسه زیر بغل میتوانید روزی 2 بار به مدت 15 دقیقه روی کیست کمپرس گرم قرار دهید.
با یک صابون ضد میکروب ملایم زیر بغل را به طور مرتب بشویید و خشک کنید.
از استفاده مواد ضد عرق زیر بغل اجتناب کنید.
در صورت عدم بهبود کیست بهتر است برای برداشتن آن به جراح با تجربه مراجعه کنید.
کیست سباسه بیضه
کیست سباسه بیضه کیست اپیدرموئید یا کیست چربی هستند که به دلیل رشد بیش از حد سلول های کراتینی یا چربی پوست ایجاد شده اند که در یک کیسه گرد ، جمع شده اند. کیست سباسه بیضه توده ای صاف زیر پوست است که کاملا بی خطر است و نیازی به برداشتن ندارد مگر این که دچار عارضه یا عفونت شود یا ظاهرشان فرد را آزار بدهد.
