سماق (به انگلیسی sumac) یک نوعی گیاه درختچه‌ای است که بیشتر در نواحی کوهستانی می‌روید و موقع برداشت، میوه آن را که خوشه‌ای است را می‌چینند. میوه سماق که تقریبا جنس سفتی دارد، آسیاب و کوبیده میشود و بعد از کوبیده شدن، به عنوان چاشنی غذا که مزه ای ترش دارد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در این مطلب خواص و مضرات سماق را برای شما آورده ایم و شما را با خواص سماق برای مردان، خواص سماق برای لاغری، خواص سماق و ماست، خواص سماق برای رحم، مضرات سماق برای معده و.... آشنا کرده و همچنین و به سوالاتی از قبیل آیا سماق برای نقرس مفید است؟، آیا سماق برای کلیه ضرر دارد؟ و... را پاسخ می دهیم:
خواص سماق
- خواص سماق برای مردان: مصرف سماق به عنوان یک ماده محرک جنسی می تواند به افزایش قدرت و بهبود عملکرد جنسی مردان کمک کند.
- از خواص سماق برای لاغری و کاهش وزن می توان بهره گرفت زیرا مصرف آن به تولید آنزیم‌های گوارشی مانند آمیلاز، لیپاز و پروتئاز کمک می کند که این آنزیم‌ها نقش مهمی در تجزیه کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و پروتئین‌ها دارند.
- از خواص سماق و ماست می توان برای کاهش وزن، کاهش چربی شکم و تصفیه سموم بدن بهره گرفت.
- خواص سماق برای رحم: در طب سنتی از خواص این گیاه برای درمان فیبروم رحم و درمان عادت ماهیانه شدید استفاده می شود.
- از خواص سماق برای کبد می توان به کاهش تجمع چربی در کبد و بهبود عملکرد آن اشاره کرد.
- از خواص سماق در بارداری می توان برای کاهش حالت تهوع شدید، کاهش درد و گرفتگی عضلات ناشی از بارداری استفاده کرد.
- در ترکیبات سماق تانن هایی وجود دارند که از بیماریهای قلبی و عروقی جلوگیری می نمایند و فعالیت قلب را تنظیم می نمایند.
- سماق مملو از ویتامین C می باشد، وجود این ویتامین در سماق از چین و چروک صورت و نشستن رخسار پیری زودرس در افراد جلوگیری می کند.
- برای درمان بواسیر می توان هم از دم کرده سماق برای نوشیدن و هم از ضماد تهیه شده برای رفع خونریزی آن بهره برد.
- تقویت کننده معده
- تحریک اشتهای افراد گرم و صفرا مزاج
- قابض و پاک‌کننده معده
- جلوگیری از اسهال حاد و مزمن
- جلوگیری از خونریزی معده
- کاهش خونریزی دوران قاعدگی
- موثر در بهبود نقرس
- تقویت و استحکام لثه
- کاهش ورم گلو و دهان
- تسکین درد دندان
- درمان آرتروز
- ضد تهوع های ناشی از گرما و صفرا
- درمان زخم‌های سطحی
- از بین بردن کک و کهیر و لکه‌های پوستی
- ضد خارش و ضد حساسیت
- جوان سازی پوست
- کاهش چین و چروک پوستی
- کاهش ریزش مو و تقویت موها
- کاهش علائم التهابی در بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده
- کاهش فشار خون
- کاهش ترشح اسید معده
مضرات سماق
- مضرات سماق در بارداری: مصرف سماق در دوران بارداری توصیه نمی‌شود(مگر با مشورت پزشک) زیرا سماق تازه سموم خاصی دارد که می‌تواند برای مادر و جنین مشکل ایجاد کند.
- مضرات سماق برای معده: مصرف زیاد سماق ممکن است در برخی افراد باعث تحریک معده و عوارضی مانند سوء هاضمه، درد معده و سوزش معده شود. اگر از مشکلات معده رنج می‌برید، بهتر است مصرف سماق را محدود کنید یا با پزشک خود مشورت کنید.
- مضرات سماق و ماست: افراد مبتلا به فشار خون نباید از ترکیب ماست و سماق استفاده کنند زیرا باعث افت فشار خون میشود و می‌تواند با داروهای آنها تداخل ایجاد کند. در صورت مصرف بیش از حد این ترکیب می تواند باعث بیهوش شدن فرد یا به کما رفتن او شود.
- سماق ممکن است با داروهای کاهنده فشار خون، کاهنده کلسترول (استاتین‌ها) و دیابت تداخل داشته باشد، از این رو، بهتر است این افراد قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنند.
- برخی افراد ممکن است نسبت به سماق حساسیت داشته باشند و علائمی مانند تورم لبها، آب‌ریزش بینی، خارش و قرمزی پوست را تجربه کنند.
- زیاده روی در مصرف سماق برای معده و کبد سرد مضر است.
- زیاده روی در مصرف سماق باعث یبوست می شود.
- زیاده روی در مصرف سماق برای لاغری نتیجه برعکس می دهد زیرا که قند خون شما را کاهش می دهد و باعث پرخوری شما می شود.
- مصرف سماق با طبع افراد سرد مزاج سازگار نیست.
طبع سماق سرد است یا گرم؟
طبع سماق سرد و خشک است.
مصلح سماق
انیسون و مصطکی مصلح لازم برای کاهش ضرر و بهبود خواص و مزاج سماق هستند.
کالری سماق
کالری سماق در 100 گرم 349 کالری میباشد.
ارزش غذایی سماق
| تشکیل دهنده اصلی | مقدار در100 گرم |
| چربی کل | 14.4 گرم |
| کربوهیدرات | 48.2 گرم |
| پروتئین | 13.3 گرم |
| قندها | 7 گرم |
| پتاسیم | 1963.6 میلی گرم |
| سدیم | 2852.8 میلی گرم |
سماق چیست؟
سُماغ (نام علمی: Rhus) درختچه‌ایست کوهستانی که میوه‌های خوشه‌ای دارد و میوهٔ آن پس از کوبیده شدن به عنوان چاشنی، همراه با غذاهای گوشتی همچون کباب استفاده میشود. طعم آن گرایش به ترشی دارد. گیاه سماق از راسته افراسانان (Sapindales)، تیرهٔ پسته‌ایان (Anacardiaceae) است. سماق معرب سماک فارسی است.
انواع سماق
- سماق شاخ گوزنی
- سماق شاخ گوزنی برگ بریده
- سماق صیقلی یا براق
- سماق برگ سرخسی
- سماق شاخ گوزن کوچک
تاریخچه سماق
تاریخچه سماق به هزاران سال قبل از میلاد باز می‌گردد و در مناطق مختلف جهان از جمله خاورمیانه، آسیای میانه و شمال آفریقا کشت میشود. در متون دارویی یونان باستان، از سماق به عنوان یک ماده دارویی ضدعفونی کننده یاد شده است. همچنین در منابع تاریخی به استفاده گسترده از پوست سماق اشاره شده به عنوان مثال، در گذشته از پوست سماق برای ساختن سیگار استفاده می‌شد. همچنین به علت خاصیت رنگ دهی پوست سماق، از آن برای سیاه کردن مو نیاز استفاده می‌کردند. از پوست سماق در صنعت چرم سازی در تمدن‌های مصر و یونان نیز استفاده شده است.
طرز تهیه سماق
طرز تهیه سماق بسیار آسان است و اگر شما هم به سماق های موجود در فروشگاهها اعتماد ندارید بهتر است خودتان در منزل سماق درست کنید تا از اصل بودن آن خاطرتان جمع باشد. در ادامه مراحل پودر کن سماق را برای شما توضیح می دهیم:
- سماق ها را اگر به صورت تازه تهیه کردید باید بگذارید تا کاملا خشک شوند و هیچگونه رطوبتی نداشته باشند.
- سپس دانه های خشک شده سماق را ازش جدا کنید و داخل کاسه بریزید.
-
برای شست و شوی سماق نباید آن ها را داخل آب بریزید وگرنه تمام مزه و ترشی آن از بین می رود.
-
برای شستشو باید خوشه های دانه شده سماق را داخل یک آبکش با منافذ کوچک بریزید و زیر شیر آب حرکتش بدید تا غبار از روی آن شسته شود و بلافاصله روی یک پارچه تمیز پهن کنید تا خشک شود.
-
دانه های خشک شده را داخل آسیاب ریخته و اجازه دهید تا کاملا پودر شوند.
- وقتی سماق را آسیاب می کنید می بینید که دانه ها سیاهی داخل آن وجود دارند برای اینکه آنها را جدا کنید یک الک درشت بردارید و سماق را الک کنید تا دانه های سیاه رنگ از سماق قرمز خوش رنگ جدا شود.
روش تشخیص سماق اصل
برای تشخیص سماق بهتر است مقداری از آن را داخل لیوان آب حل کنید؛ اگر آب رنگ گرفت، سماق تقلبی است اما اگر سماق ته نشین شد، سماق اصل است.
تفاوت سماق قهوه ای و سماق قرمز
از نظر تفاوت غذایی هیچ فرق بین سماق قهوه ای و قرمز نیست و فقط سماق قرمز ترشی بیشتری دارد و مرغوب‌تر است. سماق وقتی همراه با دانه پودر می شود سرخی آن بیشتر می شود و در صورتی که هسته آن گرفته شود رنگ آن تیره تر می شود.
شرایط نگهداری سماق
- سماق را باید در جای خنک و خشک نگه داری کنید.
- نگه داری سماق در مکانی مرطوب می‌تواند باعث کپک زدن سماق شود.
پرسش های متداول
| آیا سماق برای نقرس مفید است؟ |
| بله، سماق دارای خواص ضد التهابی است که می تواند باعث کاهش سطح اسید اوریک خون شود. |
| آیا سماق برای کلیه ضرر دارد؟ |
| خیر، سماق با کاهش دادن سطح قند خون از آسیب به کلیه‌ها جلوگیری می‌کند.همچنین سماق یک ادرارآور قوی است و سموم و مواد زائد را با افزایش حجم ادرار دفع می‌کند. |
| آیا سماق نفاخ است؟ |
|
مصرف بیش از اندازه سماق باعث نفخ معده میشود. |
| آیا سماق قند دارد؟ |
|
سماق مقدار کمی قند دارد که برای دیابت مضر نیست. |
|
چرا با کباب سماق می‌خوریم؟ |
| دلیل مصرف سماق همراه کباب این است که بدن فرد بتواند اسید اوریک حاصل از هضم کباب را تا حدی کاهش دهد. |
| سماق چه مزه‌ای دارد؟ |
|
مزه سماق ترش است و این ترشی در سماق قهوه‌ای بیشتر از سماق قرمز است. |
| سماق چه ویتامینی دارد؟ |
|
سماق سرشار از ویتامین‌های C و A است. همچنین مقدار قابل توجهی کلسیم را درون خود دارد. |
| مقدار مصرف سماق در روز چقدر است؟ |
|
میزان خاصی برای مصرف سماق در طول روز عنوان نشده است اما مصرف 3 گرم سماق در روز برای لاغری مفید است. |
| آیا سماق خراب میشود؟ |
| سماق دیر به دیر فاسد میشود یا فاسد نمی‌شود. |
سخن آخر
سماق یکی از چاشنی های ترش مزه است که شما می توانید حتی آن را به ماست یا برنج خود اضافه کنید و از خواص آن بهره مند شوید. این چاشنی با طعم عالی اما نباید بیش از اندازه مصرف شود؛ چرا که می تواند موجب اسهال یا دیگر مشکلات شود. اگر شما هم فکر می‌کنید اطلاعات جدیدتری از سماق در اختیار دارید آن را در بخش کامنت‌های این مطلب حتما با ما در میان بگذارید.
