نان سنگک از آرد کامل تهیه می شود و خاصیت فراوانی برای بدن دارد و از سایر نان ها اهمیت و کیفیت بهتری دارد. در واقع هر یک کف دست نان سنگک حاوی ۷۸ تا ۸۰ کیلو کالری انرژی است.
تاریخچه نان سنگک
شاه عباس برای رفاه حال لشکریان خود که غالباً در سفر احتیاج به نان و خورش داشتند و لازم بود به هرشهری می رسند، نانواهایی باشند که بتوانند به قدر مصرف سربازان نان تهیه کنند، درصدد چاره برآمد و حل این مشکل را از «شیخ بهایی» خواست که یکی از دانشمندان ایران بود.
چون در سفر، لشکریان مجبور به تهیه آرد از شهرهای مختلف بودند و آرد هر شهر با شهر دیگر تفاوت داشت، باید طوری این نان پخته می‌شد که از هم وا نرود و قابل استفاده باشد. پس آرد آن مخلوطی از انواع آردها بود و همچنین باید با سبوس گندم نیز برای سهولت در هضم مخلوط می شد. و اینگونه بود که نان سنگک اختراع شد.
رنگ این نان تیره و به دلیل وجود انواع آرد، قدرت چسبندگی آن کم است و باید حتما روی سنگ پهن شود تا نریزد.
کالری و ارزش غذایی نان سنگک
| مقدار | 56 گرم |
| کالری | 100 |
| چربی کل | ۲ گرم |
| کلسترول | ۰ میلی گرم |
| کربوهیدرات کل | ۱۷ گرم |
| پروتئین | ۴ گرم |
خواص و فواید خوردن نان سنگک
نان سنگک یکی از نان هایی می باشد که از گذشته های دور تاکنون مورد توجه ایرانی ها بوده است و هنوز هم در بین ایرانیان جایگاه خاصی دارد. این نان خواص بسیار زیادی دارد و می تواند به هضم غذا کمک کند و همچنین می تواند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شود. در واقع سبوس این آرد از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. از ویژگی های بی نظیر این نان می توان به عطر خوب، طعم عالی و مغذی بودن اشاره داشت. این نان در خصوص صبحانه از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. در ادامه به برخی از خواص این نان اشاره می کنیم.
- در واقع از نظر مصرف کنندگان نانی خوب است که از جوش شیرین و یا سایر مواد تخمیر کننده در آن وجود نداشته باشد.
- این نان باید دور ریز نداشته باشد.
- ارزان بودن نان هم اهمیت بالایی دلرد.
- این نان دارای آهن، ویتامین و کلسیم است و می تواند مواد معدنی مورد نیازبدن را تامین کند.
- هضم این نان به دلیل بالا بودن میزان فیبر آن بسیار آسان است و مورد توجه متخصصان گوارش قرار گرفته است.
سنگک برای کودکان
در نظر داشته باشید که نان سنگک از نظر غذایی بسیار اهمیت دارد و برای کودکان هم مفید است زیرا :
- این نان دارای آهن است و برای کودکانی که در حال رشد عصبی می باشند بسیار مهم است و موجب باهوشی و رفتار خوب آن ها می شود.
- در تهیه این نان از آرد کامل استفاده می شود و هر آرد کاملی دارای ویتامین ها و املاح معدنی می باشند. برای همین ویتامین ها توصیه می شود به کودک خود نان سنگک بدهید.
- یکی دیگر از خواص نان سنگک بالا بودن میزان فیبر آن است که برای کودکان بسیار مهم است و از یبوست آن ها جلوگیری می کند زیرا هضم راحت تری دارد.
عامل خوش طعمی نان سنگک
یکی از دلایل این که این نام خوش طعم است سبوس می باشد. سبوس از نظر بهداشت، مزه و سلامت وقتی در نان ها به کار می رود می تواند بسیار مفید باشد و کیفیت نان را ارتقاء می دهد. این نان جزء اولین و بهترین نان های ایرانی است که قدمتی بسیار طولانی دارد و از آرد و آب و کمی نمک پخته می شود. این نان در رتبه اول نان های خوشمزه و با کیفیت ایرانی می باشد. باید بدانید که نان سبوس دار و کم نمک برای افرادی که دیابت دارند بسیار مفید می باشد و به حفظ ثبات قند خون آن ها کمک می کند. نان های سبوس دار و نان های کامل ارزش غذایی بسیار بالایی دارند و مصرف روزانه این نان ها می تواند فیبر، پروتئین و ویتامین های مورد نظر بدن را تامین کند به همین دلیل است که این نان ها مورد توجه متخصصان تغذیه قرار می گیرد. بیش تر افراد معتقد اند که نان های سنگک در گذشته با سبوس گیری کمتر و حدودا ۷ درصد انجام می شده و به همین علت نان های کنونی آن طعم و مزه قدیمی را ندارند.
خواص دیگر سنگک
خواص نان سنگک بسیار زیاد می باشد و این نان دارای بافتی نرم و یکنواخت است. این نان به راحتی بریده می شود ولی به راحتی بیات نمی شود و تا چند روز قابل خوردن است همین ویژگی نان نشان می دهد از جوش شیرین و خمیر مایه در تهیه آن استفاده نشده است. با این که خواص جوش شیرین بسیار زیاد است اما نباید در نان ها از آن استفاده شود. نانی که کامل است باید خوب پخته شده باشد و برشته شود ولی نباید بسوزد.
فیبر بالا
در نظر داشته باشید که فیبر بالا می تواند باعث کاهش وزن در افراد شده و وزن آن ها را به تعادل برساند. در واقع این نان علاوه بر تناسب اندام می تواند احتمال یبوست را کاهش داده و تا حدود بسیار زیادی می تواند آن را درمان کند.
لاغری
اگر از نان سنگک استفاده کنید به راحتی لاغر می شوید زیرا این نان دارای سبوس است و سبوس می تواند در معده شما حجم بسیار بالایی را اشغال کند و در نهایت می توانید زود تر سیر شوید و به کاهش وزن دست پیدا کنید.
خاصیت درمانی
یکی دیگر از خاصیت این نان ضد سرطانی بودن و از بین برنده کلسترول بد خون می باشد. اگر از این نان در وعده صبحانه استفاده شود می تواند قند خون شما را ثابت نگه دارد و به افرادی که دیابت دارند کمک کند و بهبود حال آن ها را در پیش داشته باشد.
طرز تهیه نان سنگک خانگی
مواد لازم جهت تهیه نان سنگک:
- آرد: 500 گرم
- آب ولرم: 500 میلی لیتر
- مخمر: نصف قاشق چای خوری
- نمک: به مقدار لازم
- کنجد: به مقدار لازم
- سنگ ریزه: به مقدار لازم
طرز تهیه نان سنگ در 9 مرحله:
- ابتدا یک سوم از آرد را با مخمر مخلوط و به آن ۱ لیوان آب ولرم اضافه می کنیم و با قاشق هم می زنیم تا خوب مخلوط شود.
- بعد روی آن را پوشانده و برای ۲۴ ساعت درون یخچال می گذاریم و بعد از گذشت این مدت، باقی خمیر را با آب ولرم و نمک مخلوط کنید.
- خمیر را با همزن بزنید تا یک دست شود و بعد مایه خمیر را به خمیر تازه اضافه کنید و با هم مخلوط کنید و برای ۲ ساعت دوباره درون یخچال بگذارید تا استراحت کند و خوب جا بیفتد.
- سنگ ریزه ها را که قبلا یک بار پختیم و برای پخت نان، مجددا باید حدود ۲ ساعت سنگ ها را داخل فر با آخرین درجه قرار دهید تا خوب داغ شود.
- بعد از اینکه سنگ ها داغ شد یه کاسه آب بزارید دم دستتون برای باز کردن خمیر و ریختن روی تخته آشپرخونه، کمی دستتون را خیس کنید و روی تخته آشپز خونه بکشید این کار باعث میشه خمیر راحت تر از تخته جدا شود.
- بعد کمی خمیر بردارید و روی تخته پهن کنید.
- وقتی پهنش کردید سینی فر را بیرون آورید و کمی کره جامد روی سنگ ها بمالید تا خمیر به سنگ ها نچسبد و راحت تر جدا شود، خمیر را از یک سمت سنگ ها به آرامی پهن کنید.
- این مرحله کمی طول می کشد تا خمیر از ظرف جدا شود، بعد که خمیر روی سنگ ها پهن شد کمی کنجد روی آن بریزید و درون فر بزارید، برای چند دقیقه تا دورش طلایی شود، وقتی یه طرف نان پخت آن را برگردانید تا طرف دیگر هم بپزد.
- وقتی می خواهید برگردانید نترسید که چرا این همه سنگ بهش چسبیده بعدا جدا میشه اجازه بدهید اون طرف نان هم بپزد بعد از فر بیرون آورید و وقتی خنک شد سنگ ها را از نان سنگک جدا کنید، سپس نوش جان کنید.
