به گزارش گروه رسانه ای شرق، وبگاه اسپِیس در گزارشی آورده است: تلسکوپ فضایی اسفیرایکس (SPHEREx) و کاوشگر خورشیدی پانچ (PUNCH) در ساعت ۱۰: ۲۳ سهشنبه به وقت منطقه زمانی شرقی (۴۰: ۹ چهارشنبه به وقت تهران) از پایگاه نیروی فضایی وَندِنبرگ در ایالت کالیفرنیای آمریکا با موشک فالکون ۹ شرکت اسپِیسایکس به فضا پرتاب شدند.
این پرتاب موفق به دنبال چند تأخیر غیرمنتظره و شکست ناگوار ناشی از آتشسوزی ویرانگر کالیفرنیا (که چند نفر از اعضای این مأموریت را تحت تأثیر قرار داد) و آشفتگی عمومی در ناسا (که بهتازگی سرخط خبرها شده است) صورت گرفت.
SPHEREx (اسفیرایکس) مخفف عبارت «Spectro-Photometer for the History of the Universe, Epoch of Reionization, and Ices Explorer» به معنای «طیف فتومتر برای تاریخچه کیهان، عصر بازیونیده شدن و کاوشگر یخها» است.
این تلسکوپ با طول موج فروسرخ (مادون قرمز) کار میکند که برای چشم انسان نامرئی است. این امواج بیشتر به امضاهای حرارتی (نمایش مشاهدهشدنی دمای بیرونی یک شیئ یا شخص) شبیه هستند؛ مثلاً، آتشنشانها از موقعیتیابهای طول موج فروسرخ برای تشخیص محل تمرکز آتش در ساختمان مدنظرشان استفاده میکنند.
توجه ستارهشناسان به طول موجهای فروسرخ به این واقعیت مربوط میشود که جهان از آغاز زمان، در حال انبساط بوده است. این انبساط بر طول موجهای نور ساطعشده از اجرام کیهانی مانند ستارهها، که به سمت موقعیتیابهای ما در زمین حرکت میکنند، تأثیر میگذارد.
طولموجهای مایل به آبی میتوانند مانند نوارهای لاستیکی کشیده شوند و بلندتر و متمایل به قرمز شوند و هنگام سفر در فواصل وسیع، این طولموجها واقعاً میتوانند کشیده شوند تا به ناحیه فروسرخ طیف الکترومغناطیسی ختم شوند. در مجموع، این یعنی نوری که از اجسام دور میآید برای چشم انسانها و بخش عمده فناوری نامرئی است.
تلسکوپ فضایی جیمز وب و اسفیرایکس میتوانند دادهها را از آن طول موجها جمعآوری کنند؛ این توانایی، دریچهای شگفتانگیز به بخشی از کیهان به روی ما میگشاید که به طور معمول از نظر پنهان است.
قرار است اسفیرایکس اطلاعاتی مهم درباره منشأ جهان، شکلگیری کهکشانها و حتی مواد تشکیلدهنده حیات در کهکشان راه شیری ارائه دهد.
مأموریت ۱۶۵ میلیون دلاری پانچ، مخفف عبارت «Polarimeter to Unify the Corona and Heliosphere» به معنای «قطبشسنج یکپارچهسازی تاج خورشیدی و هلیوسفر» است و قرار است از چگونگی تبدیل جَو بیرونی خورشید (تاج خورشیدی) به بادهای خورشیدی، رمزگشایی کند.
ما به نوعی در یک محفظه باد خورشیدی زندگی میکنیم، حبابی به نام هلیوسفر (هورسپهر) که منظومه شمسی ما را در بر گرفته است؛ اما دانشمندان از دینامیک (پویایی) دقیق این کره اطلاع زیادی ندارند. فهم این دینامیکها بسیار مهم است؛ زیرا میتواند به اهدافی مانند بهبود پیشبینی آبوهوای فضا کمک کند، که به صورت مستقیم بر ایمنی ما روی زمین تأثیر میگذارد.
آبوهوای فضا که معمولاً حاصل فورانهای پلاسما از خورشید به شکل خروج جرم از تاج خورشیدی (CME) است، میتواند در شبکه برق ما اختلالهایی ایجاد کند، سیگنالهای جیپیاِس (سامانه موقعیتیاب جهانی) را قطع کند و برای فضانوردان در فضا خطر ایجاد کند.
مأموریت پانچ متشکل از چهار ماهواره کوچک ۱۴۰ پوندی (۶۳.۵ کیلوگرمی) است که از میان آنها سه ماهواره تصویربردار میدان وسیع و یکی از آنها تصویربردار میدان باریک است. تصویربردار میدان باریک میتواند خورشیدگرفتگی کامل را شبیهسازی کند.
منبع: sharghdaily-983549