این «جنگل یک‌متری» مشهورترین «بونسای» جهان است

فرادید| هنر باستانی «بونسای» شاید در ظاهر به شکل فریبنده‌ای ساده به نظر برسد، اما اجرای آن نیاز به مراقبت، تفکر و ثبات در دوره‌های زمانی طولانی دارد، به ویژه اگر در پی پرورش یک جنگل مینیاتوری باشید، مانند جنگل بونسای معروف به «گوشین»؛ اثری خارق‌العاده که شاید بتوان آن را مشهورترین بونسای جهان به حساب آورد.

به گزارش فرادید، شکل دادن به این بونسای بیش از ۷۰ سال پیش آغاز شد، زمانی که هنرمند ژاپنی‌آمریکایی بونسای، جان ناکا، سر درخت ارس بالغی را قطع کرد و آن را در گلدان کاشت. در طول دو دهه بعد، ناکا آن را با ۱۰ درخت دیگر احاطه کرد، هر یک برای احترام به هر کدام از نوه‌هایش. او نام این جنگل مینیاتوری را «گوشین» گذاشت که در زبان ژاپنی به معنای «محافظ روح» است. 

هنرمندان بونسای مناطقی را روی درخت ایجاد می‌کنند که شبیه چوب مرده است، قسمت‌هایی که پوست خود را از دست می‌دهند و در اثر نور خورشید سفید می‌شوند. شاخه‌های بدون پوست جین نامیده می‌شوند و تنه‌های بدون پوست شاری. بونسای را می‌توان از طیف وسیعی از درختان درست کرد. ناکا برای جنگل خود، درخت ارس چینی را انتخاب کرد که شاخ و برگ‌های سوزنی و نابالغش فرصت‌هایی برای شکل‌دهی به آن فراهم می‌کردند. 

امروزه گوشین در موزه ملی بونسای در باغ گیاه‌شناسی ملی در واشنگتن دی‌سی به نمایش گذاشته شده، با این وجه تمایز مهم که یکی از شناخته‌شده‌ترین آرایش‌های بونسای در جهان است. ناکا سال ۲۰۰۴ در سن ۸۹ سالگی درگذشت، اما دهه‌های آخر عمر خود را صرف آموزش متصدیان کرد تا مراقبت از این جنگل را بر اساس دیدگاه او ادامه دهند. 

مایکل جیمز، متصدی موزه می‌گوید: «برای اینکه یک درخت سالم بماند، باید اجازه دهید رشد کند و قدرت پیدا کند. اما وقتی این کار را می‌کنید، شکلش بهم می‌خورد. دیگر شبیه بونسای به نظر نمی‌رسد، پس باید شکل آن را با بریدن شاخه‌ها اصلاح کنید.» یعنی کار شکل دادن به یک بونسای هرگز تمام نمی‌شود. با مراقبت مناسب، گوشین می‌تواند سال‌ها زندگی کند. 

بخش مهمی از هنر بونسای، پرورش ریشه‌های قابل مشاهده به نام نِباری است که از پایه گیاه بیرون می‌زنند و درختان کوچک‌تری به وجود می‌آورند که از نظر بصری شبیه درختان بزرگ‌تر هستند

در حالی که بونسای یک هنر تاریخی ژاپنی است که قدمت آن به قرن‌ها برمی‌گردد، هنرمندان اولیه احتمالاً از شیوه چینی «پنجینگ» الهام می‌گرفتند که ریشه‌های آن به حدود ۲۰۰۰ سال پیش از سلسله هان بازمی‌گردد. پنجینگ شامل ایجاد مناظر گلدانی مینیاتوری می‌شود که می‌تواند شامل درختان، صخره‌ها، آب، مجسمه‌های انسان و حیوانات و سایر ویژگی‌ها باشد. اما چیزی که آرایش بونسای را متمایز می‌کند، تمرکز محض آن‌ها روی نگهداری درختان کوچک با تکنیک‌های خاص برای شکل دادن است که به بونسای اجازه می‌دهد شبیه نمونه‌های بسیار بزرگتر به نظر برسد. 

سال ۱۹۸۴؛ زمانی که ناکا گوشین را به موزه ملی بونسای اهدا کرد، بونسای را «هنر زنده» توصیف کرد

ناکا که در فورت لاپتونِ کلرادو به دنیا آمد، در سن هشت سالگی، پس از نقل مکان به کشورشان ژاپن به همراه والدینش، این هنر را کشف کرد. آنجا پدربزرگش او را با هنر بونسای آشنا کرد. ناکا در ۲۰ سالگی به کلرادو بازگشت و در نهایت در لس‌آنجلس ساکن شد، جایی که به تأسیس انجمن بونسای کالیفرنیا کمک کرد. در دهه‌های بعد، او در سطح ملی و جهانی هم به عنوان یک هنرمند و هم معلم شناخته شد. 

ناکا، گوشین را سال ۱۹۸۴ به موزه ملی بونسای اهدا کرد. امروزه گوشین بین طرح‌های بونسای ناکا، به دلیل بزرگی درختانش (که در بلندترین نقطه نزدیک به ۱.۵۲ است) و اینکه ناکا توانست آن‌ها را چنین به هم نزدیک کند، برجسته است. انجام این کار به ویژه بدون هرس بیش از حد ریشه کار دشواری است. هرس بیش از حد می‌تواند سبب خشک شدن و مرگ درختان شود. 

جیمز درباره تعهد ناکا به آموزش این هنر به دیگران گفته: «او هر سال می‌آمد و به متصدیان موزه کمک می‌کرد روی گوشین کار کنند. ما تلاش می‌کنیم آن را به روش خود ناکا، حفظ کنیم.»

مترجم: زهرا ذوالقدر