قاتلان نامرئی دریاچه ارومیه شناسایی شدند

به گزارش شرق ؛ در روزگاری که آذربایجان غربی به عنوان یکی از پرآب‌ترین استان‌های کشور شناخته می‌شد، توسعه بی‌رویه کشاورزی و صدور مجوز‌های بی‌حساب برای حفر چاه‌ها، مسیر نابودی منابع آبی این منطقه را هموار کرد. حفر هزاران چاه غیرمجاز بدون پروانه، اکنون نه‌تن‌ها حیات دریاچه ارومیه را به خطر انداخته، بلکه سه دشت کهریز، سلماس و خوی را نیز به وضعیت بحرانی کشانده است.

طبق آمار ارائه‌شده، در حوضه آبریز دریاچه ارومیه بیش از ۷۵ هزار چاه غیرمجاز وجود دارد. این در حالی است که تاکنون تنها ۸ هزار حلقه از این چاه‌ها مسدود شده و مدیریت این بحران همچنان یکی از چالش‌های اصلی مسئولان محلی و ملی است.

برداشت‌های بی‌رویه و تبعات سنگین

برداشت‌های بی‌رویه از منابع زیرزمینی که طی سال‌ها برای تأمین نیاز‌های کشاورزی انجام شده، منجر به افت شدید سطح آبخوان‌ها و ممنوعه‌شدن اکثر مناطق مطالعاتی آذربایجان غربی شده است. از مجموع ۲۳ محدوده مطالعاتی این استان، ۱۶ محدوده در وضعیت ممنوعه قرار دارند و اجازه صدور مجوز‌های جدید برای کشاورزی در این مناطق داده نمی‌شود.
 

اقدامات برای کنترل بحران دریاچه ارومیه
 

بر اساس طرح ملی احیا و تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی که از سال ۱۳۹۳ به تصویب رسید، دستگاه‌های ذی‌ربط موظف شده‌اند چاه‌های غیرمجاز را شناسایی و مسدود کنند. از ابتدای سال جاری تاکنون، بیش از هزار حلقه چاه غیرمجاز در استان پر و مسلوب شده است که این اقدام، صرفه‌جویی ۳.۵ میلیون مترمکعب آب را به همراه داشته است.
 

چاه‌های غیرمجاز؛ تهدیدی برای آینده استان

آذربایجان غربی با ۲۱ درصد از کل چاه‌های غیرمجاز کشور، بیشترین سهم را در این زمینه دارد، در حالی که تنها ۲.۲ درصد از مساحت ایران را شامل می‌شود. این تناقض آماری نشان‌دهنده بحرانی جدی است که آینده منابع آبی و زیست‌محیطی این منطقه را به مخاطره انداخته است.

راهکار‌های عملی همچون نصب کنتور‌های هوشمند، کنترل حفاری‌های غیرمجاز، اصلاح پروانه‌های کشاورزی و نظارت مستمر بر برداشت‌های آب، می‌تواند گامی موثر برای مدیریت این بحران باشد. با این حال، تا زمانی که نظارت‌ها و برخورد‌های قانونی به‌طور جدی‌تری انجام نشود، چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای برای احیای دریاچه ارومیه وجود نخواهد داشت.