وزارت بهداشت در آستانه روز جهانی ایدز اقدام به برگزاری پویشی تحت عنوان «من هم تست اچآیوی میدهم» کرده است که از ۲۰ آبان تا ۲۰ آذر ۱۴۰۳ در سراسر کشور برگزار میشود.
ازآنجاییکه تشخیص این بیماری و بیماریابی اچ آی وی همواره از چالشهای بزرگ کشور ما بوده است بهمنظور اطلاعرسانی مناسب و ترغیب به انجام تست در این خصوص، تشدید فعالیتهای بیماریابی در کلیه مراکزی که تست تشخیص اچآیوی انجام میدهند، مدنظر قرار گرفته است و در آخرین اقدام منجر به برگزاری این پویش شده است.
پویش «من هم تست ایدز میدهم» میتواند بهعنوان یک حرکت اجتماعی برای افزایش آگاهی درباره اچ آی وی و تشویق افراد به انجام تست ایدز در نظر گرفته شود. این پویش میتواند شامل جنبههای مختلفی باشد که از جمله آن آگاهیبخشی بهمنظور توضیح اهمیت انجام تست ایدز بوده و اینکه چرا هرکسی باید آن را مدنظر داشته باشد و طی آن میتوان به خطرات ناشی از عدم آگاهی و مزایای تشخیص زودهنگام اشاره کرد.
همچنین این پویش میتواند تأثیر بزرگی در امر تسهیل دسترسی به تست اچ آی وی داشته و در این اطلاعرسانی درباره مراکز تست ایدز و نحوه دسترسی به آنها، بهویژه در مناطق کم برخوردار مؤثرتر واقع شود.
از سوی دیگر جنبه حمایت اجتماعی از مبتلایان به اچ آی وی مطرح است که با برگزاری چنین پویشی میتوان به ایجاد فضایی امن برای افرادی که با این بیماری زندگی میکنند و ترویج رویکردهای مثبت و حمایتی برای آنها مبادرت ورزید. در این مسیر استفاده از تجارب شخصی و تشویق افراد به اشتراکگذاری تجربیات خود در زمینه تست و زندگی با اچ آی وی که میتواند به شکستن تابوها و کاهش آستیگما کمک کند نیز امری یاری دهنده در بیماریابی بهتر و بیشتر است.
اما این موارد به تنهایی و تنها توسط یک سازمان یا صرفا مردم، شدنی و اجرایی نیست و به همکاری سازمانهای مختلف نیاز دارد. بر این اساس میتوان در قالب برگزاری پویشهای اینچنینی به همکاری با سازمانهای بهداشتی و غیردولتی برای برگزاری برنامهها و کمپینهای آموزشی پرداخت.
بااینوجود سخن گفتن از برگزاری یک پویش با موضوع و معضل جهانی همچون اچ آی وی و بیماریابی آن روی کاغذ راحت است و در مرحله عمل خواهیم دید حضور افراد مبتلا به این بیماری در پویشهایی مانند «من هم تست ایدز میدهم» میتواند با چالشها و محدودیتهایی همراه باشد. از جمله آنچنانکه اشاره شد تبعیض و آستیگماست که طی آن افراد مبتلا به اچ آی وی ممکن است با پیشداوری و تبعیض اجتماعی مواجه شوند. این مسئله میتواند مانع از مشارکت آنها در پویشها یا اعلام وضعیت سلامتشان شود. همچنین ترس از افشاگری و بیم آنکه وضعیت اچ آی وی آنان فاش شود و عوارض اجتماعی یا شغلی برایشان به همراه داشته باشد، باعث میشود تا برخی از افراد از شرکت در این پویشها خودداری میکنند. معضلی همچون عدم آگاهی نیز از گذشته دست و پای افراد را برای حضور در این پویشها بسته و تنگ کرده است بهاینترتیب که بعضی افراد ممکن است در مورد زنده ماندن با اچ آی وی و اهمیت مشارکت در این نوع پویشها آگاهی کافی نداشته باشند. ضمن اینکه از مسائل سلامتی مبتلایان به اچ آی وی نیز نمیتوان به سادگی گذشت چرا که افراد مبتلا به این بیماری ممکن است به دلیل مشکلات سلامتی یا عوارض جانبی داروها، نتوانند در فعالیتهای گروهی یا پویشها شرکت کنند.
از اینها گذشته مسئله محدودیتهای جغرافیایی نیز تأثیر قابلتوجهی در برگزاری موفقیتآمیز این قبیل پویشها دارد چرا که دسترسی به خدمات بهداشتی و گروههای حمایتی در مناطق دورافتاده یا کم برخوردار محدود است و این میتواند در مشارکت افراد تأثیر بگذارد.
ولی از تمام اینها شاید مهمتر، نداشتن منابع مالی باشد که عددی قابلتوجه بوده و هزینههای مرتبط با درمان، تست و مشاوره میتواند مانع از مشارکت افراد در پویش یا ادامه مسیر آن شود.
توجه به این مسائل و تلاش برای ایجاد فضایی ایمن و حمایتی، میتواند به جلب مشارکت بیشتر افراد مبتلا به اچ آی وی در چنین پویشهایی کمک کند.
ترس از انتقال بیماری، فشار اجتماعی و خانوادگی، کمبود حمایتهای روانی، مردمسالاری و خدمات اجتماعی و عدم وجود سیاستهای مناسب و حمایتی در سطح جامعه برای حفاظت از حقوق افراد مبتلا به اچ آی وی چالشهای بزرگی در مسیر بهبود وضعیت بیماران ایجاد کرده است که این موارد مانند زنجیری بر پای مبتلایان به آن بوده و کار را برای برگزارکنندگان چنین پویشی دشوارتر میکند.
برای مقابله با این چالشها، لازم است که آگاهی و اطلاعات صحیح درباره اچ آی وی در جامعه افزایش پیدا کند و حمایتهای اجتماعی و روانی برای افراد مبتلا بهبود یابد. همچنین، ایجاد سیاستهای مثبت و مراقبتهای بهداشتی مناسب به کاهش استیگما و تبعیض کمک خواهد کرد. با برگزاری این پویش و آماری که بعدها از مشارکت در آن اعلام میشود خواهیم دید تا چه اندازه توانستهایم در آمادهسازی جامعه برای پذیرش و مواجهه با این معضل جهانی موفق عمل کنیم.
گفتنی است طبق روشهای آماری وزارت بهداشت، تخمین زده میشود که حدود ۴۴ هزار و ۱۰۵ نفر در کشور مبتلا به اچ آی وی باشند، اما بر اساس نظام دادههای مدیریت الکترونیک اچ آی وی کشور، تاکنون ۲۴ هزار و ۷۶۰ نفر شناسایی شدهاند و این یعنی، نیمی از آنها هنوز شناسایی نشدهاند.