جاذبههای طبیعی جنوب کشور فقط در ساحل نیلگون خلیج فارس خلاصه نمیشود و کلوتهای بوشهر هم دیدنی است. بخشی از مساحت بوشهر خشک و بیابانی است و پوشش گیاهی اندکی دارد؛ درست جایی گردشگران تماشای ستارگان را انتخاب میکنند.
در همین محل نیز کلوتهایی به دست طبیعت شکل گرفتهاند که در نوع خود یک جاذبه گردشگری است؛ مثل کلوت شتر که به دلیل شکل ظاهری آن به شتر به این نام خوانده میشود. کلوتهای کوه مُند شهرستان دشتی در بوشهر که حاصل فرسایش آب و باد هستند از زیباترین جاذبههای گردشگری بوشهر محسوب میشوند و کلوت شتر هم همین جا دیده میشود.
وجه تسمیه کلوت
کلوت یا همان یاردانگ که در کتاب جغرافیای مدرسه به یاد داریم، رسوبهای نرم دریاچهای است که در اثر باد دچار فرسایش میشوند و به اشکال مختلفی درمیآیند. سقف کلوتها معمولا صاف، نیمه رو به باد آنها دارای شیار و قوس و پشت آنها معمولا صاف است. در واقع کلوت همان برجستگی روی شیارهایی است که به شکل نعل درآمدهاند و در اشکال متنوعی چون تپههای کوتاه، کوههای بلند، ستونها و صفحات گلی و سنگی وجود دارند.
کلوتهای کوه مُند
برای تماشای دریا، بیابان، کوه، دشت و جنگل در کنار هم باید به سواحل کوه مند شهرستانهای دشتی و تنگستان بوشهر سفر کرد و این موزه طبیعی را از نزدیک دید. کلوتهای کوه مند دشتی به سبب شکلپذیری شگفتانگیزی که در اثر جریانهای آبی و بادی دچار شدهاند به پدیدههای چشمنوازی درآمده و شبیه آثار باستانی شدهاند.
کلوتهای مند بوشهر از نظر شکلپذیری و تنوع در کشور بیهمتایند و انگار از تنگستان تا دشتی کلکسیونی از منحصر به فردترینهای این پدیده طبیعی در ۸۲ کیلومتر به نمایش گذاشته شدهاست. از کلوتهای زرد گرفته تا دالانهای تنگ و دیوارههای باریکی که محلیها به آن خربریکو میگویند؛ همه جاذبههایی طبیعی یک استان ساحلی است.
افسانه شتر عبدو
در بین کلوتهای کوه مند دشتی که هر یک حاصل دست طبیعت است، یکی شبیه شتر است و در خودش به یک جاذبه گردشگری تبدیل شده. محمد نعمتی، پژوهشگر کلوتهای ایران میگوید: «کوه مند ۲۵ میلیون سال پیش زیر دریاهای کم عمق پدیدار شده و کلوتهای آن در جاهایی که زمین سختی کمتری داشته، بر اثر فرسایش باد و آب و یا فرسایشهای ناشی از تضارب بادهای تند شمالی و جنوبی شکل گرفتند. همین پیشینه دیرین زمینشناسی سبب افسانهسازی درباره کلوتهای شدهاست.
نیاکان تنگستانی آنگاه که از درک پیشینه شکلگیری کلوتها باز ماندند خیالپردازی کردند و معتقد بودند که کشمکش خاک با باد یا آب در قامت یک شتر ظاهر شده، بربوییهای دلواری آن را شتر عبدو خواندند.» کلوتهای مند در نبردهای تاریخی نقش سرپناه را داشته و به گفته نعمتی، کلوتهای حاشیه دلوار در سال ۱۹۱۵ سنگر دوم دلواریها در نبرد رئیسعلی با متجاوزان انگلیسی بوده که برای پناهگاه زنان و کودکان استفاده میشد.
محافظت از کلوتها
بخشی از دیوارهای کلوتها سست و بهتر است گردشگران این جاذبه طبیعی را با فاصله تماشا کنند و لذت ببرند، زیرا خطر ریزش و گرفتار شدن در دالانها وجود دارد. خطر گزندگان هم در کلوتها وجود دارد.
فیلم این کلوت را ببینید:
منبع: همشهری
منبع: faradeed-213413