به گفته دبیر انجمن قطعه سازان ایران، در بحث خودرو و قطعات تاکنون به صورت میانگین به ۸۰ درصد داخلی سازی دست پیدا کرده ایم، اما با قانون‌گذاری خرید مواد اولیه به نرخ جهانی، قیمت مواد اولیه نیز به همان نسبت رشد می‌کند و خودکفایی بیهوده می‌شود.
زمانی که سری به بازارهای خودرو می زنیم به دلیل قیمت بالای این کالا دود از سرمان بلند می شود. با وجود اینکه بیشتر کالاها داخلی سازی شده است اما شاهد افزایش نجومی قیمت خودرو هستیم و این مورد جای سوال دارد که چرا قیمت مواد اولیه داخلی باید بر اساس نرخ دلار محاسبه شود؟
به گفته کارشناسان صنعت خودرو، نتیجه عرضه مواد اولیه با قیمت جهانی و با نرخ دلار این می‌شود که قیمت موارد داخلی سازی شده در خودرو‌ها نیز با نرخ دلار افزایش پیدا می‌کنند. اما جای سوال است که به دلیل آنکه مسئولان نمی‌توانند کنترل درستی روی مرز‌ها و موضوع قاچاق داشته باشند چرا باید فشار افزایش قیمت روی دوش عموم جامعه باشد؟
پرونده خودکفایی با نرخ دلار آنچنان عجیب و پیچیده است که خودکفایی در صنعت خودرو را به صورت کامل زیر سوال برده است و موجب افزایش روز افزون قیمت خودرو بر اساس نرخ دلار شده است.
افزایش قیمت ۵۰ درصدی مواد اولیه داخلی
فرهاد بهنیا سخنگوی انجمن قطعه سازان ، درباره افزایش قیمت ۵۰ درصدی مواد اولیه داخلی ظرف مدت ۳ ماه به دلیل قیمت گذاری آن‌ها بر مبنای قیمت ارز، گفت: از بهمن ماه سال گذشته با افزایش قیمت ارز، قیمت مواد اولیه افزایش یافت. متاسفانه قیمت مواد اولیه در کشور وابسته به قیمت ارز است اما اینکه قیمت ارز چرا در قیمت مواد تاثیر می گذارد، مشخص نیست.سخنگوی انجمن قطعه‌سازان با بیان اینکه از چندین سال گذشته مواد اولیه صنعت خودروسازی با نرخ جهانی در بورس کالا عرضه می شود، گفت: پس از اینکه قانون عرضه مواد اولیه به بورس کالا و نرخ جهانی تصویب شد، صنعت خودروسازی باید مواد اولیه را از سرمایه گذاران و تامین کنندگان بورس کالا با قیمت جهانی خریداری می کردند.
بهنیا با تاکید بر اینکه خودروسازان چندین سال است که مواد اولیه و ابتدایی بومی و داخلی کشور را با احتساب نرخ ارز و قیمت جهانی خریداری می کنند، گفت: نوسانات نرخ ارز موجب جهش قیمت این مواد اولیه و در نتیجه خودرو‌های تولیدی شده است.
قیمت مواد اولیه داخلی در بورس کالا بر اساس قیمت جهانی
مازیار بیگلو دبیر انجمن قطعه سازان ایران ، گفت: از سال ۹۰ قانونی تصویب شد که قیمت مواد اولیه داخلی در بورس کالا، بر اساس قیمت جهانی باید باشد و به نسبت عرضه و تقاضا این قیمت قابل تغییر است.بیگلو با بیان اینکه نرخ جهانی در دلار بانک مرکزی تاثیر گذار است، گفت: اگر یک کیلو آهن که بر اساس دلار خریداری می شود را در نظر بگیرید، نرخ این کالا در قیمت روز دلار بانک مرکزی ضرب می‌شود و بر همین اساس به مصرف کننده داخلی از جمله خودروسازان به فروش می‌رسد.
دبیر انجمن قطعه سازان با تاکید بر اینکه روش محاسبه مواد اولیه با روش فوق کاملا غیر منطقی است، گفت: مواد اولیه که از خود کشور تهیه می شود نباید با نرخ دلار به شرکت های ایرانی فروخته شود و این روش محاسبه غیر منطقی است. با این کار دلار جایگزین ریال شده است و عملا فواید خودکفایی زیر سوال می‌رود.
او با بیان اینکه قانون قیمت گذاری مواد اولیه بر اساس نرخ ارز طرفداران خاص خود را دارد، گفت: طرفداران این قانون قاچاق مواد اولیه را بهانه اصلی قیمت گذاری بر اساس نرخ جهانی می دانند. طرفدران این قانون می‌گویند اگر جز این روش اجرا شود، به دلیل قیمت پایین این مواد، قاچاق به مشکل بزرگی بدل می‌شود و دلالان آن را صادر و یا در بازار داخل عرضه می‌کنند.
بیگلو در خصوص راهکاری برای کاهش قیمت خودرو و مواد اولیه، گفت: باید سیستمی طراحی شود که اگر اثبات شود تولیدکننده واقعی است و به مواد اولیه نیاز دارد، باید بر اساس نیاز مصرف مواد اولیه کالا مورد نظر به آن‌ها به اندازه نیاز فروخته می‌شود.
به گفته دبیر انجمن قطعه سازان، در حال حاضر قیمت گذاری مواد اولیه بر اساس نرخ دلار و قیمت جهانی است.
او گفت: شرکت های تولید کننده که نیاز به مواد اولیه دارند باید بتوانند به مواد اولیه با قیمت تمام شده دسترسی داشته باشند. این تولید کنندگان باید سود تجاری را خریداری و در صورت نیاز به خرید مازاد به بورس کالا مراجعه کنند و در نهایت با نرخ جهانی آن را خریداری کنند.
دبیر انجمن قطعه سازان با اشاره به افزایش سه برابری قیمت محصولات، گفت: بیش از سه سال است که قیمت مواد اولیه سه برابر شده است به طوری که قطعه سازان در اواخر سال ۹۶، هر کیلو ورق فولاد را ۳ هزار تومان می خریدند اما این کالا ۸ هزار تومان معامله می شود.
بیگو با تاکید بر اینکه در صورت کاهش قیمت مواد اولیه شاهد کاهش قیمت خودرو خواهیم بود، گفت: اگر مواد اولیه با نرخ مصوب به فروش برسد، قیمت خودرو کاهش پیدا خواهد کرد.
او با بیان اینکه با کاهش قیمت مواد اولیه می توانیم شاهد کاهش ۱۰ میلیون تومانی قیمت خودرو باشیم، گفت: محصولات آهن مانند ورق، مفتول یا بلوک، مس، آلومینیوم و محصولات پتروشیمی از اصلی‌ترین مواد اولیه در ساخت یک خودروست که هم اکنون بر اساس نرخ دلار محاسبه می شود و به همین دلیل هم اکنون شاهد ۵۰ درصدی قیمت مواد اولیه هستیم.
به گفته کارشناسان صنعت خودرو، سود محاسبه قیمت مواد اولیه بر اساس نرخ دلار به دولت می‌رسد چرا که عمده شرکت‌های تولید کننده مواد اولیه متعلق به دولت هستند. خودروسازان هر سال با ضرر و زیان‌های فراوان مواجه می‌شوند در حالی که شرکت‌های فولادی با حاشیه سود قابل توجه، همان سال را به پایان می‌رسانند.
