افتتاح سپرده بانکی با سود بالاتر از ۱۵ درصد ممنوع شد/ بانک‌ها متحد شدند

هرچند طبق مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ سود سپرده های بانکی از شهریور سال 96 بدون تغییر و معادل 15 درصد تعیین شده و بانک مرکزی هم بخشنامه مربوطه را به نظام بانکی ابلاغ کرده بود ولی رقابت سودی بانک‌ها چندماه بعد از این مصوبه بالا گرفت و کار به جایی رسید که برخی از بانک ها نرخ های بالاتر از 23 درصد نیز به سپرده گذاران خود پرداخت می کردند.
استارت تخلف بانک‌ها از مصوبه سودی شورای پول و اعتبار بعد از تشدید تلاطم‌های ارزی در بازار زده شد و زمانی شدت گرفت که بانک مرکزی در بسته مدیریت بازار ارز مجوز انتشار اوراق گواهی 20درصدی را برای دوره چندروزه به بانک‌ها داد.
28 بهمن‌ماه سال 96، بسته سیاستی بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز در قالب سه طرح به‌اجرا در آمد که در مهم‌ترین آن انتشار اوراق گواهی سپرده با سود 20 درصد قرار داشت. این اوراق در عمل تفاوتی با حساب سپرده 15 درصد نداشته و حتی سود آن پنج درصد هم بالاتر بود. بانک مرکزی این نرخ را برای ایجاد جذابیت و کشاندن نقدینگی به‌سمت شبکه بانکی تعیین کرده بود تا بتواند تا حدی بازار ارز را کنترل کند.
بعد از آن شد که بانک ها رسماً و علناً بانک‌ها از مصوبه شورای پول و اعتبار تخطی کرده نرخ سود را به بیش از 20 درصد افزایش دادند. و تا همین امروز هم با این نرخ ها به افتتاح سپرده می پرداختند. هرچند از چند ماه قبل استارت کاهش تدریجی نرخ سود در تعدادی از این بانک ها زده شد.
از پاییز 98 برخی از بانک های خصوصی که پیش از این سودهای بالای 20 درصدی پرداخت می کردند در اقدامی هماهنگ نرخ سود سپرده ها را به 18 و 19 درصد کاهش دادند و دیگر برای سپرده های جدید سودهای بالای قبل را پرداخت نمی کردند.
با این حال اما سال 99 برای بانکی ها با تغییراتی همراه شده است که مهمترین آنها تلاش برای دو نرخی کردن سود بانکی است و هرچند مدیران بانک ها بایکدیگر توافق کرده اند ولی هنوز موفق به دریافت امضای رئیس کل بانک مرکزی نشده اند.
برهمین اساس البته بانکی ها در جلساتی که باهم داشته اند به توافق تازه ای رسیده اند؛ به دنبال تصمیم مشترک بانک‌ها بنا شده که دیگر سپرده ای با سود بالای 15 درصد افتتاح نشود ضمن آنکه نرخ سود سپرده های کوتاه مدت کمتر از 6 ماه نیز 8 درصد خواهد بود ؛ بانک ها بایکدیگر متحد شده اند که به مصوبه سال 96 شورای پول و اعتبار عمل کنند البته با چند سال تأخیر!
براساس این تصمیم بانکی ها، حساب‌های پشتیبان به طور کامل همچنان ممنوع بوده و هیچ بانکی مجاز به داشتن حساب پشتیبان نمی باشد. ضمن آنکه طبق بخشنامه بانک مرکزی،  پرداخت سود روزشمار نیز کماکان ممنوع خواهد بود.
پرداخت هر وجهی در زمان افتتاح سپرده ها،‌به عنوان علی الحساب و یا پیش پرداخت سود ممنوع است.
در مورد سپرده های بلند مدت یکساله نیز مقرر شده که نرخ سود این سپرده ها از تاریخ 1 اردیبهشت 99 معادل 15 درصد افتتاح شود و سپرده های موجود تا سررسید طبق قرارداد عمل نماید.
از تاریخ اول اردیبهشت سال جاری نرخ سود سپرده‌های کوتاه مدت بانک‌ها، 8 درصد تعیین و اعمال گردد سپرده های کمتر از 6 ماه نیز مشمول این طرح باشد.
بانک‌ها می توانند سپرده های 6 ماهه و بالاتر با نرخ 11 درصد تعیین و اعمال نمایند.
در صورت نیاز، بانک ها می توانند گواهی سپرده با نرخ 15 درصد تا 18 درصد و نرخ شکست 10 درصد تا تاریخ 31 شهریور سال جاری افتتاح نمایند.