پلاستیکها یکی از بحثهای روز دنیا هستند و پسماندهای پلاستیکی در دنیا به چالش مهمی تبدیل شده است. طبق اعلام دبیرخانه کنوانسیون بازل در چند دهه اخیر هشت هزار و ۳۰۰ میلیون تن پلاستیک در دنیا تولید شده که چهار هزار و ۹۰۰ میلیون تن آن در طبیعت رها شده است که همین موضوع سلامت انسان و طبیعت را به خطر میاندازد. کشورهای پیش رو و پیشرفته سعی دارند با اعمال قوانین و ممنوعیتها تاحدامکان از تولید و در نتیجه ورود میکروپلاستیکهای بهجامانده از پلاستیکها به چرخه غذایی مردم جلوگیری کنند و تا حد زیادی نیز در جلوگیری از تولید پسماندهای پلاستیکی موفق بودهاند.
در ایران اما بهغیراز اقدامات داوطلبانه مردمی سالهاست که فعالان و دلسوزان محیطزیست چشمانتظار اجراییشدن شیوهنامه حذف پلاستیک کمتر از ۲۵ میکرون است وعدهای که علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیطزیست، از نهاییشدن آن در سازمان ملی استاندارد خبر داده است. پلاستیکهایی که بر اساس این شیوهنامه باید با استانداردهایی تهیه شوند که به محیطزیست صدمه نزنند. در این شیوهنامه، استانداردهایی در خصوص مدیریت مصرف کیسههای پلاستیک در نظر گرفته شده و دوراه حل عملیاتی شامل اقتصاد چرخشی (استفاده از پسماندها بهعنوان ماده اولیه، صرفهجویی نفتی و کنترل آلاینده) و تولید و استفاده از پلاستیکهای زیستتخریبپذیر (پلاستیکهایی که در صورت رهاشدن در طبیعت، تخریب شده، به عناصر موجود در طبیعت تجزیه میگردند و به مواد غیر مضر تبدیل میشوند) ارائه شده است. شیوهنامهای که از سال 1394 در بروکراسیهای اداری گیرکرده و حالا که موعد اجرای آن فرارسیده اجرایش در حد یک خبر مانده و هنوز به طور عملی اقدامی از طرف سازمان حفاظت محیطزیست دیده نشده است. این در حالی است که اجرای این آییننامه نهتنها برای محیطزیست که برای سلامتی مردم نیز اهمیت زیادی دارد. پسماندهای پلاستیکی میتوانند مشکلات بسیار زیادی برای سلامتی انسانها علاوه بر حیوانات، پرندگان و آبزیان ایجاد کنند. مشکل از آنجاست که پلاستیک به ذرات ریز تقسیم میشود که اصطلاحا به آنها میکروپلاستیک گفته میشود که طول آن ۵ میلیمتر (بهاندازه یک عدس) یا کمتر است. به دلیل حجم بالای پسماند پلاستیکی در ایران و جهان این ذرات ریز در همهجا وجود دارد: این عناصر از خرابشدن کیسهها و بطریهای پلاستیکی تولید میشوند و وارد آب آشامیدنی و غذای انسانها شده و زمینهساز بیماریهای مختلف گوارشی و هم چنین بروز سرطان میشود. اجرای آییننامه کاهش مصرف پلاستیک اولین گام برای جلوگیری از افزایش مصرف پلاستیکها در کشور است و ایران از کشورهای اروپایی و حتی کشورهای همسایه خود در این باره هزاران گام عقبتر است.