چین یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان در بخش اعظم تاریخ بشر بوده است.
به گزارش راهنماتو، وقتی مارکوپولو در اواخر قرن سیزدهم از سلسله یوان در چین بازدید کرد، مات و مبهوت قوای نظامی، ساختار اجتماعی ـ و از همه اینها بالاتر ـ ثروت هنگفت آن قرار گرفت.
او در عبور از مسیر رودخانه جینگانگ، که تا همین امروز هم طویلترین کانال روی زمین باقی مانده است، بیشمار «تاجر بسیار بزرگ» دید که «ابریشم بیاندازه» و «گلدانهای کوچک و بزرگ چینی» میفروختند.
این تاجر ونیزی وارد هر شهری که میشد آن را باشکوهتر از شهر قبلی مییافت. فوژو در استان فوژیان مرکز «تجارت مروارید و سنگهای قیمتی» بود ... و «برای همین از هر نوع امکانات رفاهی که تصور کنید برخوردار بود.»
شهر مجاور آن، کوآنژو، «یکی از دو بندر بزرگ جهان با بزرگترین میزان تجارت بود.»، اما محبوبترین شهر مارکوپولو هانگژو بود که از آن به عنوان «بزرگترین شهری که در جهان میتوان سراغ گرفت»، نام برده است.
در زمان بازدید پولو، این شهر تقریبا ۱.۵ میلیون نفر جمعیت داشت. در مقایسه با آن شهر ونیز، موطن مارکو پولو، فقط ۷۰۰۰۰ نفر ساکن داشت.
البته اقتصاد چین، به خصوص در چند قرن گذشته، شاهد رکودهایی بوده است. برنامه «جهش بزرگ رو به جلو»ی مائو زدونگ را در نظر بگیرید. این کمپین فرهنگی اقتصادی، که از سال ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۲ اجرا شد، شاهد تلاشهای حزب کمونیست برای تبدیل کردن یک جامعه عمدتا کشاورزی به جامعهای کاملا صنعتی بود که بتواند با کشورهای غربی اروپایی و ایالات متحده رقابت کند.
کشاورزی تجمیع شد و کارخانهها مثل قارچ ناگهان سبز شدند. اما با کوچک شدن بخش کشاورزی منابع غذا نیز کوچک و به کمبودهایی انجامید که مرگ دهها میلیون یا حتی تعداد بیشتری چینی را در پی داشت.
اخیرا، خاطرات «جهش بزرگ رو به جلو» با نتایج سیاستهای اقتصادی ثمربخشتر و به شدت متفاوتتر جبران شده است. جانشینان مائو به تدریج درهای کشور را به روی کارآفرینی خصوصی باز کردند و با احتیاط بین کمونیسم و سرمایهداری تعادلی برقرار کردند که نتیجهاش رشد اقتصادی پایدار بوده است.
تولید ناخالص داخلی چین بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۲ بیش از دو برابر شده و از تولید ناخالص آمریکا پیشی گرفته است. با تغییر نرخ تولید ناخالص داخلی استانداردهای زندگی نیز تغییر کرده است.
همانطور که سلسلههای قبل از یوآن سبک زندگیشان با مردمان طبقات بالای جامعه در عصر یوآن متفاوت بود، اکنون زندگی طبقات بالای جامعه مدرن چین نیز با سبک زندگی مردمان طبقات بالای جامعه در عصر یوآن متفاوت است.
۲۰۰۰ میلادی: کمونیستهای پولدار
اقتصاد جمهوری خلق چین، که بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۴ به اوج خود رسید، از ۱۸ دسامبر سال ۱۹۸۷ شکوفا شد که رئیس حزب حاکم، دنگ شیائوپینگ، به انجام کاری دست زد که مائو هرگز اجازهاش را نداده بود و به دنبال آن اقتصاد چین به میانگین بیسابقه ۱۰ درصد رشد در سال رسید.
با شعار «اصلاحات و گشودگی» مجموعهای از اصلاحات در چین شروع شد و آنها تجمیع کشاورزی را که در زمان سانگ شروع شده بود و بر اساس آن اقتصاد دستوری بالا به پایین در آن حاکم بود به بازار آزاد تبدیل کردند (البته نه کاملا آزاد، اما آزادتر از زمانی که تازه دولت کمونیست بر سر کار آمده بود.)
در ظرف کمتر از دو دهه جامعه چین تغییر کرد. هزینههای خانوار برای خرید غذا کاهش و هزینه برای خرید اقلام لوکس افزایش یافت و سنت دیرینه این کشور در هدیهدادنهای مکرر زنده شد.
کارگران شهری موقعیتها دولتی را ترک کردند تا شانسشان را در کارآفرینی تجربه کنند. مطالعات نشان میدهند از زمانیکه مردم چین شروع به راهاندازی کسبوکارهای خودشان کرده و مسئول موفقیتها و شکستهای مالی خودشان هستند، بهرهوری افزایش یافته است. این روندی است که تا همین امروز نیز ادامه دارد و بسیاری از شهروندان طبقات متوسط و بالاتر از برنامه کاری ۹۹۶: ۹ صبح تا ۹ شب به مدت ۶ روز در هفته پیروی میکنند.
چون دولت چین تاریخی طولانی در کسب و توزیع ثروت و درآمد دارد، تعجبی ندارد که نخبگان مدرن این کشور هم بخواهند از ثروتشان لذت ببرند و آن را مانند همتایان غربیشان نمایش دهند.
دیگر دیدن مردمانی که در اطراف شانگهای و پکن در حال راندن ماشینهای گرانقیمت هستند، ساعت رولکس میاندازند و بچههایشان را به مدارس خارجی میفرستند، منظره بعیدی نیست.
چین اکنون یکی از بزرگترین بازارهای هواپیماها و قایقهای تفریحی خصوصی است و تعداد کشتیهای تفریحی لوکس در آن از ۱۰۰۰ عدد در سال ۲۰۱۰ به ۱۰۰۰۰۰ عدد در سال ۲۰۲۰ رسیده است.
با وجودی که کارگران چینی در حال ثروتمندتر شدن هستند، دولت همچنان کمونیست است. موفقیت اقتصادی شمشیری دو-دم برای شی جینگپینگ، رئیس حزب کمونیست، است و در عین آنکه چین را قدرتمند کرده کنترل آن را نیز دشوارتر کرده است.
در سالهای اخیر دولت کمونیست چین نمایش ثروت را لااقل در ملاء عام ممنوع کرده است. سانسورها کاربران شبکههای اجتماعی را که تصاویری از غذاها و لباسهای لوکسشان را به نمایش میگذارند هدف قرار داده است. تبلیغ محصولات لوکس ممنوع است و برخی شرکتها نیز از کارمندانشان میخواهند با پروازهای بیزنسکلس سفر نکنند.
این رفتاهار باعث شده که بسیاری از میلیاردهای چینی تصمیم به مهاجرت بگیرند.
منبع: fararu-674810