شکلات یکی از محبوب ترین شیرینی ها است که هفتم جولای برابر با 16 تیر 1401 روز جهانی شکلات (World Chocolate Day) است . به همین مناسبت در این مطلب درباره شکلات چیست؟ تاریخچه ، خواص، مضرات، ارزش غذایی و طرز تهیه انواع شکلات را در اختیار شما قرار می دهیم با ما همراه باشید.
شکلات
شکلات( به انگلیسی Chocolate) از رسته شیرینی است که از دانه های درخت کاکائو استخراج میشود و بر روی این دانه ها فرآیندهایی ایجاد میشود مانند اضافه کردن افزودنی ها و برای مصرف آماده میگردد.
تاریخچه شکلات
تاریخچه شکلات و پیدایش آن به قبل از میلاد مسیح میرسد. تخمین زده میشود که این خوراکی بر طرفدار توسط قوم مایا و زیر سایه حیوانات کشف شده است. قوم مایا برای اولین بار از خوراکی و غذاهایی که توسط حیوان ها خورده میشد، نوشیدنی درست کردند. که این نوشیدنی در میان قوم آن ها بسیار مورد استفاده قرار میگرفت . کاشف اسپانیایی مشهور ، کریستوف کلمب ، این نوشیدنی را با خود به اسپانیا آورد و پس از آن این نوشیدنی تا انگلستان و سراسر قاره اروپا رسید. ساله ها بعد این نوشیدنی از حالت مایع در آمد و به شکل امروزی شکلات تهیه شد و به عنوان خوراکی در تمام جهان گسترش یافت.
تاریخچه شکلات در ایران
اولین کارخانه شکلات سازی در ایران حدود ۶۰ سال پیش توسط دو برادر مهاجر روسی در تبریز راه اندازی شد.محصول این کارخانه تا مدتها فقط آب نبات و تافی برای بچه‌ها بود.
کالری شکلات
جدول ارزش غذایی شکلات شیرین
| تشکیل دهنده اصلی | مقدار در100 گرم |
|---|---|
| انرژی (کالری) | 507 کیلوکالری |
| کربوهیدرات | 60.40 گرم |
| پروتئین | 3.90 گرم |
| چربی | 34.20 گرم |
| آب | 0.50 گرم |
| فیبر | 5.50 گرم |
| قند | 51.48 گرم |
| کلسترول | 0.00 میلی گرم |
ویتامین های شکلات شیرین
| نام ویتامین | مقدار در 100 گرم |
|---|---|
| ویتامین A | 0.00 میکروگرم |
| ویتامین D | 0.00 میکروگرم |
| ویتامین E | 0.26 میلی گرم |
| ویتامین K | 6.30 میکروگرم |
| ویتامین C | 0.00 میلی گرم |
| تیامین (B1) | 0.02 میلی گرم |
| ریبوفلاوین (B2) | 0.24 میلی گرم |
| نیاسین (B3) | 0.67 میلی گرم |
| کولین (B4) | 29.90میلی گرم |
| پانتوتنیک اسید (B5) | 0.07 میلی گرم |
| ویتامین B6 | 0.04 میلی گرم |
| فولات (B9) | 3.00میکروگرم |
| ویتامین B12 | 0.00 میلی گرم |
مواد معدنی شکلات شیرین
| نام ماده معدنی | مقدار در 100 گرم |
|---|---|
| کلسیم | 24.00 میلی گرم |
| آهن | 2.76 میلی گرم |
| منیزیم | 113.00 میلی گرم |
| فسفر | 147.00 میلی گرم |
| پتاسیم | 290.00 میلی گرم |
| سدیم | 16.00 میلی گرم |
| روی | 1.50 میلی گرم |
| مس | 0.57 میلی گرم |
| منگنز | 0.49 میلی گرم |
| سلنیم | 2.80 میکروگرم |
خواص شکلات
- سلامت قلب: نتایج نشان داد که خطر ابتلا به حمله قلبی تا حدود 37 درصد کاهش داشته است، و احتمال ابتلا به سکته نیز، 29 درصد با مصرف شکلات کاهش یافته است.
- بهبود حافظه :تحقیقات نشان داده است، وقتی افراد مسن به طور خاص از عصاره کاکائو استفاده می کردند که غنی از فلاونول ها بود، عملکرد شناختی آن ها به شدت بهبود یافت.
- جلوگیری از آفتاب سوختگی: زنانی که شکلات با محتوای فلاونول داده شده، قادر به تحمل دوبرابر میزان نور UV در پوست خود بدون سوختگی هستند.
- بهبود خلق و خو : پلی فنول های موجود در شکلات تاثیر مفیدی بر خلق و خوی دارد، و باعث شد آرام تر و شادتر باشند.
- کاهش سطح کلسترول: محققان دریافتند زمانی که شکلات تیره رنگ با استرول های گیاهی و فلاونول ها به افراد داده شد، سطح کلسترول آنها کاهش یافت.
- شکلات غنی از مواد مغذی: از جمله دیگر مواد مفید در شکلات تلخ می‌توان به منیزیوم، اسید فولیک و مس اشاره کرد.
- کاهش فشار خون: خوردن یک تکه شکلات تلخ در روز میتواند فشار خون را به حالت متعادل در بیاورد.
- تولید اندورفین بیشتر: مزیت بزرگ شکلات این است که فلانول ها می توانند به تولید اندورفین بدون نیاز به دویدن ماراتون نیز کمک کنند. اندورفین نقش کلیدی در کمک به جلوگیری از افسردگی و اختلالات ذهنی نیز دارد.
- کمک به دیابت : دریافت میزان مناسب فلانوئید موجود در شکلات می تواند به متابولیسم بدن کمک کرده و عملکرد انسولین را افزایش دهد.
- کمک به سرفه:اثر شگفت انگیز دیگر مواد شیمیایی تئوبرومین موجود در شکلات این است که می تواند سرفه آزاردهنده را آرام کند.
- کاهش اشتها: یکی از سالم ترین خوراکی ها، یک تکه شکلات تلخ است، زیرا عملکرد شما را سریع تر می کند و نیاز به تنقلات قندی و شیرین را کاهش می دهد.
- کمک به افزایش گردش خون :به طور معمول، آسپرین مصرف می کنید تا از لخته شدن خون جلوگیری کنید و گردش خون را بهبود بخشید. اما مطالعات نشان می دهند که شکلات می تواند اثر مشابهی داشته باشد.
- دید و بینایی بهتر :محققان دریافتند که فلاونول های شکلات تلخ واقعاً می تواند بینایی را بهبود بخشد
- برای کاهش خستگی:اگر از سندرم خستگی مزمن رنج می برید، باید شکلات را به رژیم غذایی روزانه خود اضافه کنید.
- کاهش میزان ابتلا به سرطان کاکائو موجود در شکلات تیره خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد. این موارد در دور نگه داشتن رادیکال های آزاد مهم هستند.
فواید خوردن شکلات در دوران بارداری:
مضرات خوردن شکلات
- افزایش کلسترول خون
- اگر دچار سردرد شدید به دلیل وجود ترکیبات شیمیایی موجود در این ماده است که در بدن برخی افراد اختلال ایجاد می‌کند و سبب بروز واکنش میشود.
- شکلات‌های تلخ به‌دلیل داشتن میزان زیاد ماده‌ی خشک باعث تشدیدآلرژی میشود.
- برای افراد مضطرب نیز توصیه میشود مصرف این شکلات‌ها محدود شود، زیرا شکلات‌ها به‌دلیل داشتن کافئین زیاد، باعث افزایش اضطراب می‌شوند.
- از آ‌ن‌جایی که مصرف شکلات به تحریک پوشش درونی معده منجر میشود، شیره‌های گوارشی هم در این روند به سمت مری برمی‌گردند و درنتیجه علائم بیماری ریفلاکس را تشدید میکنند. در این حالت فرد ممکن است علائمی مانند سوزش سر معده، عرق شدید، حالت تهوع و...تجربه کند.
- خوردن شکلات ، میتواند باعث ابتلا به بی‌خوابی و آشفتگی ذهنی شود.
- کافئین، تئوفیلین و تئوبرومین موجود در شکلات باعث شکل‌گیری آریتمی قلبی یا ضربان نامنظم قلب می‌شوند.
- خوردن شکلات برای بعضی از افراد باعث شکل‌گیری آکنه یا تشدید آکنه‌های قبلی میشود.
مضرات خوردن شکلات در کودکان
کودکانی که بیشتر از سه سال دارند، به شرطی که روزانه از ۲۵ گرم تجاوز نکند ، می‌توانند شکلات بخورند. اما شکلات خوردن براساس اصول تغذیه کودکان زیر یک سال، مفید تلقی نمی‌شود و بعد از یک‌سالگی هم بهتر است با احتیاط سراغ چنین ترکیباتی بروید. مضرات خوردن شکلات در کودکان عبارتند از:
مصرف شکلات‌ها در افرادی که مبتلا به عارضه که یر هستند به‌خصوص در کودکان، ممکن است موجب تشدید بیماری در آنها شود. در برخی کودکان ممکن است موجب بی‌خوابی، تکرر ادرار، حالت عصبی و افزایش انرژی شود. به همین دلیل است که مصرف شکلات در کودکان باید محدود شود زیرا شکلات میتواند حالت شادی را تبدیل به عصبانیت کند.
طرز تهیه شکلات به روش های مختلف در خانه
شکلات یکی از خوراکی های پرطرفداری است که معمولا به صورت آماده از مغازه خریداری می شود اما می توان به راحتی در خانه نیز شکلات تهیه کرد.
طرز تهیه شکلات تلخ
مواد لازم:
- کره ی کاکائو: ۱۴۰ گرم
- پودر کاکائوی خام: ۷۰ گرم
- خاک قند: ۴۰ گرم
- نمک: ۸/۱ قاشق چای خوری
دستور تهیه شکلات تلخ در 4 مرحله:
- کره ی کاکائو را به تکه های کوچک تقسیم کنید. هرچه تکه ها کوچکتر باشند، کره ی کاکائو زودتر و یکنواخت تر آب می شود. کیفیت کره ی کاکائو تاثیر مستقیمی بر طعم و کیفیت شما خواهد داشت پس در خرید آن دقت کنید.
- در یک قابلمه مقداری آب بریزید و ظرف ضد حرارتی را به روش بن ماری روی دهانه ی قابلمه قرار دهید. قابلمه را روی حرارت متوسط قرار دهید تا آب شروع به بخار کردن کند. کره ی شکلات را درون ظرف ضد حرارت بریزید تا ذوب شود.
- ظرف را از روی حرارت بردارید. خاک قند و پودر کاکائو را الک کرده و با کره ی کاکائوی ذوب شده مخلوط کنید تا بافت آن مانند کرم شکلات شود.
- شکلات را درون قالب مخصوص شکلات بریزید و آن را برای ۲۰ دقیقه کنار بگذارید تا کمی خنک شود. سپس قالب را در یخچال قرار دهید تا شکلات خود را بگیرد و سفت شود.
طرز تهیه شکلات شیری خانگی
شکلات شیری یکی از محبوب ترین انواع شکلات است که به آن شکلات ساده نیز می گویند.
مواد لازم:
- کره ی کاکائو: ۴۰ گرم
- پودر کاکائوی خام: ۱۵ گرم
- خاک قند: ۲ قاشق غذا خوری
- شیر خشک: ۲۰ گرم
- نمک: ۸/۱ قاشق چای خوری
7 مرحله روش تهیه شکلات شیری
- برای تهیه شکلات شیری لازم است که یک قابلمه را تا نیمه از آب پر کنید و یک ظرف ضد حرارت را به صورتی که با آب درون قابلمه در تماس نباشد، به روش بنماری روی دهانه ی قابلمه قرار دهید. قابلمه را روی شعله ی متوسط گاز قرار دهید تا آب شروع به بخار کردن کند.
- در این میان، کره ی کاکائو را به قطعات کوچک تقسیم کنید. این کار باعث می شود که کره یکنواخت و سریعتر ذوب شود.
- کره را درون ظرف ضد حرارتی که به روش بن ماری روی شعله قرار داده اید، ریخته و گهگاهی بهم بزنید تا به طور یکنواخت ذوب شود.
- وقتی کره ی کاکائو کاملا آب شد، پودر کاکائو و شیر خشک را الک کرده و درون کره ی ذوب شده بریزید. مواد را خوب هم بزنید تا کاملا مخلوط شوند.
- پودر قند را اضافه کرده و با شکلات مخلوط کنید. سپس ظرف را از روی گاز بردارید.
- چند دقیقه صبر کنید تا شکلات کمی خنک شود. توجه کنید که زمان خنک شدن نباید طولانی باشد وگرنه شکلات می بندد. بعد از آن که شکلات کمی خنک شد، دوباره مواد را بهم بزنید.
- مایع شکلاتی به دست آمده را در یک قالب مخصوص شکلات بریزید و در یخچال قرار دهید تا خود را بگیرد و سفت شود. شکلات شیری را می توانید در کنار نوشیدنی های گرم سرو کنید. به دلیل وجود شکر و شیر خشک، کالری شکلات شیری از باقی انواع شکلات بیشتر است و استفاده از آن برای کسانی که رژیم های لاغری دارند، توصیه نمی شود.
شکلات مغزدار با شکلات تخته ای
برای درست کردن شکلات مغزدار خانگی یک روند مشخص وجود دارد. در اینجا طرز تهیه شکلات مغزدار گردویی آورده شده است که با همین روش می توانید شکلات مغزدار فندقی یا شکلات با هر مغز دیگری را درست کنید.
مواد لازم:
- شکلات تخته ای آب شده: ۲ فنجان
- مغز گردو: ۱ و ۲/۱ فنجان
طرز تهیه شکلات مغزدار در 6 مرحله
- در یک ظرف، شکلات تخته ای آب شده را با مغز گردوهای خرد شده مخلوط کنید.
- روی یک سینی فر را با فویل آلومینیوم بپوشانید. توجه داشته باشید که روی فویل چروک نشود.
- مواد را روی فویل به گونه ای پخش کنید که قطر آن حداقل یک سانتی متر باشد.
- در صورت علاقه می توانید مقداری گردوی خرد شده برای تزیین روی مواد بریزید.
- سینی را برای حدود ۲۰ دقیقه در یخچال قرار دهید تا شکلات خود را بگیرد.
- سینی را از یخچال خارج کنید و با استفاده از یک چاقو، شکلات را به قسمت های کوچکتر تقسیم کنید.
شکلات مغزدار کاراملی
مواد لازم:
- شکلات آب شده: ۳ فنجان (۵۱۰ گرم)
- آب: ۲/۱ فنجان (۱۵۰ میلی لیتر)
- شکر: ۱ و ۲/۱ فنجان (۲۸۲ گرم)
- نمک: ۲/۱ قاشق چای خوری
- عصاره ی وانیل: ۱ قاشق چای خوری
- خامه: ۱ فنجان
مراحل طرز تهیه شکلات مغزدار کاراملی
- ابتدا برای درست کردن سس کارامل، در یک قابلمه که کف آن ضخیم است، آب، شکر، نمک و وانیل را مخلوط کنید و روی شعله ی متوسط گاز قرار دهید.
- برای ۴ دقیقه این مواد را بهم بزنید تا شکر کاملا حل شود و مخلوط به جوش بیاید.
- سپس بدون آن که مواد را بهم بزنید، اجازه دهید تا برای ۶ دقیقه آب آن تبخیر شود و شربت، رنگ عسلی به خود بگیرد. بهتر است در این میان، چند بار قابلمه را تکان دهید تا مطمئن شوید شربت یکدست کاراملی می شود.
- پختن را ادامه دهید تا شربت به رنگ کهربایی روشن در بیاید و یک دقیقه بعد بلافاصله خامه را اضافه کنید. سپس حرارت را کم کنید تا دمای کارامل به ۸۰ درجه سانتیگراد برسد.
- برای درست کردن شکلات ها، با استفاده از یک قاشق، شکلات آب شده را در قالب های شکلات بریزید. قالب را بچرخانید تا دیواره قالب ها نیز با شکلات پوشیده شود. سپس قالب را برای ۱۵ الی ۲۰ دقیقه در فریزر قرار دهید تا شکلات خود را بگیرد.
- قالب را از فریزر خارج کنید و روی هر یک از شکلات های درون قالب، مقداری مساوی سس کارامل برزید. قالب را کمی تکان دهید تا هوای اضافی مواد خارج شود. دوباره روی کارامل ها را با یک لایه شکلات آب شده بپوشانید و برای ۲۰ دقیقه قالب را در فریزر قرار دهید.
- قالب را برگردانید تا شکلات های شما از حفره ها جدا شوند. شکلات ها را می توانید تا ۶ هفته در یخچال نگهداری کنید.
شکلات داغ با پودر کاکائو
مواد لازم:
- پودر کاکائو ی تلخ: ۲ قاشق غذاخوری
- شکر: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری
- نمک: به مقدار لازم
- شیر: ۱ فنجان
- عصاره ی وانیل: ۴/۱ قاشق غذاخوری
طرز تهیه شکلات داغ با پودر کاکائو در 4 مرحله
- پودر کاکائو، شکر، نمک و تقریبا دو قاشق غذا خوری شیر را با هم مخلوط کنید.
- این مواد را در یک شیرجوش ریخته و تا زمانی که شکر و پودر کاکائو حل شوند، روی شعله ی متوسط گاز بهم بزنید.
- باقی شیر را در مواد بریزید و هم بزنید تا گرم شود. اگر می خواهید شکلات داغ شما خامه ای شود، می توانید آن را با استفاده از همزن بهم بزنید.
- وانیل را درون مواد بریزید و سپس در یک فنجان با تزیین خامه سرو کنید.
شکلات با پودر کاکائو
مواد لازم:
- پودر کاکائو: ۲ فنجان (۲۲۰ گرم)
- کره در دمای اتاق: ۴/۳ فنجان (۱۷۰ گرم)
- خاک قند: ۲/۱ فنجان (۱۰۰ گرم)
- شکر: ۳/۲ فنجان (۱۵۰ میلی لیتر)
- نمک: ۴/۱ قاشق چای خوری
روش کارطرز تهیه شکلات با پودر کاکائو
- ابتدا کره ی نرم شده و پودر کاکائو را در یک کاسه بریزید و آن ها را آنقدر بهم بزنید تا به شکل خمیری یک دست دربیایند. سپس مواد را در یک ظرف ضد حرارت بریزید.
- در یک قابلمه به اندازه ی ۴/۱ حجم آن، آب بزیرید و آن را روی شعله ی متوسط گاز قرار دهید. وقتی که آب شروع به بخار کردن کرد، کاسه ی حاوی مخلوط کره و پودر کاکائو را به روش بن ماری روی قابلمه قرار دهید. مواد را تا زمانی که کره گرم شود، مدام هم بزنید تا پودر کاکائو گلوله گلوله نشود. وقتی خمیر به شکل مایع درآمد آن را از روی قابلمه بردارید و دوباره با استفاده از همزن آنقدر بهم بزنید تا مواد یکنواخت و نرم شود.
- شیر و شکر را به آرامی به مخلوط شکلاتی اضافه کنید و با دقت بهم بزنید. وقتی که مواد یکدست شدند، شکلات را مزه کنید و در صورت نیاز شکر بیشتری به آن اضافه کنید.
- حالا مواد شکلاتی به دست آمده را به استفاده از یک قیف در قالب های مورد نظر خود بریزید. قالب را تا زمانی که شکلات ها خود را بگیرند در فریزر قرار دهید. معمولا ۱۰ ساعت طول می کشد که شکلات ها کاملا سفت شوند. می توانید روی شکلات ها را با خاک قند تزیین کنید و در کنار چای یا قهوه سرو کنید.
انواع شکلات
شکلات تلخ : شکلات تلخ طرفدارادن بسیاری را دارد چرا که سبب افزایش وزن نشده . یک شکلات تلخ واقعی حاوی 18% روغن کاکائو است و 35% نیز دارای کاکائو به صورت پودری است.
شکلات شیری : این نوع از شکلات حاوی شیر است و در ترکیبات آن 25% از کاکائو ، 14% دارای شیر خشک و هم چنین 3.5% نیز از روغن شیر تهیه شده است. شکلات شیری نسبت به شکلات تلخ طعم ملایمتری دارد
شکلات سفید : در ترکیبات این نوع از شکلات حدود 20% و یا کمتر حاوی روغن کاکائو بوده و مابقی حدود 14% شیر خشک استفاده میشود . هم چنین در تهیه شکلات سفید ، حدودا 3.5% هم از وغن شیر استفاده میشود.
شکلات مغزدار : در این نوع از شکلات حدود 25% کاکائو استفاده میشود اما برای تنوع بخشیدن به محصولات خود تولیدکنندگان از پسته و فندق نیز استفاده میکنند.
سخن آخر
شکلات، یک میان وعده ی عالی است که علاوه بر رفع گرسنگی، باعث افزایش سطح انرژی می شود.
سوالات متدوال درباره شکلات
| شکلات به انگلیسی؟ |
| Chocolate |
| روز جهانی شکلات به انگلیسی؟ |
| World Chocolate Day |
| تاریخ روز جهانی شکلات؟ |
| 7 جولای |
| شکلات چیست؟ |
| کلمه انگلیسی شکلات (Chocolate) از کلمه xocolatl (کلمه آزتکی) به معنای آب تلخ گرفته شده است.شکلات به خوراکی‌های ساخته شده از کاکائو گفته میشود. این ماده غذایی پرطرفدار و انرژی زا، به‌گونه ساده از ترکیب شیر، شکر، کره کاکائو و پودر کاکائو با نسبت‌های گوناگون ساخته میشود. |
| کالری شکلات شیرین؟ |
| کالری شکلات شیرین در حالت طبیعی 507 کیلو کالری در 100 گرم می باشد. |
| کالری شکلات تلخ؟ |
| کالری شکلات تلخ ۵۴۶ کالری در 100 گرم می باشد. |
| مصرف شکلات در پریودی ؟ |
|
در طول دوران قاعدگی روزانه یک قطعه شکلات تلخ ( با مقدار کاکائو ۶۰ درصد یا بیشتر ) می تواند به کاهش هوس غذایی کمک کند.بعلاوه شکلات تلخ آنتی اکسیدان های مفیدی دارد که به تقویت سروتونین کمک می کند. سروتونین خلق و خو را بهبود می دهد. |
| شکلات برای کم خونی مفیده؟ |
|
شکلات به خصوص شکلات تلخ به دلیل سرشار از آنتی اکسیدان؛ مس، آهن، منیزیم، منگنز بودن به درمان کم خونی کمک می کند. |
| شکلات و فشار خون؟ |
|
خوردن یک تکه شکلات تلخ در روز میتواند فشار خون را به حالت متعادل در بیاورد.کاکائو چه به‌صورت پودر و چه شکلات تلخ، میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. |
| چرا شکلات برای سگ کشنده است؟ |
|
یک ماده شیمیایی به نام تئوبرومین در شکلات وجود دارد که برای سگ ها سمی است و هرچه شکلات تلخ تر،تیره تر و خالص تر باشد تئوبرومین بیشتری دارد. |
| اولین کارخانه شکلات سازی در ایران؟ |
| اولین کارخانه شکلات سازی در ایران حدود ۶۰ سال پیش توسط دو برادر مهاجر روسی در تبریز راه اندازی شد. |
| افراد مضطرب در مصرف شکلات محدودیت دارند؟ |
| برای افراد مضطرب نیز توصیه میشود مصرف این شکلات‌ها محدود شود، زیرا شکلات‌ها به‌دلیل داشتن کافئین زیاد، باعث افزایش اضطراب می‌شوند. |
| مصرف شکلات و مسکن؟ |
| خوردن شکلات به عنوان یک مسکن طبیعی میتواند از بروز بسیاری از درد های طبیعی در قسمت های مختلف بدن جلوگیری کند. |
| شکلات باعث کاهش وزن میشه؟ |
| شکلات تلخ ، به لطف میزان بالای آنتی اکسیدان های موجودش میتواند به کاهش وزن می شود. |
| برای تهیه شکلات چند دانه کاکائو نیازه؟ |
| برای تهیه ی 450 گرم شکلات، 400 دانه ی کاکائو مورد نیاز است. |
|
استفاده از روغن پالم در تولید شکلات تا چه میزان مجاز است؟ |
|
|
| کودکان از چه سنی شکلات بخورند> |
| کودکانی که بیشتر از سه سال دارند، به شرطی که روزانه از ۲۵ گرم تجاوز نکند ، می‌توانند شکلات بخورند. اما شکلات خوردن براساس اصول تغذیه کودکان زیر یک سال، مفید تلقی نمی‌شود و بعد از یک‌سالگی هم بهتر است با احتیاط سراغ چنین ترکیباتی بروید. |
