آپاندیس یک کیسه کوچک متصل به روده است که در سمت راست پایین شکم قرار دارد و آپاندیست زمانی اتفاق میافتد که آپاندیس به دلیل انسداد ملتهب شود. در ادامه شما را با آپاندیس چیست؟ علت، علائم، تشخیص و جراحی آشنا می کنیم و اطلاعاتی از علائم درد آپاندیس در زنان، علائم آپاندیس پنهان، انواع آپاندیسیت در اختیار شما قرار می دهیم.همچنین به سوالاتی مانند آیا درد آپاندیس قطع میشود؟ درد اپاندیس چگونه شروع می شود؟ و....پاسخ می دهیم.
فهرست مطالب
آپاندیس چیست؟
آپاندیس(Appendicitis) یا آپاندیست که به نام روده کور هم شناخته می شود، زائدهی باریک و انگشتی شکل با طول ده سانتیمتر و قطر نیم سانتیمتر است. برخلاف تصور عموم آپاندیس یک زائدهی اضافه نیست زیرا محلی را برای رشد باکتریهای مفید آماده میکند و علاوه بر بهبود هضم غذا باعث افزایش تقویت سیستم ایمنی بدن می شود.
آپاندیسیت (به انگلیسی: Appendicitis) یا آویزآماس به التهاب ناگهانی آپاندیس گفته میشود. آپاندیس زائدهای کوچک و انگشتیشکل است که از رودهٔ بزرگ منشعب میشود. هر سال از هر ۵۰۰ نفر، یک نفر دچار آپاندیسیت میشود و این عمل شایعترین عمل اورژانسی شکم است.
آپاندیس کجاست ؟
آپاندیس کجاست؟، آپاندیس کجاست راست یا چپ؟، آپاندیس در کدام قسمت بدن است؟ و...از سوالاتی است که بیماران در اینترنت به دنبال اطلاعاتی در این زمینه هستند. محل دقیق آپاندیس در سمت راست بدن و زیر شکم است.
انواع آپاندیسیت
انواع آپاندیسیت، به دو نوع حاد و مزمن تقسیم بندی می شود که در بیشتر افراد آپاندسیت حاد است.
- آپاندیسیت حاد شدید و ناگهانی ایجاد می شود و در مردان بیشتر از زنان و بیشتر افراد ۱۰ تا ۳۰ سال را تحت تاثیر قرار میدهد. درد این نوع آپاندیست در طول ۲۴ ساعت بسیار شدت پیدا می کند و در صورت عدم درمان ممکن است آپاندیس بترکد.
- آپاندیسیت مزمن نسبت به نوع حاد بسیار کمتر اتفاق میفتد و معمولا علائم آن خفیف است و ممکن است چند هفته، چند ماه یا حتی چند سال ناپدید شود و دوباره به وجود بیاید.
علت آپاندیس
علت آپاندیس می تواند انسداد و گرفتگی،تجمع مواد غذایی، بزرگ شدن غدد لنفاوی، ایجاد آسیب یا تشکیل تومور باشد.
علائم آپاندیس
- تورم شکم
- تهوع و استفراغ
- یبوست یا اسهال
- از دست دادن اشتها
- عدم توانایی دفع مدفوع
- عدم توانایی خارج کردن گاز روده
- تب خفیف که با شدت گرفتن درد و بیماری میزان آن بالا میرود.
باید به این نکته توجه کرد که تمامی افراد این علائم را تجربه نمیکنند اما درد آپاندیس با عطسه یا سرفه بیشتر می شود.علائم آپاندیس در نوجوانان با زنان باردار کمی متفاوت است. علائم آپاندیس در کودکان هم مشابه یک بیماری گوارشی و دل درد است.
علائم آپاندیس در زنان باردار
علائم آپاندیس در زنان باردار با افراد دیگر تفاوت چندانی ندارد اما تب و اسهال در آنها کمتر دیده می شود. البته علائم نیز وجود دارد که مختص زنان باردار است از جمله:
- درد بالای شکم
- ادرار دردناک یا قطع ادرار
علائم آپاندیس در مردان
علائم درد آپاندیس در زنان
علائم درد آپاندیس در زنان ممکن است با درد تخمدان اشتباه گرفته شود اما برای تشخیص درد آپاندیس با درد تخمدان باید به این نکته توجه داشته باشید که درد تخمدان در روزهای تخمک گذاری یعنی دو هفته از عادت ماهیانه اتفاق میافتد و بعد از چند ساعت از بین میرود ولی درد آپاندیس بعد از گذشت چند ساعت شدیدتر میشود و ممکن است با اسهال و تهوع نیز همراه باشد.
علائم ترکیدن آپاندیس
- لرز
- ضعف
- گیجی
- تب با درجه بالاتر
- درد در تمام شکم
- درد مداوم و شدیدتر
- بالارفتن ضربان قلب و سرعت تنفس به دلیل پاسخ به درد شدید
تشخیص آپاندیس در منزل
تشخیص آپاندیس در منزل ساده است و با لمس کردن شکم میتوانید درد آپاندیس را از سایر دردهای گوارشی تشخیص دهید. اولین ویژگی آن درد در ناحیه ای شکم است که در طول ۱۲ تا ۲۴ ساعت درد شکم افزایش پیدا می کند و حتی به سمت چپ بدن کشیده میشود.همچنین با لمس یا فشار دادن شکم و رها کردن آن شدت درد بیشتر شود.بهتر است بدانید که درد آپاندیس با ایستاندن و راه رفتن همچنان ادامه دارد. اگر همچنین علائمی را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید تا شما را معاینه کند و برای اطمینان بیشتر آزمایش های زیر را انجام دهد:
- آزمایش خون: در آزمایش خون برای تشخیص آپاندیسیت میزان گلبول سفید خون اندازه گیری می شود و بالا بودن آن نشانهی عفونت است.
- آزمایش ادرار: آزمایش ادرار برای تشخیص آپاندیسیت به این دلیل انجام می شود که علت دردها عفونت کلیه نیست.
- تستهای تصویربرداری تستهای تصویربرداری مانند پرتونگاری شکمی، اسکن توموگرافی کامپیوتری یا CT ، تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی یا MRI تستهای کمکی برای تشخیص دقیق آپاندیس از دردهای دیگر انجام میشود.
درمان آپاندیس
درمان آپاندیس شامل جراحی برای برداشتن آپاندیس ملتهب است اما برای درمان عفونت قبل از جراحی ممکن است یک دوز آنتیبیوتیک برایتان تجویز شود.
عمل آپاندیس
عمل آپاندیس به دو روش لاپاروسکوپی یا عمل بسته و باز انجام می شود که در هر دو روش، هدف اصلی برداشتن آپاندیس آلوده و پیشگیری از شیوع عفونت و التهاب به سایر مناطق بدن است. در ادامه فیلم عمل جراحی برداشتن آپاندیس توسط دکتر سادات منصوری را مشاهده می کنید.
بعد از جراحی آپاندیس خیلی از افراد درد زیادی را تجربه میکنند و پزشک می تواند برای کاهش درد، داروهای مانند مسکن را تجویز کند.بعد از عمل آپاندیست بهتر است وضعیت بیمار باید به صورت نیمه نشسته باشد زیرا نشستن به محل بخیهها فشار وارد میکند. بیمار باید رژیم غذایی حاوی میوه، سبزی زیاد و آب فراوان استفاده کند تا دچار یبوست نشود. نوشیدن الکل یا نوشیدنیهای حاوی کافئین بعد از جراحی ممنوع است. از فعالیت های سنگین خودداری کند و محل زخم را باید خشک و تمیز نگه دارد.
عوارض عمل آپاندیس
برخی از عوارض عمل آآپاندیس عبارتند از:
- خونریزی
- عفونت زخم
- مسدود شدن روده
- آسیب به اندامهای مجاور
- عفونت، قرمزی و تورم شکم در صورت ترکیدن این بافت در حین عمل
عوامل خطر ابتلا به آپاندیسیت
آپاندیسیت میتواند در هر فردی ایجاد شود، اما ممکن است برخی از افراد بیش از سایرین به این بیماری مبتلا شوند. عوامل خطر آپاندیسیت عبارتند از:
- جنسیت: آپاندیسیت در مردان بیشتر از زنان دیده میشود.
- سن: آپاندیسیت غالبا افراد بین ۱۵ تا ۳۰ سال را مبتلا میکند. بروز آپاندیسیت در کودکان زیر ۲ سال نادر است.
- سابقهی خانوادگی: افرادی که دارای سابقهی خانوادگی آپاندیسیت هستند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن قرار دارند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
درصورتیکه شکم درد شدید دارید و نمیتوانید بنشینید یا بایستید حتماً برای تشخیص علت درد باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین بعد از عمل آپاندیس هم اگر با تب، قرمز شدن محل زخم یا تورم آن مواجه شدید باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
پرسش های متداول
آیا درد آپاندیس قطع میشود؟ |
درد آپاندیس تنها با دریافت خدمات درمانی و موثر متوقف میشود. |
درد اپاندیس چگونه شروع می شود؟ |
درد آپاندیس به صورت ناگهانی و از سمت راست پایین شکم شروع می شود یا از اطراف ناف شروع و اغلب به سمت راست پایین شکم منتقل می شود |
اگر آپاندیس از بدن خارج نشود چه اتفاقی میافتد؟ |
اگر آپاندیس از بدن خارج نشود، باعث افزایش عفونت در بدن می شود و می تواند سایر بافتها و اندامها را هم دچار التهاب کند. |
بعد از بروز آپاندیسیت چه کارهایی نباید انجام دهید؟ |
بعد از بروز آپاندیس، هیچگاه از دارو و کیسهی آب گرم روی محل درد استفاده نکنید. |
آپاندیس سمت چپ است یا راست؟ |
آپاندیس، سمت راست بدن و زیر شکم است. |
کار آپاندیس چیست؟ |
کار آپاندیس در بدن انسان کمک به از بین بردن آلودگیهای است. |
علت آپاندیس در کودکان چیست؟ |
علت آپاندیس در کودکان، فشرده و مسدود شدن مجاری آپاندیس توسط تکهای مدفوع سفت یا گره لنفاوی بزرگ است. |
آیا آپاندیس در کودکان خطرناک است؟ |
آپاندیس در کودکان خطرناک نیست اما اگر درمان نشود، معمولا پیشرفت میکند و باعث پریتونیت، آبسه شکمی و گاهی مرگ در کودکان میشود. |
آپاندیس دردش چگونه است؟ |
آپاندیس دردش ناگهانی و تیز است. |
اگر آپاندیس بترکد چه میشود؟ |
ترکیدن آپاندیس خطرناک است و در این شرایط عفونت در کل شکم پخش و عدم درمان آن باعث عوارض شدید و حتی مرگ میشود. |
از زمان شروع درد چقدر زمان میبرد تا آپاندیس بترکد؟ |
معمولا ۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از شروع علائم این احتمال وجود دارد که آپاندیس پاره شود و عفونت در کل شکم پخش شود. |
درد سمت راست شکم نشانه آپاندیسیت است؟ |
درد سمت راست شکم نشانه آپاندیسیت نیست و ممکن از علائم نفخ باشد اما اگر درد بسیار شدید بود یا پس از چند روز برطرف نشد، باید به پزشک مراجعه کنید. ممکن است علت آن آپاندیسیت یا سنگ کیسه صفرا باشد. |
آیا احتمال آپاندیس در بارداری وجود دارد؟ |
بله، درد آپاندیسیت در زمان بارداری ممکن است به سمت راست و بالای شکم منتقل شود. |
آیا میتوان از آپاندیسیت جلوگیری کرد؟ |
هیچ روشی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد. |
سخن آخر
در این مطلب هر آنچه درباره آپاندیس باید بدانید را در اختیار شما قرار دادیم و شما را با علت، علائم، تشخیص و درمان آن آشنا کردیم.در صورت ابتلا به این بیماری، تجربیات تان را در درمان این بیماری در قسمت نظرات تان با دیگران به اشتراک بگذارید.