در مورد آسیبهای مفصل زانو توضیح دهید؟
مفصل زانو در اثر صدمه و آسیبهای وارد شده به اندامهای بدن درگیر درد میشود، مفصل زانو تشکیل شده از استخوانهای ساق، ران، استخوان کشک و رباطهای زانو نقش ثبات دهنده به زانو دارند، این رباطها تشکیل شده از رابط کناری، داخلی، خارجی و منیسکهای زانو نقش مهمی در پیشگیری از ساییدگی زانو دارند تا آسیبی به زانو وارد نشود. درد زانو در خانمهای بالاتر از سن ۴۰ سالگی به دلیل فرسودگی در منیسک ها ایجاد میشود، صدمات و آسیبها منجر به پارگی منیسک میشود و اگر این پارگی منیسک به موقع درمان نشود ممکن است منجر به آرتروز و ساییدگی زانو شود و در خانمها میزان ساییدگی زانو و آرتروز به نسبت بیشتر از آقایان است.آسیبهای منسیک زانو در چه افرادی شایع است؟
گاهی اوقات کشک زانو، رباطها و منسیک دچار شکستگی میشود، در خانمها آسیبهای منیسک بسیار شایع است و پیچ خوردن ساده زانو ممکن است منجر به آسیب منیسک زانو شود، اگر بانوان عضلات اطراف زانو را قوی کرده و رعایت بهداشت زانو را انجام دهند آسیب رباط و شکستگی منیسک کمتر میشود. اگر افراد حرکاتهای تمرینی و گرم کردنهای قبل از ورزش را داشته باشند ۵۰ درصد آسیبهای رباط در ورزشکاران را کاهش میدهد.
آسیبهای زانو در ورزشکاران چیست و برای کاهش آنچه باید کرد؟
متأسفانه آسیبهای رباط صلیبی، قدامی و آسیب رباط کناری داخلی جزو شایعترین آسیبهای رباط مفصل زانو در ورزشکاران است. برای پیشگیری از این آسیبها به ورزشکاران هر سال فیفا پروتکلهایی برای مربیان برنامهریزی میکند و ورزشکاران باید این دستورات را رعایت کنند، اگر بزرگسالان این ورزشها را ۳ بار در هفته به مدت ۱۵ دقیقه انجام دهند ۵۰ درصد ریسک آسیب رباط کم میشود و این عدد بزرگی است، علاوه بر این چابکی ورزشکاران در ورزش بیشتر میشود. ورزشهای تقویتی برای همه افراد توصیه میشود، باید ورزشکاران به این مسئله دقت لازم داشته باشند، پرهیز از پریدن در جهش شدید، خم بودن طولانی و عضلات ضعیف باعث آسیب دیدگی زانو میشود بنابراین داشتن عضلات قوی و رعایت بهداشت زانو از پارگی منیسک، آرتروز و ساییدگی زانو جلوگیری میکند.آیا صدای زانو مشکلی جدی است و علائم پوکی استخوان چیست؟
صدای زانو اگر همراه با درد نباشد مشکل خاصی نیست، اگر صدا همراه با درد و قفل کردن زانو باشد باید افراد این درد را جدی بگیرند. ساییدگی زانو در مراحل اولیه نیاز به جراحی ندارد ساییدگیها و آرتروزهای شدید در سنین بالا نیاز به جراحی دارد. پوکی استخوان بیماری بدون علائم است و بیمار درد و مشکل خاصی ندارد، به همین دلیل پوکی استخوان مغفول میماند، خانمها در سن بعد از یائسگی و بروز بیماریهای هورمونی باید برای تشخیص تراکم استخوانها به پزشک مراجعه کنند و در صورت تأیید پوکی استخوان روند درمان این بیماری خاموش را دنبال کنند.نظر شما درباره ترک ورزش در ایام کرونا و شدت علائم زانو درد چیست؟
افرادی که قبل از کرونا فعالیتهای ورزشی انجام میدادند و در محدودیتهای کرونایی مجبور به ترک ورزش شدند این اتفاق به شدت روی دردهای آنها تأثیر میگذارد، این افراد به دلیل داشتن عضلات ضعیف بعد از بازگشت به فعالیتهای ورزشی سابق دچار درد و مشکل میشوند. درد و سوزش شبانه در عصبهای پا و ایستادن و پیاده روی طولانی است، توصیه میشود پیادهروی را در فاصله زمانی کوتاهتر انجام دهند، بعد از هر ۵ دقیقه راه رفتن یک دقیقه بنشینند اگر به صورت وقفهای پیادهروی داشته باشند معمولاً مشکل آنها حل میشود.آیا دردهای کف و پشت پا مربوط به زانو است و تعویض مفصل زانو چگونه است؟
معمولاً دردهای زانو تنها در ناحیه زانو است، دردهای کف و ساق پا مربوط به عصبهای کف پا بوده و ربطی به زانو ندارد. اگر ساییدگی تدریجی زانو به سمت آرتروز شدید و از بین رفتن غضروفها پیش رود و بیمار در حرکات و راه رفتن دچار خشکی و درد شدید باشد با درمانهای اولیه مانند دارو، تمرینهای تقویتی و فیزیوتراپی ناراحتی بیمار برطرف میشود و نیازی به تعویض مفصل زانو ندارد. برای تعویض مفصل سطحهای خراب تراشیده شده و مانند روکش دندان پروتز گذاشته میشود تا حرکات و درد زانو از بین برود.خودمراقبتیها برای فرد درگیر درد زانو چه مواردی هستند؟
اگر فردی در مواقع عادی دچار درد زانو شد توصیه میکنم در این مدت زیاد زانو را خم نکند مراقبت در نشستنها و ایستادنها عضلات زانو را قویتر میکند، باید بیمار در حالت نشسته روی صندلی زانو را صاف کرده و ۱۰ ثانیه آن را ثابت نگه دارد و روزانه میتواند به صورت متناوب حداقل ۲۰ مرتبه این حرکت را برای هر دو زانو انجام دهد. اگر بیماران با این درمانهای ساده بهبود پیدا نکردند و بعد از آسیب دچار تورم زانو شده و نتوانند روی پاها ایستاده و راه بروند و زانوی آنها کامل صاف نشود باید برای درمان به پزشک مراجعه کنند.
بیمار با چه علائمی برای تشخیص و درمان مراجعه کند؟
اگر پارگی منیسک ایجاد شود، احتمال دارد بیمار دچار درد، احساس گرفتگی و گیر کردن داخل زانو شود با این علائم لازم است درمان صورت بگیرد. در پارگی رباطها بیمار دچار احساس بیثباتی، لقی و خالی کردن زانو میشود باید با دیدن این علائم نسبت به درمان سریع اقدام کند. بیش از ۸۰ درصد این دردها با اقدامات ساده بهبود پیدا میکنند، درصد کمتری به اقدامات درمانی پاسخ نمیدهند و عمل جراحی راه حل نهایی است.از چه سنی باید مراقبت از مفاصل زانو شروع شود؟
برای همه مفاصل توصیه داریم در یک حالت ماندن در زمان طولانی آسیبزا است. مانند خواندن، نوشتن با سر پایین در طولانی مدت به آرتروز گردن منجر میشود، در ایستادنهای طولانی مدت کمر دچار آسیب میشود. خمیده بودن زانو در طولانی مدت و داشتن اضافه وزن موجب آسیب مفصل میشود و کاهش وزن فرد لازم است. برای همه مفاصل توصیه میکنم هر چقدر عضلات قویتر باشند فشار کمتری به مفصل وارد میشود و از ساییدگی و آرتروز زودرس جلوگیری میکند، با استفاده از این دو نکته کلیدی میتوان از این قضیه پیشگیری کرد.تعویض مفصل در چه زمانی صورت میگیرد و آیا سن نقش کلیدی دارد؟
معمولاً توصیه میشود تعویض مفصل به چند دلیل به زمان کهولت و پیری موکول شود با افزایش سن نیاز و استفاده از زانو کمتر میشود وقتی نیاز کمتری به زانو داشته باشیم فعالیتها کمتر شده و فشار بر روی پروتز انجام شده کمتر و عمر پروتز بیشتر میشود. معمولاً سن ۶۰ سال برای تعویض مفصل مطرح میشود، احتمال دارد عدهای از بیماران در سن کمتر نیاز به تعویض مفصل داشته باشند، به خصوص افرادی که دچار هموفیلی هستند در سنین ۳۵ تا ۴۰ سالگی این کار برای آنها انجام شود. برای افراد درگیر دچار شکستگیهای مزمن و بیماران روماتیسمی در سنین کمتر از ۶۰ سال تخریب مفصل اتفاق افتاده و تعویض صورت میگیرد.امکان دارد هر دو مفصل در هر دو زانو دچار آسیب شود؟
ممکن است یک زانو به دلیل پارگی منیسک دچار آسیب شدید و آرتروز شود و نیاز به جراحی داشته باشد اما همزمان زانوی مقابل مشکل خاصی نداشته باشد. برای جراحی در مواردی به بیمار توصیه به عمل همزمان دو زانو داریم برای اینکه شکل انحراف و کج شدن زانو شدید است و با صاف کردن یک زانو راه رفتن بیمار مشکل است، در این موارد توصیه میشود جراحی دو زانو همزمان انجام شود و این عملها در بیماران برخوردار از سلامت قلبی صورت میگیرد و با اصلاح این انحراف فشار کمتری به مهرههای کمر وارد میشود.مراقبتهای لازم بعد از جراحی زانو چیست؟
توصیه میشود بعد از عمل جراحی زانو تمرینها و ورزشهای آموزش داده شده به بیماران مرتب انجام شود هر چه قدر مفاصل با عضلات قوی باشند فشار کمتری به مفصل وارد شده و سایش در مفصل جدید کمتر میشود. خم شدنهای طولانی ممکن است به مفصل آسیب بزند بنابراین کسی که مفصل زانو را عمل کرد نباید حالتهای دو زانو و چهار زانو بنشیند تا فشاری به زانو وارد نشود. نقاهت اولیه بعد از عمل جراحی مفصل زانو دو ماه است و بیمار بعد از فیزیوتراپی انجام ورزشها میتواند به راه رفتن طبیعی بدون عصا ادامه دهد باید مراقبتها، بهداشت زانو و تقویت عضلات را داشته باشد و از جهش و پرشهای ناگهانی پرهیز کند.