در حال حاضر حجم عظیم نخاله در دروازه جنوبی قلعه ایرج سبب شده تا این مکان بیشتر به زبالهدان شبیه باشد تا یک اثر نفیس تاریخی و به دلیل قرار گرفتن این قلعه در مجاورت کمربندی ورامین- پیشوا، شرایط مناسب و سهل برای افرادی فراهم آورده که بدون در نظر گرفتن قدمت این اثر تاریخی مشغول ریختن نخاله در آن هستند و چهرهای نامناسب به این اثر تاریخی بخشیدهاند.
گردشگران خارجی که هر از گاهی به همت مراکز میراث فرهنگی و مرکز ورامین شناسی به این قلعه سفر میکنند، با صحنههایی بسیار خجالتآور مواجه میشوند.
از سوی دیگر در محوطه این بنا شاهد کاشت گوجه و خیار و صیفی جات هستیم، بهطوریکه کشاورزان بهتازگی به خاطر مرغوب بودن خاک خشتها و چینهها و قوت گرفتن زمینهایشان، خشتها را با کود قاطی میکنند و روی زمینها میریزند و هنوز هیچگونه گزارشی از سوی میراث فرهنگی در خصوص مقابله با این صیفیکاریها و زباله ریزیها منتشرنشده و همه سکوت کردهاند.
اینکه حریم این بنای ارزشمند تاریخی که نام آن در «اوستا» آمده نقض شده است بیسابقه نیست، چون استخرهای آب کشاورزی زیادی مجوز گرفته و در کنار این سازه عظیم ایجادشدهاند؛ اما وقتی بدون توجه به این حواشی تأسفآور وارد قلعه ایرج میشوید یکچیز توجه شمارا جلب میکند، تخریب بخشهایی از بنای قلعه به دلیل فرسایش از یکسو و از سوی دیگر یادداشت اسم و فامیل رهگذران بر روی این اثر تاریخی قلب هر بینندهای را به درد میآورد.
اهالی روستا بیشترین نخالهها را داخل محوطه قلعه میریزند
یکی از اهالی روستای عسگرآباد اظهار داشت: نخالههایی که در این قلعه تخلیه میشود، اغلب با نیسان و خودروهای باری سبک حمل میشود و کنترل آنها نباید کار دشواری باشد. او اضافه کرد: چندی پیش اداره میراث فرهنگی و نیز دهیاری اقدام به تخلیه نخالههای ساختمانی از محوطه قلعه کردند، اما بعدازآن مجددا شاهد تخلیه زباله در این قلعه و پر شدن آن هستیم. این ساکن روستای عسگرآباد بیان کرد: باید راهکاری اساسی برای محافظت از این قلعه در نظر گرفت تا شاهد حضور گردشگران برای بازدید از آن و نیز حفاظت بیشازپیش از قلعه تاریخی ایرج باشیم.
ریختن زباله توسط افراد سودجو
رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان پیشوا نیز در این زمینه اظهار داشت: اینکه بگوییم همه نخالههای منطقه بهسوی قلعه ایرج سرازیر میشود و یا این قلعه پر از نخاله شده است، صحیح نیست، اما بله مشکل ریختن زباله توسط برخی افراد سودجو این قلعه را بهشدت آزار میدهد. مجید ژاله نیا بیان کرد: بارها بابت این موضوع به شورای روستای عسگرآباد و نیز دهیار این روستا تذکر دادهشده است، چراکه صرفه اقتصادی برای انتقال نخاله از راه دور به قلعه ایرج وجود ندارد و هرچه هست، مربوط به نخالههای همان روستا است و بیشتر نیز در ضلع جنوبی قلعه ایرج که مشرفبه روستای عسگرآباد است، به چشم میخورد.
او افزود: به دهیار عسگرآباد پیشنهاد دادهایم که در این اماکن دوربین مداربسته کار گذاشته و با متخلفان برخورد کنند، اما فرهنگسازی نیز نقش مهمی در نریختن نخاله در این قلعه دارد، متأسفانه همانگونه که برخی افراد زبالههای خود را از خودرو به داخل خیابانها میریزند، در این موارد نیز شاهد ریختن نخالهها در اماکن تاریخی هستیم.
رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان پیشوا در پاسخ به این سؤال که چرا یگان حفاظت میراث فرهنگی از این قلعه محافظت نمیکند، گفت: ما تنها یک نیروی یگان حفاظت برای کل شهرستان پیشوا در اختیارداریم و حفاظت از یک قلعه ۱۸۰ هکتاری با این نیرو غیرممکن است، در ضمن این نیرو برای کل شهرستان است، نهفقط قلعه ایرج.
ژاله نیا در مورد کشاورزی در محوطه قلعه ایرج نیز گفت: طبق قانون کشاورزی سنتی در عمق کمتر از ۳۰ سانتیمتری در فضای این قلعه منعی ندارد، نمیتوان کشاورزانی که عمری از این طریق امرارمعاش میکنند را بیکار کرد و یا جلوی کشت سنتی آنها را گرفت.